Qarshi davlat universiteti republic of uzbekistan

Kichik maktab yoshi davri 
Kichik maktab yoshidagi bolalarning jismoniy rivojlanishidagi o’ziga xos xususiyatlar va 
anatomik-fiziologik o’zgarishlar. Rivojlanishning ijtimoiy vaziyati. Motivlarning bo’ysundirilishi, 
axloqiy normalarning qabul qilinishi, xatgi-xarakatning ichki rejasini shakllantirishi - muvaffaqiyatli 
o’qitishning omili sifatida. 7 yosh inqirozi: yuzaga kelish sabablari, simptomlari.O’kuv faoliyati -
kichik maktab yoshidagi bolaning yetakchi faoliyati sifatida. Uquv faoliyati komponentlari: o’quv 
topshirikdari, o’quv xatti- xarakatlari, o’zini-o’zi nazorat qilish va o’zini-o’zi baxolash. A.I.Lipkina, 
T.Yu.Andryushenko, L.V.Zankov, N.A.Menchinskaya tadqikotlari. Motiv va maqsad tushunchalari. 
A.N.Leontev tadqiqotlari. L.I.Bojovich kuzatuvlari. O’rganish va tafakkur. Motivatsiya va baxolash. 
Urta bolalik davrida ijtimoiy-psixologik rivojlanish. Emotsional rivojlanish va uning o’ziga xos 
xususiyatlari. Maktabga moslashish davridagi qiyinchiliklar. O’zlashtira olmaslik pedagogik-
psixologik muammo sifatida. Disleksiya, disgrafiya va ularni psixologik korrektsiyasi. Bolalar va ota-
onalar munosabatlari muammosi. Oila tiplari. Avtoritar oila. Demokratik oila. Liberal oila. Oila 
tiplarining tanqidiy taxlili 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondoshuv,
aqliy hujum, kichik gurhlarda 
ishlash, loyiha, modellashtirish, yo‘naltiruvchi matn, munozarali dars,
muammoli ta’lim
. 
Pog‘ona, 
qadamba-qadam metodi, Venn diagrammasi, o‘z- o‘zini nazorat. 
Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; Q6; Q7 Q8; Q9; Q10; Q14 ;Q15.

---

258 
O‘smirlik davri 
O’smirlik davri inson taraqqiyotidagi tub burilish davri sifatida. O’smirlik davridagi asosiy 
fiziologik va neyrogumoral o’zgarishlar. O’g’il va qiz bolalarda usmirlik davrida jismoniy 
rivojlanishdagi farklar. Akseleratsiya va uning o’ziga xosligi. Retardatsiya,Usmirlik davrida 
kuzatiladigan asosiy psixologik o’zgarishlar. Pubertat inqirozi. Rivojlanish masalalari. Shaxc 
kamolotining o’ziga xos xususiyatlari. Psixik funktsiyalarning mukammallashuvi. O’smirlik 
davridagi shaxslararo munosabatlar. Usmirlik davri buyicha chet el nazariyalari. Biogenetik, 
sotsiogenetik, psixogenetik nazariyalar. O’smirlik davrida xulq-atvorda kuzatiladigan o’zgarishlar. 
Xarakter aktsentuatsiyasi. O’smirlik davrida dominant extiyojlar, o’z-o’zini tasdiqlashga bulgan 
extiyoj. Usmirlik davrida o’zini-o’zi baxolash dinamikasi va uni tadqiq etish usullari. Deviant xulq-
atvor va uning kelib chiqish sabablari. Biologik manbalari. Oilaviy tarbiyadagi xatoliklar. O’smirning 
emotsional xususiyatlari. O’smirlik davrida ijtimoiylashuv jarayonining uziga xosligi. O’smirlar 
submadaniyati. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondoshuv,
aqliy hujum, kichik gurhlarda 
ishlash, loyiha, modellashtirish, yo‘naltiruvchi matn, munozarali dars,
muammoli ta’lim
. 
Pog‘ona, 
qadamba-qadam metodi, Venn diagrammasi, o‘z- o‘zini nazorat. 
Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; Q6; Q7 Q8; Q9; Q10; Q14 ;Q15.
O‘spirinlik davri 
Rivojlanish masalalari. Psixik jarayonlarning o’ziga xos xususiyatlari. O’spirinlik davri 
inqirozi. Dunyoqarashning kamol topishi. Kasbga yunaltirish va xayotiy istiqbol. Kasb tanlash 
nazariyalari (Ginzberg, Golland). Jinsiy rollar omili va kasb tanlash. Kasbga layoqatlilik va aloxida 
kobiliyatlar. Madaniy to’siqlar. Kasb tanlash motivatsiyasi. O’spirinlik davrining turli ilmiy 
nazariyalardagi talkini._E.Erikson nazariyasi va aynanlik. D.Marsia va psixosotsial moratoriy. 
Aynanlik komponentlari. Robert Selman ijtimoiy bilish nazariyasi. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondoshuv,
aqliy hujum, kichik gurhlarda 
ishlash, loyiha, modellashtirish, yo‘naltiruvchi matn, munozarali dars,
muammoli ta’lim
. 
Pog‘ona, 
qadamba-qadam metodi, Venn diagrammasi, o‘z- o‘zini nazorat. 
Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; Q6; Q7 Q8; Q9; Q10; Q14 ;Q15.
Yetuklik davri psixologiyasi 
Yetuklik davrining tabaqalanishi. Erta yetuklik, o’rta yetuklik va kechki yetuklik davrlari. 
Rivojlanishning ijtimoiy vaziyati. Yetuklik davrining uch fazaga bo’linishi. _Yetuklik davrida yuz 
beradigan asosiy fiziologik o’zgarishlar. Yetuklik davrida aqliy bilish jarayonlari rivojlanishi 
masalalari. Ijtimoiy vaziyatning o’ziga xosligi. Erta yetuklik davrining jismoniy, psixosotsial va 
kognitiv rivojlanish xususiyatlari. 
Normativ va nonormativ xodisalar. «Umr soati» tushunchasi. 
«O’rta yoshlar» inkirozi. O’rta yetuklik davrida kognitiv imkoniyatlarning o’zgarishi va saqlanib 
qolishi. Psixosotsial rivojlanishdagi shaxslararo munosabatlar jabxasi, kasbiy xayot samaradorligi. 
Salomatlik masalasi yetuklik davrining asosiy muammosi sifatida. Yetuklik davrida tafakkurning bir 
maromliligi. Joriy intellekt. Kristallashgan intellekt. Yetuklik davrida kadriyatlar tizimi va undagi 
urin almashinishlar. Motivatsiya inqirozi. Ijtimoiy mavke muammosi 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, aqliy hujum, kichik gurhlarda 
ishlash, loyiha, modellashtirish, yo‘naltiruvchi matn, munozarali dars, muammoli ta’lim. Pog‘ona, 
qadamba-qadam metodi, Venn diagrammasi, o‘z- o‘zini nazorat.
Adabiyotlar: A1;A2; A3; A4; Q6; Q7 Q8; Q9; Q10; Q14 ;Q15.