Qishloq va suv xo’jaligi vazirligi

 
Rentgen nurlarining turlari. 
Rentgen nurlari 2 turga bo’linadi. 
1. Yumshoq rentgen nurlari. 
2. Qattiq rentgen nurlari. 
1. Yumshoq rentgen nurlari rentgen trubkasiga past kuchlanishli elektr toki bergan paytda 
hosil bo’ladi. Bu paytda katoddan uzun to’lqinli elektronlar ajrala boshlaydi va rentgen nurlarni 
hosil qila boshlaydi. Uzun to’lqinli rentgen nurlari yuza a’zolarga tasir qiladi. Misol uchun teriga.
Agarda teriga uzoq muddatda yumshoq rentgen nurlari tasir qilsa, tuzalishi qiyin bo’lgan og’ir 
dermatit kasalligini keltirib chiqaradi. 

---

144
2. Rentgen trubkasiga yuqori kuchlanishli elektr toki berilganda qattiq rentgen nurlari hosil 
bo’ladi. Bu qisqa to’lqinli nurga ega bo’lib, ichki a’zolardan o’tadi. Demak rentgenologik 
tekshirishda qattiq rentgen nurlardan foydalaniladi. 
Rentgen nurlari va elektr tokidan himoya qilish. 
1. Rentgen trubkasiga yumshoq rentgen nurlarini ushlab qoluvchi alyumin plastinkadan 
tashkil topgan filtr o’rnatiladi. 
2. Rentgen trubkaga qattiq rentgen nurlarini malum bir yo’nalishga yo’naltiruvchi metall 
tubus o’rnatiladi. 
3. Rentgenologik tekshirish o’tkazayotganda rentgenologik va tekshiruvlar bilan rentgen 
apprati o’rtasida qo’rg’oshinlangan ekran bo’lishi kerak. 
4. Rentgenolog vrach va hayvonni fiksasiya qiluvchi kishi tekshirish paytida 
qo’rg’oshinlangan qo’lqop, qalpoq va fartuk kiyib olishi kerak. 
5. Fiksasiya qiluvchi va tekshiruvchi odamlarning oyoqlarini himoya qilish uchun 
qo’rg’oshinlangan materialdan to’siq - shirma bo’lishi kerak. 
6. Elektr tokidan himoya qilish uchun rentgen apparati maxsus moslama bilan yerga ulangan 
bo’lishi kerak (zazemleniye). 
Rentgen yordamida tekshirish usullari. 
Veterinariya amaliyotida quyidagi rentgenologik 
usullar qo’llaniladi. 1