Qog’oz insoniyatning ulug’ ixtirolaridan biridir. Qog’oz haqida birinchi ma’lumot eramizning 12-yiliga taaluqli bo’lsa, eramizning 76-yiliga kelib unga kitoblar bosilgani eslatiladi

2.7 – jadval.

ZSC – 31 markali uyurmali tozalagichning texnik tavsifi.

Ko’rsatkichlar	ZSC – 31
Ishlab chiqarish quvvati, t/kun	10
Uskunada tolali suspenziyaning konsentratsiyasi, %	0.8 – 5
Massa kirishidagi bosimi, MPA	0.15 – 0.35
Massa chiqishdagi bosimi, MPA	0.15 – 0.3
Yuvuvchi suv bosimi, MPA	0.15 – 0.35
Massa kiruvchi quvur diametri, mm	Ø 150
Massa chiquvchi quvur diametri, mm	Ø 80
Ishlab chiqarish quvvati, m^3/min	0.8 – 0.9

Loyihalanayotgan karxonada uyurmali tozalagichdan 2 ta o’rnatiladi.

2.8.4 – Diskli tegirmon.

MDS – 630 markali Diskli tegirmon tolali materiallarni uzluksiz yanchishga va oxirgi yanchish, qag’oz massasini yanchilganligi bo’yicha bir xil bo’lishini taminlash uchun ishlatiladi.

Yanchish qag’oz ishlab chiqarishning eng ahamiyatli jarayonlardan biri bo’lib, qag’oz sifati ko’p hollarda shu jarayonga bog’liqdir. Yaxshi yanchilmagan tolali materialdan quyilgan qag’oz polatnosi o’zining tuzilishi, tashqi ko’rinishi va fizik – mexanik xossasi bo’yicha talabga javob bermaydi. Bunday qag’oz g’ovakli, g’adir – budir va yorug’likni bir xil o’tkazmaydigan bo’lishibilan birga mustahkamligi ham qoniqarsiz bo’ladi. Buning sababi, bir qadar uzun va qo’pol tolalar bir – biri bilan birikib qag’oz jihozining to’r qismida tarkibi bo’yicha bir xil bo’lmagan polotno xosil qiladi.

Diskli tegirmon qo’zg’almas pichoqlimva aylanuvchi disklar mahkamlangan yanchish kamerasidan iborat bo’ladi. Disklar o’zaro ma’lum masofada o’rnatiladi. Yanchish kamerasiga tolali massa disklarning markazidan beriladi. Tola disk tishlari orasida yanchib, markazdan qochma kuch ta’sirida pichoqlarorasidan o’tadi va chiqish quvuri orqali tegirmondan chiqadi.

Hozirgi kunda deyarli barcha korxonalarda qog’oz ishlab chiqarish uchun diskli tegirmonlardan foydalaniladi. Bu tegirmon sellyuloza –qog’oz ishlab chiqarishda tolali materiallarni maydalash va maydalik darajasini bir xillashtirishga mo’ljallangan. Tegirmon ikki zonzli maydalagich bo’lib, u bosim ostida uzluksiz ishlaydigan jihozdir. Bunda massa konsentratsiyasi 5% dan ko’p bo’lmaydi. Tegirmonning assosiy qismlari: statina, rotor, elektr dvigatelli o’rnatish mexanizmi, maydalash kamerasi, aylanadigan va aylanmaydigan disklardan iborat.

Diskli tegirmonlar qog’oz, karton, yog’och-tolali plita ishlab chiqarishga va har xil tolali yarim mahsulotlarni maydalashga hamda tekislab ishlov berishga mo’ljallangan.Diskli tegirmonlarning afzalliklari: yuqori kontsentratsiyali (40% gacha) massani enchish qobiliyatiga ega, xosil bo’lgan massa bir xil xususiyatliligi, kichik o’lchamli, xizmat ko’rsatish oson, konussimon tegirmonlarga nisbatan 15-25% kam energiya sarf bo’ladi.

2.8 – jadval.