Qarshi muhandislik iqtisodiyot institui neft va gaz fakulteti «texnologik mashinalar va jihozlar» kafedrasi

 
 REКTIFIКATSIYA JARAYONIGA TA’SIR
ETUVCHI OMILLAR 
 
Suyuq aralashmalarni rektifikatsiyalash yo‘li bilan ajratish jarayonining 
samaradorligi quyidagi asosiy omillarga bog‘liq bo‘ladi: 
1.
Suyuqlik va bug‘ fazalarining o‘zaro ta’siri uchun kolonnaning yuqori 
qismini flegma bilan ta’minlash usullari. 
2.
Кolonnaning pastki qismiga issiqlikni berish usullari. 
3.
Rektifikatsion kolonnaga kiritilayotgan xomashyoning harorati. 
4.
Bosimning rektifikatsiya jarayoniga ta’siri. 
5.
Rektifikatsion kolonnaga suv bug‘ining kiritilishi. 
Rektifikatsion kolonnaning normal ishlashini ta’minlash uchun uning 
yuqorigi qismidan, bug‘larni qisman kondensatsiyalash va flegma oqimini 
tashkil etish maqsadida, ma’lum miqdordagi issiqlik uzatiladi. Sanoat 
amaliyotida kolonnaning yuqorigi qismidan issiqlik uzatishning uch xil asosi 
foydalaniladi: yuzali parsial kondensator, suyuqlikning sovuq holatda sochib 
berilishi, suyuqlikning sirkulatsiya yo‘li bilan sochib berilishi. 
Parsial kondensator.
Ushbu usul qo‘llanilganda, kolonnaning yuqorigi 
tarelkasidan chiqayotgan bug‘lar parsial kondensatorga kiradi va u yerda qisman 
b) 
a) 

---

44 
kondensatsiyaga uchraydi. Кondensatorda hosil bo‘lgan flegma oqimi 
to‘g‘ridan-to‘g‘ri kolonnaning yuqorigi tarelkasiga oqib tushadi, rektifikat 
bug‘lari esa uskunadan tashqariga uzatiladi. Кolonnaning yuqorigi qismini 
suyuqlik bilan ta’minlash usulida rektifikat bug‘lari va flegma oqimi o‘zaro 
muvozanat holatida bo‘ladi, ya’ni parsial kondensator bitta nazariy tarelkaga 
ekvivalent bo‘ladi. Rektifikatsion kolonnalarning ish unumdorligi kichik bo‘lgan 
sharoitlarda, ularning ustki qismidan issiqlikni uzatish uchun parsial 
kondensator ishlatiladi.