Qazoqova dilnoza vali qizi 2-sinf o’quvchilarida milliy qadriyatlarni tarbiyalashda xalq og’zaki ijodining ahamiyati” r e j a: kirish

a)Ta’limiy maqsad : O’quvchilarning o’zbek xalq og’zaki ijodi, maqol, ilmga havas uyg’otuvchi maqollar to’g’risidagi bilimlarini shakllantirish.
b) Tarbiyaviy maqsad : O’quvchilarni bilimga qiziqish ruhida, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash .
v) Rivojlantiruvchi maqsad : O’quvchilarning milliy dunyoqarashi, nutqini, fikrlash qobiliyatini, Vatan oldidagi burchini his etish kabi tuyg’ularini rivojlantirish.
Tarbiyaning rejasi :
1.Xalq og’zaki ijodi to’g’risida ma’lumot.
2.Maqol – xalq og’zaki ijodi namunasi sifatida.
3.Ilmga havas uyg’otuvchi maqollar, ularning izohi
4.Bahru- bayt (ilmga havas uyg’otuvchi maqollar haqida).
Izoh. Ushbu tadbir 4-stnf o’quvchilari ishtirokida 45 minutlik (1 soat) dars jarayonida o’tkaziladi. Tadbirda sinf o’quvchilari ikki guruhga bo’linadi. Reja asosida har ikki guruhga savol va topshiriqlar berib boriladi. To’g’ri javob bergan guruh g’olib sanaladi. Har bir to’g’ri javob uchun 5 ball qo’yiladi. Tadbir oxirida g’olib guruh aniqlanadi va rag’batlantiriladi.
1-reja asosida savollar :
1.Folklor nima ? Folklor xalq og’zaki ijodiga mansub bo’lgan janrlar majmui.
2.Folklorning turlaridan qaysini bilasiz ? Folklor janrlariga maqollar, topishmoqlar, tez aytish, laparlar, ertak, doston va boshqalar kiradi.
3.Tez aytishlardan ayting, ularning ahamiyati nimada ?
Tez aytishni tez-tez ayt.
Tolib turpni tarozida tortib topshirdi.¹⁵ Tez aytishlar nutqning ravon bo’lishini va so’zlarni to’liq talaffuz qilishni o’rgatadi.
4.Ertaklar haqida gapiring !
Ertaklar xalq og’zaki ijodining eng qadimiy, hajman yirik va qiziqarli bo’lgan janridir. Ertaklarda odatda, xalqning maishiy turmushi va eng oliyjanob insoniy fazilatlari haqidagi orzu-o’ylari xayoliy va hayotiy uydirmalar vositasida bayon etiladi.
2-reja asosida savollar :
1.Maqol nima ? Qanday mavzuga oid maqollarni bilasiz ?
“Maqol” aslida arabcha so’z bo’lib,”qavvala”, ya’ni “so’z, “gap” degan ma’nolarni anglatadi. Uni “Otalar so’zi” ham deydilar. Maqol – xalq og’zaki ijodining bir janri hisoblanadi. Turli mavzudagi maqollar mavjud. Masalan, Vatan haqida, ilm haqida, mehnat hamda yaxshilik haqida va hokazo.
2.Nutqimizda nega maqol ishlatamiz ? Maqollar kishilarning axloqiy fazilatlarini shakllantiradi, nutqning ta’sirchanligini oshiradi.
3-reja asosida topshiriq :
1.”Kitob - bilim manbai” maqolini izohlang. Ota-bobolarimiz bu maqolni bejizga aytishmagan. Albatta inson bilimni kitobdan oladi. Kimki ko’p kitob o’qisa,u ko’p narsalarni biladi va puxta bilimga ega bo’ladi. Dunyoqarashi, tafakkuri va tushunchalari kengaya boradi.
2. “ Ilm – tubsiz quduq” maqolini izohlang. Ilm – bu shunday narsaki, uning tubi yo’q, cheksiz. Kishi qanchalik ko’p o’qisa-yu, u o’zini ilmli deb atasa, u xato o’ylaydi, chunki qancha ko’p o’qisada uni uqmasa, o’ziga tegishli xulosa chiqarolmasa, unday kishini bilimdon deb bo’lmaydi. Dunyoda echimi topilmagan jumboqlar juda ko’p.
Shu tariqa ilmga havas uyg’otuvchi maqollar beriladi va ularning ma’nosi o’quvchilar tomonidan izohlanadi.
4 – rejaga asosan, guruhlar o’zaro ilmga havas uyg’otuvchi maqollar haqida bahru-bayt o’ynaydilar. Masalan,
1 –guruh : “ Kitob – bilim bulog’i ,
O’quvchining o’rtog’i ”.
2 – guruh : “Avval o’rgan, keyin o’rgat”.
1 –guruh : “Bilgan o’zar,
Bilmagan to’zar”.