Qadimgi yunon mutafakkiri (Arastu) Aristotel

muhitning nisbiy magnit 
singdiruvchanligi
deyiladi. 
o
B
B
r
r
=
m
Muhitning nisbiy magnit singdiruvchanligi 
skalyar kattalik 
bo‘lib, 
μ
harfi bilan belgilanadi. [
μ
]=1
 
Magnit maydon kuchlanganligi
vektor kattalik bo‘lib, H
r
harfi 
bilan belgilanadi. [H]=1 A/m=4
π
/1000 ersted 
m
m
=
m
=
o
o
o
B
B
H
r
r
r
 
n
2
1
H
...
H
H
H
r
r
r
r
+
+
+
=
Magnit doimiysi 
skalyar kattalik bo‘lib, 
μ
o
harfi bilan belgilanadi. 
[μ
o
]=1 H/m=1 N/A
2
2
7
o
A
N
10
4
-
×
p
=
m
Xoll effekti 
U=RhjB 
U – potensiallar farqi 
R – Xoll doimiysi: R=1/(ne) 
n – konsentratsiya 
e – elektron zaryadi 
h – qalinlik 
j – tok zichligi 
B – magnit induksiya vektori 
85. Magnit maydonda tokli o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuch. 
Chap qo‘l qoidasi 
Magnit maydonga kiritilgan tokli o‘tkazgichga magnit maydonning 
ta’sir kuchi 
Amper kuchi
deyiladi. 
a
=
sin
I
B
F
A
l
r
r
Amper kuchi
vektor kattalik bo‘lib, 
A
F
r
harfi bilan belgilanadi. 
[F
A
]=1 N 
Amper kuching yo‘nalishi chap qo‘l qoidasi yordamida aniqlanadi. 
Chap qo‘limizni magnit maydonga shunday joylashtiramizki 
induksiya chiziqlari kaftimizga tik tushsin, unda cho‘zilgan 4 
barmoq tok kuchining yo‘nalishini ko‘rsatsa, 90º ga burilgan bosh 
barmoq Amper kuchining yo‘nalishini ko‘rsatadi. 
α
– tokli o‘tkazgich bilan magnit induksiya chiziqlari orasidagi 
burchak 
Tok o‘quvchidan ketayotgan yoki kelayotgan bo‘lsa, uning maydoni 
quyidagicha: 
Parallel toklarning o‘zaro ta’sir kuchi quyidagicha: 
l
r
D
p
m
m
=
R
2
I
I
F
2
1
o
A