Qarshi davlat universiteti ingliz filologiyasi fakultetlararo ingliz tili

! Sifatlarning sodda va murakkab sifatlarga ajratilishiga sabab, ular sifat darajalarida alohida-alohida qo’shimcha oladi.
*Bundan tashqari sifatlar gapda qo’llanishiga ko’ra 2 ga bo’linadi:
● Attributive adjectives – Aniqlovchi sifatlar
● Predicative adjectives – Kesim sifatlar
1. Sifatlar otlar oldidan qo’llansa aniqlovchi sifatlar (attributive adjectives) hisoblanadi.
Sarah is a beautiful, young woman. – Sara chiroyli yosh ayol.
I like hot tea. – Men issiq choyni yoqtiraman.
2. Sifatlar gapda fe’llardan keyin yakka holda kelsa kesim sifatlar (predicative adjectives) hisoblanadi. Kesim vazifasida sifatlar gapda asosan quyidagi bog’lovchi fe’llardan keyin yakka ishlatiladi: be, become, get, seem, appear, feel, smell, look, sound, taste, make (+person/thing), keep, stay, remain, grow, turn. Bu fe’llar bog’lovchi fe’llar bo’lib, ular ish-harakat bajarilishini ko’rsatmaydi, ular egani sifat bilan bog’laydi.
The film is really interesting. – Film juda qiziqarli ekan.
Jack made me angry. – Jek mening jahlimni chiqardi.
I feel bad. – Men o’zimni yomon his qilyapman.
The tea still keeps hot. – Choy hali ham issiq turibdi.
*Fe’llardan keyin ikkita sifat kelsa, ularni and orqali ajratib yoziladi.
That flight was long and tiring. – O’sha parvoz uzoq va zerikarli bo’lgan edi.
1. Ko’pchilik sifatlar gapda aniqlovchi vazifasida ham kesim vazifasida ham ishlatiladi va ikkala holatda ham ularning ma’nosi o’zgarmaydi.
The restaurant was quiet. – Restoran sokin edi. (Yakka holda kesim vazifasida)
It was a quiet restaurant. – Sokin restoran edi. (Ot oldidan aniqlovchi vazifasida)
Sarah has got a new car. – Saraning yangi mashinasi bor. (Ot oldidan aniqlovchi vazifasida)
Sarah’s car is new. – Saraning mashinasi yangi. (Yakka holda kesim vazifasida)
NOTE: Ba’zi sifatlar kishini bildirgan otlar oldidan aniqlovchi vazifasida kelsa boshqa ma’no, kesim vazifasida kelsa boshqa ma’no anglatadi.
Nicole is my old friend. – Nikol mening eski do’stim. (Bu yerda old gapda aniqlovchi vazifasida, chunki u ot oldidan ishlatilyapti va ushbu gapda old mening Nikolni ancha vaqtdan beri bilishimni bildiryapti)
Aunt Martha is quite old. – Marta xola ancha qaribdi. (Bu yerda old gapda kesim vazifasida, chunki u ot oldidan kelmayapti va ushbu gapda old Marta xolaning keksayganligini, yoshi o’tganligini bildirayapti)
The suitcase is heavy. – Jomadon og’ir ekan. (Heavy kesim vazifasida)
This is a heavy suitcase. – Bu og’ir jomadon ekan. (Heavy aniqlovchi vazifasida, narsani bildirgan ot oldidan)
Jack is a heavy smoker. – Jek ashaddiy kashanda. (Heavy aniqlovchi vazifasida, kishini bildirgan ot oldidan)
He is always late. – U har doim kechikadi. (Late kechikishni, kech qolishni bildiryapti, gapda kesim vazifasida)
His late father was a doctor. – Uning marhum otasi doktor edi. (Late marhum, vafot etgan degan ma’noda, gapda aniqlovchi vazifasida)
2. Ingliz tilida ba’zi bir sifatlar gapda faqat kesim vazifasida, ya’ni doim yakka holda ishlatiladi.