Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

Adabiyot darsida «She’riy san’atlar mamlakatiga sayohat» darsi 
O`qituvchi:
She’riy san’atlar badiiy asarda ifodalangan g`oyalarni 
hayotiyroq, ta’sirchanliroq ifodalanishiga, lirik va epik timsollarning yorqinroq 
gavdalantirilishiga, misralar, baytlar, bandlarning nazokati, musiqiyligi, 
jozibadorligini ta’minlashga xizmat qiladi. Bugun biz 
«She’riy san’atlar 
mamlakati»
ga sayohat qilamiz. 
«She’riy san’atlar mamlakati»da uchta 
saroy bor. 
1.
 
Taqqoslash saroyi. 
2.
 
O`xshatish saroyi. 
3.
 
Takrorlash saroyi. 
1. Taqqoslash
 
saroyida yashovchi aholidan biri tanishtiradi. 
1-o`quvchi:
 
«She’riy san’atlar mamlakati»dagi eng katta saroylardan biri 
bizning taqqoslash saroyidir. Tanishing – bu Tazodxonim. 
2-o`quvchi:
 
Men «Tazod»xonimman, 
«zid»
so`zidan olingan. Meni 
qarshilantirish
deb ham yuritishadi. Qarama-qarshi ma’noli so`z, ibora va 
qo`shimchalarni (ya’ni antonimlarni), ba’zan zidlov munosabatli sodda va 
qo`shma gaplarni, fe’lning bo`lishli va bo`lishsiz shakllarini keltirish orqali 
fikrni ta’sirchanroq ifodalash san’atiman. 
3-o`quvchi:
Yonoqlari – gul-gul, mijjalari – xor (
gul – tikan
), 
Qaboqlari – keng-keng, og`izlari tor (
keng – tor
). 
«Osmon baland, yer qattiq» iborasida ham tazod bor: 
osmon – yer
. 
«Yaxshi topib gapirar, yomon qopib» maqolida 
yaxshi – yomon
antonimlari 
tazodni vujudga keltirgan. «Keldi jon og`zimg`avu, ul sho`xi badxo` kelmadi» 

---

140 
(Navoiy) misrasidagi