Qosimov f. M. Qosimova m. M


To`rtburchaklar, ularning turlari va xossalari



Download 3,67 Mb.
bet15/39
Sana21.07.2022
Hajmi3,67 Mb.
#831698
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   39
Bog'liq
Qosimov f. M. Qosimova m. M

To`rtburchaklar, ularning turlari va xossalari.

Ta`rif. To`rtta nuqta va bu nuqtalarni ketma-ket tutashtiruvchi to`rtta kesmadan iborat shakl to`rtburchak deyiladi.


Ta`rif. Qarama-qarshi tomonlari parallel bo`lgan to`rtburchak parallelogramm deyiladi.



ABCD - parallelogramm
Teorema. Agar to`rtburchakning diagonallari kesishsa va kesishish nuqtasida teng ikkiga bo`linsa, bu to`rtburchak parallelogramdir.


→ ABCD - parallelogramm
Teorema. Parallelogrammning diagonallari kesishadi va kesishish nuqtasida teng ikkiga bo`linadi.
Bu xossadan foydalanib parallelogrammning boshqa xossalari: qarama-qarshi burchaklari tengligi va qarama-qarshi tomonlari tengligi isbot qilinadi.
Ta`rif. Hamma burchaklari to`g`ri burchak bo`lgan to`rtburchaklar to`g`ri to`rtburchak deyiladi.
Teorema. To`g`ri to`rtburchakning diagonallari teng.
ABCD to`g`ri to`rtburchak ↔ AC = BD


Ta`rif. Hamma tomonlari teng bo`lgan parallelogram romb deyiladi.
Rombning diagonallari to`g`ri burchak ostida kesishadi.
Rombning diagonallari uning burchaklarining bissiktrisasidir.
Ta`rif. Hamma tomonlari teng bo`lgan to`g`ri to`rtburchak kvadrat deyiladi.
Kvadrat romb hamdir, shuning uchun ham rombning, ham to`g`ri to`rtbrchakning xossalariga ega.
Ta`rif. Ikkita qarama-qarshi tomonlarigina parallel bo`lgan to`rtburchak trapetsiya deyiladi.
Parallel tomonlari uning asoslari, parallel bo`lmagan tomonlari uning yon tomonlari deyiladi. Yon tomonlari teng bo`lgan trapetsiya teng yonli trapetsiya deyiladi. Yon tomonlarining o`rtalarini tutashtiruvchi kesma trapetsiyaning o`rta chizig`i deyiladi.
EF || AB, EF|| DC,

Stereometriya
Stereometriya aksiomalari. Stereometriya geometriyaning fazoviy shakllarini o`rganadigan qismi bo`lib, uning o`ziga xos aksiomalari mavjud. Bu aksiomalar quyidagilardan iborat:
1. Tekislik qanday bo`lmasin, shu tekislikka tegishli nuqtalar va unga tegishli bo`lmagan nuqtalar mavjud .
2. Agar ikkita turli tekislik umumiy nuqtaga ega bo`lsa, ular to`g`ri chiziq bo`yicha kesishadi.
3.Agar ikkita turli to`g`ri chiziq umumiy nuqtaga ega bo`lsa, ular orqali bitta va faqat bitta tekislik o`tkazish mumkin.
Bu aksiomalardan va planimetriyaning ayrim aksiomalarini mulohaza qilgan holda quyidagi natijalar keltirilib chiqariladi:
1-teorema.To`g`ri chiziq va unda yotmaydigan nuqta orqali bitta va faqat bitta tekislik o`tkazish mumkin.
2-teorema. To`g`ri chiziqning ikkita nuqtasi tekislikka tegishli bo`lsa, u holda to`g`ri chiziqning o`zi ham tekislikka tegishli bo`ladi.
3-teorema. Tekislik bilan unda yotmaydigan to`g`ri chiziq yo kesishmaydi, yoki bitta nuqtada kesishadi.
4-teorema.Bitta to`g`ri chiziqda yotmaydigan uchta nuqtadan bitta va faqat bitta tekislik o`tkazish mumkin .



Download 3,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish