Qadimgi yunon mutafakkiri (Arastu) Aristotel

bir jinsli maydon
deyiladi. 
const
B
=
r
Natijaviy magnit maydon induksiyasi: 
B
n
=B
1
+B
2
B
n
=|B
1
–B
2
| 
2
2
2
1
n
B
B
B
+
=
a
+
+
=
cos
B
B
2
B
B
B
2
1
2
2
2
1
n
87. Magnit maydonda zaryadli zarrachaning harakati. 
Lorens kuchi 
Magnit maydonga kiritilgan harakatlanuvchi zaryadlangan 
zarrachaga magnit maydonning ta’sir kuchi 
Lorens kuchi
deyiladi. 
a
u
=
sin
q
B
F
L
r
r
r
Lorens kuchi
vektor kattalik bo‘lib, 
L
F
r
harfi bilan belgilanadi. 
[F
L
]=1 N 
α
– magnit induksiya vektori bilan zaryadli zarrachaning harakat 
tezligi orasidagi burchak 
Lorens kuchining yo‘nalishi chap qo‘l qoidasi yordamida 
aniqlanadi. 
Chap qo‘limizni magnit maydonga 
shunday joylashtiramizki induksiya 
chiziqlari kaftimizga tik tushsin, unda 
cho‘zilgan 4 barmoq (+) zarrachaning 
haratak tezligini ko‘rsatsa, 90º ga 
burilgan bosh barmoq Lorens 
kuchining yo‘nalishini ko‘rsatadi. 
Zarracha (–) bo‘lsa, teskari yoki o‘ng qo‘l yordamida aniqlanadi. 
1. Magnit maydonga harakatlanuvchi zaryadlangan zarracha magnit 
induksiya vektoriga nisbatan tik yo‘nalishda uchib kirsa, uning 
harakat trayektoriyasi aylanadan iborat bo‘ladi. 
Magnit maydonga tik yo‘nalishda uchib kirgan zarrachaga Lorens 
kuchidan tashqari markazdan qochma kuch ham ta’sir qiladi va ular 
o‘zaro teng. 
Bq
m
2
T
;
m
Bq
a
;
Bq
m
R
p
=
u
=
u
=
Lorens kuchi zaryadlangan zarrachaning harakat yo‘nalishini 
o‘zgartiradi. Tezligining modulini o‘zgartira olmaydi. Shuning 
uchun kinetik energiyasi o‘zgarmaydi va ish bajarmaydi. 
q
B
mU
2
R
;
Bq
mE
2
R
2
k
=
=
2. Magnit maydonga harakatlanuvchi zaryadlangan zarracha magnit 
induksiya vektoriga nisbatan parallel yo‘nalishda uchib kirsa, uning 
harakat trayektoriyasi to‘g‘ri chiziqdan iborat bo‘ladi. 
3. Magnit maydonga harakatlanuvchi zaryadlangan zarracha magnit 
induksiya vektoriga nisbatan 
α
burchak ostida uchib kirsa, uning 
harakat trayektoriyasi vintsimon bo‘ladi.