Qo`lyozma huquqida

رﺛﻨ – sochish, proza, nasr رﺻﻨ – yordam, nusrat, g alaba, nasr رﺴﻨ - burgut. Uchala 

so z ham arabcha. Ularning talaffuzida arab tilida farq bor, lekin o zbek tilida 

yo q. 

 

3. Imloda unlilar ifodasi va talaffuzida unlilarning cho ziq-qisqaligida 

ma’lum darajada farq qiladigan, ba’zi o rinlarda (masalan, vazn bilan bog liq 

hollarda) bu farq sezilmaydigan omonimlar. Misol uchun, dur رد  (arabcha) – inju, 

dur,  dur  yoki  du:r  رود  (forsiy) – uzoq (“durbin” ﻦﯾﺒرود  so zidagi),  hur    ﺮﺤ 

(arabcha) – ozod, erkin yoki hur  ﺮوﺤ (arabcha) – “Havro”  اﺮوﺤ “jannat qizi”ning 

ko pligi. 

 

4. Omograflar. Harfiy ifodasi bir xil, talaffuzda farq qiladigan so zlarabcha 

Masalan, malik ﻚﻟﻤ (arabcha) – shoh, mulk   ﻚﻟﻤ (arabcha)  – mulk, mol, malak  ﻚﻟﻤ 

(arabcha) – farishta, malak. Yoki dayr  رﯾد (arabcha) – butxona, majozan, mayxona, 

di:r  رﯾد (forsiy) – kech (kechikish). Arab imlosiga asoslangan eski o zbek 

yozuvida harakot (qisqa unlilarni ifodalovchi diakritik belgilar) va boshqa belgilar 

(tashdid, sukun kabilar) yozuvda aks etmasligi, ularning harf hisoblanmasligi 

e’tiborga olinib, yuqoridagi misollar omograf hisoblanadi. 

---

14 

 

 

5. Omofonlar. Shakli har xil, talaffuzida (undoshlar orasida) qisman farq 

mavjud. Masalan, nufuz   ذوﻓﻨ (arabcha) – nufuz,  imidj;  nufus   ﺲوﻓﻨ   (arabcha) – 

“jon” ma’nosidagi nafs ﺲﻓﻨ ning ko pligi, aholi. 

 

6. Urg u o rniga ko ra farqlanadigan, lekin harfiy ifodasi bir xil so zlar. 

Misol uchun, vali: ىﻟو (arabcha) – urg u i:da, valiy shar’iy va tasavvufiy istiloh, 

väli  yoki  väle ىﻟو (arabcha valikannannig qisqargani ) urg u ada (lekin – zidlov 

bog lovchisi). 

 

Ogahiy tilidagi omonimlar tasnifini quyidagi jadvalda ko rish mumkin : 

 

Turi 

harfiy 

ifodasi 

talaffuzi 

misollar 

sof 

omonimlar 

bir xil 

bir xil