Qosimov f. M. Qosimova m. M

9. Miqdorlar va ularni o’lchashga doir topshiriqlar
Quyidagi masalalarni izohlab yeching.

1) To’g’ri burchaki parallelopipedning o’lchamlari 15 m, 50 m, 36 m bo’lsa, unga tengdosh kubning qirrasini toping.

2) Kubning qirrasi 1 m orttirilsa, hajmi 125 marta ortadi. Kub sirtini toping.

3) Qirralari 3 sm, 4 sm, 5 sm bo’lgan uchta metall kub eritilib, bitta kub yasaldi. Shu kubning hajmini toping.

4) Bog’ to’g’ri to’rtburchak shaklida bo’lib, uning eni bo’yidan 200 metr qisqa. Agar bog’ atrofini o’rash uchun 1 km 600 metr temir panjara kerak bo’lsa, bog’ yuzi necha gektar?

5) Ikkita kvadrat shaklidagi yer maydonining tomonlari 100 m va 150 m. Ularga tengdosh kvadrat shaklidagi yer maydonining tomonini toping.

6) To’g’ri to’rtburchakning perimetri 74 dm, yuzi 3 kv. m bo’lsa, tomonlarini toping.

7) Asoslari 60 sm va 20 sm, yon tomonlari 13 sm va 37 sm bo’lgan trapesiya yuzini toping.

8) To’g’ri to’rtburchak shaklidagi sport maydonining eni bo’yining ¾ qismiga teng. Agar sport maydoni perimetri 1400 m bo’lsa, maydon yuzini toping.

9) Paroxod daryo oqimi bo’yicha 5 soat va oqimga qarshi 3 soat suzib, jami 166 km masofani o’tdi. Agar daryo oqimining tezligi soatiga km bo’lsa, paroxod daryo oqimi bo’yicha va daryo oqimiga qarshi necha kilometr o’tgan.

10) Hovuzga uchta quvur o’tkazilgan. Birinchi quvur hovuzni 24 minutda to’ldiradi. Ikkinchi quvur hovuzni birinchisiga qaraganda marta ortiq vaqt ichida to’ldiradi. Uchinchi quvur hovuzni ikkinchi quvurga qaraganda bir yarim marta tezroq vaqt ichida to’ldiradi. Agar uchchala quvur baravar ochib qo’yilsa, hovuz qancha vaqtda toladi.

11) Fermer xo’jaligi butun ekin maydonining 5/17 qismiga kuzgi bug’doy, qolgan yerning 2/3 qismiga bahorgi bug’doy sepdi. Qolgan 80 ga yerini esa shudgor qildi. Kuzda bug’doyga qaraganda 20 ga ortiq javdor sepilgan. Kuzda qancha yerga bug’doy va qancha yerga javdor sepilgan.

12) Bo’yi 20 m, eni m va balandligi m bo’gan ikki qavatli uyni suvash va oqlash kerak. Har qaysi qavatda x o’lchamli 9 ta deraza bor; birinchi qavatda yana x o’lchamli 2 ta eshik ham bor. Agar 1m² devorni suvash va oqlash 2400 so’m tursa, bu uyni suvash va oqlash qancha turadi.

13) To’g’ri to’rtburchak shaklidagi akvarium balandligi 3/5 qismigacha suv bilan to’ldirilgan. Akvariumning bo’yi 1,5 m, eni 0,8 m, balandligi esa 0,25 m. Akvariumga necha litr suv quyilgan.

14) Sayyoh km masofani soatda o’tdi. Bundan soat avtobusda, qolgan vaqt paroxodda yurdi. Agar paroxodning avtobusga qaraganda soatiga km kam yurgani ma’lum bo’lsa, avtobusning tezligini va paroxodning tezligini toping.

15) Ikki yashikda kg don bor. Agar birinchi yashikdan kg don olib ikkinchi yashikka solsak, ikkala yashikdagi don baravar bo’lib qoladi. Har qaysi yashikda qanchadan don bor?