Zaryadlangan zarraсhalar tezlatgichlari

ZARYADLANGAN ZARRAСHALAR TEZLATGICHLARI

• Tezlatgichlar tasnifi
• Chiziqli tezlatgichlar
• Tsiklik tezlatgichlar

1. Tezlatgichlar tasnifi

• Zaryadlangan zarrachalarning tezlatgichlari deb elektr va magnit maydonlarining ta'siri ostida yuqori energiyali zaryadlangan zarrachalarning dastasi yaratiladigan va boshqariladigan qurilmalarga ataladi.
• (elektronlar, protonlar, mezonlar va boshqalar.).

Har qanday tezlatgich quyidagicha xarakterlanadi:

• Har qanday tezlatgich quyidagicha xarakterlanadi:
• tezlashtirilgan zarralar turi bilan,
• zarrachalarning energiyaga bo'yicha taqsimlanishi bilan,
• dastaning intensivligi.
• Tezlatgichlar quyidagilarga bo'linadi: uzluksiz (vaqt bo'yicha bardavom) Impulsli (ularda zarrachalar porstsiyalar bo’yicha tezlashtiriladi). Bunda impulsning davomiyligi bilan tavsiflanadi.

Traektoriya shakli va zarrachalarni tezlashtirish mexanizmiga qarab tezlatgichlar quyidagilarga bo'linadi:

• Traektoriya shakli va zarrachalarni tezlashtirish mexanizmiga qarab tezlatgichlar quyidagilarga bo'linadi:
• Chiziqli;
• Tsiklik;
• Induksion.
• Chiziqli tezlatgichlarda zarrachalar harakatining traektoriyasi to'g'ri chiziqga yaqin,
• Tsiklik va induksionlarda esa zarralar traektoriyasi aylana yoki spiral shaklida bo'ladi.

2. Chiziqli tezlatgichlar

• Zarrachalarni tezlashtirish elektrostatik maydon tomonidan amalga oshiriladi, masalan, yuqori voltli van De Graaf generatori yordamida.

• Высоковольтный генератор
• Ван-де-Граафа

Zaryadlangan zarracha tezlashtiruvchi maydondan bir marotaba o'tadi:

• Zaryadlangan zarracha tezlashtiruvchi maydondan bir marotaba o'tadi:
• zaryad q, potentsialar farqi orqali o’tib kinetik energiya oladi.
• Shunday qilib, zarrachalar ≈ 10 МэВ gacha tezlashadi.
• Ularni doimiy kuchlanish manbai bilan yanada tezlashtirishni boshqa iloji yo'q.