Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

Quvnoqlar va zukkolar darsi 
Ona tili mashg`ulotlarida “Quvnoqlar va zukkolar” darsi 
9-sinfda “Dunyo tillari va o`zbek tili” mavzusi o`rganiladi. Sinf 
o`quvchilari 2 guruhga bo`linadi. Bunda besh shart bajariladi. Har bir shart 8 
ballik tizimda baholanadi. 
1-shart
“She’riy lahza” deb nomlanadi. Har bir guruh til haqida she’r aytib, 
mazmunini tahlil qilmog`i lozim. 
1-o`quvchi: 
So`zdurki, nishon berur o`likka jondin, 
So`zdurki, berur jong`a xabar jonondin, 
Insonni so`z ayladi judo hayvondin, 
Bilkim, guhari sharifroq yo`q ondin. 
2-o`quvchi: 
Ko`ngul durji ichra guhar so`zdurur, 
Boshar gulshanida samar so`zdurur. 
3-o`quvchi: 
Og`izga kelganni demak nodonning ishi, 
Olig`a kelganni yemak hayvonning ishi. 
4-o`quvchi: 
Jism bo`stonig`a shajar so`zdur, 
Ruh ashjorig`a samar so`zdur, 
Gulshane keldi jismi insoniy, 
Nutq oning bulbuli xush alhoni, 
Bo`yla bulbul navosi so`zdurur bas, 
Nag`mai jonfizosi so`zdurur bas. 

---

147 
5-o`quvchi: 
Navoiy g`azalin har bir satrida 
Nafosat go`zvllik shu tilga xosdir 
Shunchalar qudrat bor so`zning atrida 
Har bir so`z durdona olmosdir 
6-o`quvchi: 
Nega maqtamayin men ona tilim 
Dilrabo so`zlari o`ynatsa dilim 
2-shart
“Bahru bayt
” deb nomlanadi. Birinchi guruh maqol aytadi, 
ikkinchi guruh shu maqol tugagan harfga boshqa maqol aytadi. 
1-o`quvchi: 
Aytilgan so‘z – otilgan o‘q. 
2-o`quvchi: 
Qatorda noring bo‘lsa,
Yuking yerda qolmaydi. 
3-o`quvchi: 
Izzat tilasang, ko‘p dema,
Sihat tilasang, ko‘p yema. 
4-o`quvchi: 
Aql – yoshdan, odob – boshdan.