Qarshi muhandislik iqtisodiyot

12.3-rasm. Og’ma naychali mikromanometr. 
,
sin

n
h

(12.15) 
bunda
n
— suyuqlik meniskining shkala bo‘yicha siljishi, m.
Bunday asboblar 160—1000 Pa chegaradagi bosimlarni o‘lchashga 
mo‘ljallangan, ularning xatosi ±1,0 protsentdan oshmaydi. 
Bosimni, uning kamayishini yoki farqini keng chegaralarda o‘lchashga 
to‘g‘ri kelgan hollarda o‘zgaruvchi og‘ish burchakli mikromanometrlardan 
foydalaniladi. Mikromanometr MMN shunday asboblardan biri bo‘lib, 0,5 va 1,0 
aniqlik klassi bilan, 0—2,4 kPa o‘lchash chegarasiga mo‘ljallab chiqariladi. 
Yuqorida keltirilgan suyuqlikli asboblar laboratoriya va ishlab chiqarish 
tajribasida keng qo‘llaniladi. Ularning kamchiliklari—ko‘rsatishlarni masofaga 
uzatish mumkin emasligi, o‘lchash chegaralarining kichikligi, ko‘rsatishlarning 
yaqqol emasligi va mexanik mustahkam emasligidan iborat. 
Texnik o‘lchashlarda kombinatsiyalashgan suyuqlikli—mexanik asboblar 
qo‘llaniladi. Ular yuqorida ko‘rilgan asboblardan farqli o‘laroq ish suyuqligining 
ko‘rinadigan sathiga ega emas. Ularga po‘kakli (qalqovichli), qo‘ng‘iroqli va 
halqali asboblar kiradi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. 
Yusupbekov N.R., Muxamedov B.I., Gulyamov Sh.M. Texnologik 
jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish. –Toshkent: O‘qituvchi, 2011. 
2. B.E. Muhamedov. Metrologiya, texnologik parametrlarni o‘lchash usullari 
va asboblari. – Toshkent: O‘qituvchi, 1991. 

---

70 
13-Ma’ruza: Suyuqlikli bosim o‘lchash vositalari haqida ma’lumot. 
Suyuqlikli bosim o‘lchash asboblarining tuzilishi va vazifasi. Suyuqlik 
manometrlari. 
Reja: 
1.
Qalqovichli difmanometrlarning ishlash prinsipi. 
2.
Ko‘ng‘iroqli manometrlar. 
3.
Halqali bosim shlchash asboblari.