Qonun ijodkorligi bosqichlarini muhokama qilish orqali vaziyatga huquqiy baho bering

Kazual sharhlash
umummajburiy xarakter kasb etmaydigan, balki huquqiy normani aniq hodisa, hayotiy 
holatga qo‘llash uchun ko‘zlangan rasmiy talqin etishdir. Kazus – hodisa, hayotiy fakt. Kazual sharhlash sud 
va boshqa vakolatli organlar tomonidan ko‘rilayotgan va hal qilinayotgan aniq ishlar bo‘yicha tegishli 
normaga beriladi va faqat shu ish uchun majburiydir. Sud organlari har bir fuqarolik, jinoiy, ma’muriy va 
boshqa ishlarni ko‘rayotganda tegishli huquqiy normalar bilan bu ishlarni ko‘rib, hal qilish chog‘ida huquqiy 
normalarni kazual sharhlaydi. Sudning har bir fuqarolik ishi bo‘yicha chiqargan qarori yoki jinoiy ishlar 
bo‘yicha chiqargan hukmi huquqiy normani kazual (kazus) sharhlash asosida amalga oshiriladi. 
31. Huquq normalarining mohiyati va ijtimoiy ahamiyatini anglash uchun uni sharhlovchi sub’ektlar 
huquq normasini boshqa yuridik qoidalar va prinsiplar bilan o‘zaro aloqalarini aniqlaydilar va o‘rnatadilar. 
Shu ma’noda, huquqshunoslik fanida huquqni sharhlashning grammatik (filologik) sharhlash; tizimli 
(sistemali) sharhlash; tarixiy-siyosiy sharhlash; mantiqiy sharhlash; maxsus yuridik sharhlash usullari 
farqlanadi. Huquq normalarining mohiyati va ijtimoiy ahamiyatini aniqlashda mazkur sharhlash usullari 
muhim ahamiyatga ega. Ayrim huquqni qo‘llovchilarning fikriga ko‘ra huquq normasining mazmunini 
huquqni sharhlash jarayonida kengaytirishga yo‘l qo‘yilmaydi. 
Masalani atroflicha tahlil qiling. 
Sharhlash usullari
– sharhlovchi subyekt tomonidan huquqiy qoidalar mazmunini aniqlantirish maqsadida, 
bilishning ilmiy tafakkurga asoslangan maxsus yo‘llaridir. Huquqshunoslik fanida huquqni sharhlashning 
quyidagi 
usullari 
farqlanadi: grammatik (filologik) sharhlash; tizimli (sistemali) sharhlash; tarixiysiyosiy 
sharhlash; mantiqiy sharhlash; teleologik sharhlash; maxsus yuridik sharhlash.