Qaraqalpaq filologiyasi fakulteti qaraqalpaq til bilimi kafedrasi

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI HA’M ORTA ARNAWLI BILIMLENDIRIW MINISTRLIGI

BERDAQ ATINDAǴI QARAQALPAQ MA’MLEKETLIK UNIVERSITETI

QARAQALPAQ FILOLOGIYASI FAKULTETI

QARAQALPAQ TIL BILIMI KAFEDRASI

(1-b sirtqi)

Qaraqalpaq tilinin` orfografiyasi ha`m punktuaciya pa`ninen

Referat

JUMISI

TEMA: Ba ınıńqılı qospa gáplerdiń irkilis belgileri

QABILLAǴAN: : Abishov Genjebay

ORINLAǴAN: Palvanova Shaxnoza

NÓKIS-2021

Ba ınıńqılı qospa gáplerdiń irkilis belgileri

Jobası:

1. Ba ınıńqılı qospa gáplerdiń irkilis belgileri

2.Gáp ishine qoyılatu ın irkilis belgileri.

3.Jay gáplerdiń irkilis belgileri.

4. Qospa gáplerdiń irkilis belgileri.

Ba ınıńqılı qospa gáplerdiń irkilis belgileri

Ba ınıńqı gáp bas gápke árezli onıń aldında keledi. Geyde ba ınıńqı gáp bas gáptiń ortasında hám sońında da keliwi múmkin. Qanday orında kelse de, ba ınıńqı gáp penen bas gápten útir menen ajıralıp jazıladı.

Útir bas gáp penen ba ınıńqı gáptiń arasında tómendegi orınlarda qoyıladı:

1. 
   Ádettegi orın tártip boyınsha jaylasqan ba ınıńqı gáp penen bas gáp útir arqalı bólinip jazıladı: Jer kólemi keńeyse, sharwashılıqtıń barlıq túrleri de rawajlanadı (J.Seyitnazarov);
   
2. 
   Ba ınıńqı gáp bas gáptiń ortasında kelse, ba ınıńqı gáptiń eki ja ınan útir qoyıladı: Men tap usı shaydı, Biybixan kelemen degenshe, sa an ishkizip ketemen (T.Qayıpbergenov);
   
3. 
   Ba ınıńqı gáp geyde bas gápten keyin keliwi de múmkin: Baslıqtı hámmemiz quwatlawımız kegek, eger ol tuwrı joldan adaspasa (J.Seyitnazarov).
   
4. 
   Ba ınıńqı gáp bas gáp penen ba ındırıwshı dánekerler arqalı baylanısıp kelse, útir dánekerlerden aldın qoyıladı: Geypara adamlar meni tıńla ısı kelmedi, nátiyjede suwdıń kiyatır an ja ında ı qashını suw basıp ketti (T.Nájimov);
   
5. 
   Qospa gáp kóp ba ınıńqılı bolıp kelgende de, hár bir jay gáp útir arqalı bólinip jazıladı: Tańnıń qarań ılı ı serpilip, juldızlar siyreksip, kún shı ar bet a ara basladı (S.Arıslanov).