Qarshi muнandislik iqtisodiyot

7 – mavzu: IES ning issiqlik sxemasini hisoblash.

7.1.Issiqlik sxemasini hisoblash

7.2. Issiqlik sxemasini hisoblash misoli


Tayanch iboralar: deaeratorlar, balans, tenglama, mashina, stantsiya.


7-1. Issiqlik sxemasini hisoblash.

IESlarni loyixalash paytida uning issiqlik sxemasi tanlangan asosiy jihozlari-turbina, bug’ qozoni va boshqalarining oldindan berilgan issiqlik sxemalari bilan belgilanadi.

Bug’, suv, kondensat oqimlarini berilgan qurilmalarining issiqlik balansi asosida hisoblash mumkin:
D_ol (i _ol -t_k) ή_i=W_т.s(τ₁-τ₂)С_р (5-1)
bunda: D_ol-turbinadan olingan bug’ sarfi
i_ol -t_k-turbinadan olingan bug’ va undan hosil bo’lgan kondensatning entalpiyasi
ή_i-isitgichning FIKi (0,99)
τ₁-τ₂-isitgichning kirish va chiqish joylaridagi suvning Haroratlari
W_т.s-Tarmoq suvning sarfi
Tarmoq suvning sarfi quyidagi tenglamadan topiladi:
W_т.s =Q_iste’mol/(τ₁-τ₂) С_р (5-2)
bunda: Q_iste’mol –issiqlik yuklamasi
τ₁-τ₂ -Tarmoq suvining boshlangich va oxirgi Haroratlari, ko’pincha τ₁=150⁰С, τ₂=70⁰С
[D_ol(i_ol-t_k)+ W_K.CH.I(t_k.ch.i-t_к)] ή_и= W_т.с(τ₁^а.и-τ₂)С_р (5-3)
bunda: t_к.ч.и-cho’qqi isitgich kondensatining entalpiyasi
τ₁^а.и-suvning asosiy isitgichdan keyingi Harorati
W_К.Ч.И-cho’qqi isitgich kondensatining sarfi
Cho’qqi isitgichga beriladigan Bug’ va undan chiqadigan kondensatning sarflari o’zaro teng va ular Issiqlik balansi muvozanati tenglamasidan topiladi:
D_ч.и = W_К.Ч.И= W_т.с (τ₁ - τ₁^а.и) С_р/( t_ч.и- t_k.ч.и ) ή_ч.и (5-4)
bunda: τ₁-Tarmoq suvining cho’qqi isitgichidan keyingi Haroratlari
t_ch.i-cho’qqi isitgichga berilayotgan bug’ning entalpiyasi
IES dagi turli oqimlarning sarfini odatda qozonxonada ishlab chiqarilgan bug’ miqdori D_koz ga nisbatini foiz hisobida olinadi:
D_qoz= D_m.z+ D_rsk+ D_o'.a (5-5)
bunda: D_м.z-mashina zaliga beriladigan bug’ning sarfi
D_rsk-reduktsion sovitish qurilmasiga beriladigan bug’ning sarfi
D_o'.e-stantsiyaning o’z yuxtiyojlariga ishlatiladigan bug’ning sarfi.

7-2. Issiqlik sxemasini hisoblash misoli.

Berilgan ishlab chiqarish korxonasiga 1,3 mpa bosimli va 240⁰С li Bug’ talab qilinadi. Bug’ning kishgi maksimal sarfi D_maks =360t/soat, korxonadan kondensatning qaytishi 80 % va Harorati 70⁰С. Isitish va Issiq suv taminotiga Issiqlik sarfi Q_maks=160 МВт. IES da ikkita PT-60-130/13 turdagi turbinalar o’rnatilgan. Yoqilg’i KO’znetsk ko’miri. Turbinadan texnologik maqsadlar uchun olinadigan Bug’ sarfi D_texn=360/2=180 t/soat. Bu turbinaning ish holatlari diagrammasidan foydalanib, isitish uchun olinadigan Bug’ sarfini aniqlaymiz: D_tur=80 t/soat va turbinaga Bug’ning umumiy sarfi D_tur=370 t/soat.

Isitish uchun olinadigan Bug’ning bosimi 0,255 mpa, bug’ va kondensat entalpiyasi farqi 2210 kj/kg ga teng. Tarmoq suviga asosiy isitgichda Q_iste’mol=2210*80*10³=176,5*10⁶ kj/soat . Bosimi 0,225 mpa bo’lgan bug’ tarmoq suvini 120⁰С gacha isitiladi. Tarmoq suvining boshlangich va oxirgi Haroratlari tengishlicha τ₁=150⁰С va τ₂=70⁰С bo’lganda ikkala turbina asosiy isitgichlarining Issiqlik yuklamasi quyidagiga teng:
160* 120-70/150-70 =100МВт
Bitta turbina-taxminan 50MVt.
Qishning sovuq kunlarida isitish yuklamasining 160-2*49=62 МВt ga teng qismi cho’qqi qozonlari yoki RSK lardan olinadigan bug’ yordamida qoplanishi lozim.
IEM ning hisoblanadigan sxemasi 5-1 rasmda keltirilgan.

1.