Qadimgi yunon mutafakkiri (Arastu) Aristotel

analizator
Bryuster burchagi 
Ikki muhit sirtidan qaytgan nur 
bilan singan nurlar qisman 
qutblangan bo‘ladi. Tushish 
burchagining ma’lum bir 
qiymatida qaytgan nur 
to‘lig‘icha qutblangan bo‘ladi, 
bu burchakka Bryuster burchagi 
deyiladi. Tushush burchagi 
Bryuster burchagiga teng 
bo‘lganda qaytgan nur bilan 
singan nur orasidagi burchak 
90º ga teng bo‘ladi. 
1. Birinchi muhit havo bo‘lmaganda: 
1
2
n
n
tg
=
a
2. Birinchi muhit havo bo‘lganda: tg
α
=n 

---

@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
- 86 - 
- 86 - 
120. Infraqizil va ultrabinafsha nurlar 
Infraqizil nurlar ko‘zga ko‘rinmaydi. Infraqizil nurlarni modda 
qizigan holatda chiqaradi. Shuning uchun issiqlik nurlari ham 
deyiladi. 
To‘lqin uzunligi 0,8÷100 
μ
m atrofida bo‘lgan nurlar infraqizil 
nurlar deyiladi. 
Ultrabinafsha nurlar ko‘zga ko‘rinmaydi. To‘lqin uzunligi 
binafshadan kichkina bo‘lgan nurlar ultrabinafsha nurlar deyiladi. 
To‘lqin uzunligi 0,01÷0,4 
μ
m atrofida bo‘lgan nurlar ultrabinafsha 
nurlar deyiladi. 
Ultrabinafsha nurlarning nurlanish manbalari: quyosh, kosmos, 
lazerlar, elektr lampalar 
Suv ultrabinafsha nurlarni yutgani uchun elektr yoyi alangasi suv 
ichida yondirilsa, u ko‘zga zarar qilmaydi. 
Atmosfera ultrabinafsha nurlarini kuchli yutishi sababli tog‘larda 
tekislikka nisbatan, quyosh nurlaridagi ultrabinafsha nurlari ko‘p 
bo‘ladi. Shuning uchun odam terisi tog‘larda tez qorayadi. 
Ultrabinafsha nurlarning havodagi O
2
ga ta’siri natijasida O
3
hosil 
bo‘ladi.