Quloq tomoq

hilpillovchi epiteliy yordamida burun bo‘shlig‘iga 
evakuatsiyasi.
Burun bo‘shlig‘i tovush rezonatori bo‘lib xizmat qiladi, 
u yerda havo tebranishi tovushni kuchaytiradi, tovushga 
o‘ziga xos ohang va jarangdorlik beradi. Burun bitib qolsa 
tovush bo‘g‘iq chiqadi va bu manqalik deyiladi.
Og‘iz orqali nafas olish jismoniy rivojlanishni izdan 
chiqarib, ko‘krak qafasi va yuz skeletining noto‘g‘ri rivoj-
lanishi, tishlarning qiyshiq joylashishi kabi nuqsonlarga 
sabab bo‘ladi.

---

74
TEKSHIRISH USULLARI
Burun va qo‘shimcha bo‘shliqlarni tekshirish bemor 
shikoyatlarini aniqlash, anamnestik ma’lumotlar yig‘ishdan 
boshlanadi. Shundan keyin maxsus tekshiruvlarga o‘tiladi. 
Ularga: tashqi ko‘zdan kechirish, paypaslab ko‘rish, maxsus 
asboblar bilan burun bo‘shlig‘ini ko‘rish, rentgen tekshi-
rish  lari yoki diafonoskopiyalar kiradi (29, 30, 31-rasmlar).
30-rasm. Orqa rinoskopiya.
29-rasm. Burun bo‘shlig‘i dahlizini peshona reflektori yordamida ko‘zdan 
kechirish.
Bemorni ko‘zdan kechirish uni tekshirishga tayyorlash-
dan boshlanadi. Buning uchun:
1.  Bemor shunday o‘tirishi ke  rakki, yorug‘lik manbayi 
va asboblar qo‘yilgan stol uning o‘ng tomonida bo‘lsin.

---

75
2. Shifokor – tekshiruvchi 
bemor  ro‘parasida  o‘tiradi.  Bun   da 
tekshiriluvchining oyoqlari uning 
tizzalari orasida turishi lozim.
3. Yorug‘lik manbayi tek-
shiriluvchining o‘ng quloq sup rasi 
ro‘parasidan 10 sm narida turishi 
kerak.
4. Tekshirish peshona ref-
lektori yordamida o‘tkaziladi, u 
maxsus boylama bilan pesho na ga 
o‘rnati lib, tekshirilayotgan a’zo-
dan 25–30 sm (fokus ora 
lig‘i) 
uzoqda bo‘lishi lozim. Yo rug‘lik 
manbayining to‘g‘ri tu rishi burun-
ga yo‘nalgan yorug‘ lik tutamini 
hosil qiladi.