Zaharli ilonlar: oddiy qora ilon, gyurza, ko'zoynakli va boshqa ilonlar, shuningdek, qoraqurt va tarantul singari orgimchaklarning chaqishi hayot uchun xavflidir. Bunda birinchi tibbiy yordamni darhol korsatish kerak. Jarohatdan song 4-5 daqiqa davomida bir necha tomchi qon siqib chiqariladi. Jarohatdan qonni sorib olib tashlash uchun jarohatga qonsorar banka qoyiladi. Zaharni ogiz bilan sorib olib tashlash yaramaydi odamning ogiz shilliq pardasida arzimas shikastlar yoki ogriq tishlari bolsa, bu xavffi. Ilon (gyurza, kozoynakh ilon) chaqqan odamga ilon chaqqanidan keyin bir soatdan kechiktirmay antigyurza zardobini ukol qihsh zarur. Bunday zardob bolmasa, ilon chaqqan joyni yonib turgan gugurt bilan kuydirish tavsiya etiladi. Sorilib otishga ulgurmagan zahar parchalanib ketadi. Odamni asalari tukli ari, sariq arilar cliaqib olganida, jarohatdan ari nayzasi olib tashlanib, ustiga novshadil spirti aralashtirilgan suv bilan primochka (malham) qo'yib qoyiladi.
Boglam turlari, ularni qo'yish qoidalari. Bog’lam jarohatni bekitib, boglab qoyish uchun ishlatiladigan materialdii. Bog’lamni jarohatga qoyish jarayoniga boglash deb aytiladi. Boglam ikki qismdan: jarohatga taqalib turadigan ichki va bog'lamni tutib, ushlab turadigan tashqi qismdan iborat. Boglamning ichki qismi steril bolishi kerak.
Birinchi marta qoyib boglanadigan boglam birlamchi steril boglam deyiladi. Boglamlarni qoyish paytida ortiqcha ogriq bo'lmasligiga harakat qihsh zarur. Bintni ong qolda ushlab, chap qol bilan esa boglamni tutib turish va bint o'ramlarini rostlab borish kerak. Bintni bog'lamdan uzmasdan turib, chapdan ongga qarab, yozib boriladi va navbatdagi har bir orami bilan oldingisining yarmisigacha qoplab o'ralaveradi. Qon aylanishiga xalal bermaslik uchun bog lamni uncha qattiq bosmaydigan (bosib turadigan maxsus bog’lam qoyish kerak boladigan hollardan tashqari) va jarohatdan tushib ketmasligi uchun uncha bo'sh qilmasdan qoyiladi.
Birlamchi boglam qoyishdan awal, jarohatga iflos narsa tushirmay, shikastlanganga ozor bermagan holda jarohatni ochib, yalang'ochlash kerak. Jarohatning og'ir-yengilligi, ob-havo va mahalliy sharoit inobatga olinib, ustki kiyim yechib olinadi yoki qirqib tashlanadi. Kiyim awal soglom tomondan, keyin shikastlangan tomondan yechiladi.
Ayozli paytlarda jabrlanuvchi sovqotib qolmasligi, shuningdek, ahvoli og'irlarga shoshilinch ravishda birinchi tibbiy yordam ko'rsatilayotganda, kiyimning jarohat sohasidagi qismi qirqib olinadi. Jarohatga yopishib qolgan kiyimni uzuib ilish yaramaydi, uni qaychi bilan ohista qirqib olish va songra boglam qoyish kerark.
Bosh va kokrakka steril bog'lamlar qo’yish. Bosh shikastlangan paytda, har xil bint bog'lamlar, kosinkalar, steril salfetkalar va yopishqoq plastirdan foydalanib, boglab qo'yish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |