Qarshi davlat universituti

2.2 Hujumzarbalari: Hujumzarbasi – jamoaninghujumharakatiniyakunlovchi samaraliusulhisoblanadi. Buharakatlarto’rningyuqoriqismidanbalanddaamalgaoshiriladi. Chunkiundanpastroqdaamalgaoshirilganhujumharakatlarining samarasijudapastdir.Hujumzarbalariyo’nalishigako’raquyidagichafarqlanadi: to’g`riyo’nalishbo’yicha (bundazarbaberilganto’pyo’nalishihujumchiningyuguribkelishyo’nalishigamostushadi) vayo’nalishnio’zgartirib (bundazarbaberilganto’pyo’nalishihujumningyuguribkelishyo’nalishigamostushmaydi).

To’pninguchishtezligigaqarabhujumzarbalariquyidagichafarqlanadi: zarbaberuvchiqo’lniorqaganisbatanqisqaharakatlantirishbilankuchli (tezkor), kaftli (tezlanishli) vaaldamchi (sekin). Hujumzarbasinito’g`ri (to’rgato’g`riturganholda) vayontomonbilan (to’rganisbatan) bajarishmumkin.

To’g`rihujumzarbasiberish 4 fazadabajariladi: yuguribkelish; sakrash; to’pgazarbaberish; qo’nish (13-rasm). O’znavbatida, bufazalarhambirqanchamikrofazalargabo’linadi. Yuguribkelishfazasidahujumchiikkitaasosiyvazifanihaletadi: balandroq sakrashgaerishishvato’pninguchishtezligi, yo’nalishinito’g`rianiqlash. Bundahujumchibirinchidan, bir-ikki «qidiruvchi» qadamlarqiladi (to’pnitezligivayo’nalishinianiqlashmaqsadida) vaikkinchidan, sakrashuchunyugurishtezliginioshiradi. Sakrashfazasidahujumchitovondanoyoquchigatomonkattaqadamtashlabxarakatqiladi, oxirgiqadamdaoyoqlarjuftlanadi, qo’llarorqatomongaharakatlantiriladi. Oyoqlartizzaqismida, gavdaesatos-sonbo’g`imidabukiladi. Keyinesaqo’llaroldinga-yuqoriga silkitiladi, oyoqlartayanchdanuziladi, gavdaoldingabirozegilib, vertikalholatgakeltiriladi. Zarbaberuvchiqo’lningkaftiboshorqasigao’tibketmasligigavatirsakelkadanbirozyuqoridabo’lishigae’tiborberishlozim.


13-rasm
Zarbaberishfazasida – o’ng (yokichap) qo’ltirsakbo’g`imidato’g`rilanib, yuqoriga-oldingacho’ziladi. Zarbaqorin, ko’krak, qo’lmushaklariningketma-ketvakeskinqisqarishibilanbajariladi. Bundazarbaberuvchiqo’lkaftito’pningorqa-yuqorisigauriladi. Zarbakuchitaktikvazifanihalqilishbilanbelgilanadi. Boshlang`icho’rgatishbosqichidahujumzarbasiningkuchigaemas, balkiuningo’zvaqtidaberilganligigavayo’nalishigae’tiborqaratishzarur.

Qo’nishdahujumchioyoqlarinibukibergatushadi, chunkibuholatdatayanch-harakatapparatishikastlanishiningoldiolinadivakeyingio’yinharakatlarinibajarishgaqulaysharoityaratiladi.

Jamoahujuminifaqatginato’g`rihujumzarbalaribilanyakunlashkifoyaqilmaydi.

Shuninguchunhozirgizamonvoleybolidato’pyo’nalishinio’zgartiribbajariladiganhujumzarbalariahamiyatliroqdir.


14-rasm
To’pyo’nalishinio’zgartiribbajariladiganhujumzarbalariningtuzilishito’g`rizarbaberishtexnikasigao’xshashdir. To’po’ngtomongayo’naltirilganda, depsinishdan so’nggavdao’ngtomongaburilib, birozchapgaengashtiriladi, chapqo’lelkasito’rdanolibqochiladi (14-rasm).

Biomexanikanuqtainazaridan, yo’nalishio’zgartirilganhujumzarbalariniberishdaasosiyo’rinnielka, tirsak, kaftvabarmoqlaregallaydi.