Qabila. Pistanamolar (Burserales) — Сумаховые Oila

Sistematikasi
Bo‘lim. Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li) o ‘simlikIar (Magnoliophyta yoki Angyospermae)
Ajdod (sinf). Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar) (Magnoliopsida yoki Dicotyledones) -Магнолиевые или Двудольные
Ajdodcha (sinfcha)- Magnoliyakabilar (M agnoliidae) Магнолиевые
Qabila. Gulxayrinamolar (Malvales)- Мальвовые
Oila. Gulxayridoshlar (Malvaceae Juss.) - Мальвовые
Turkum. Tugmachagul (Malva L.) - Мальва
Tur. Dorivor tugmachagul - Malva sylvestris. bu dorivor va dekorativ o‘simlik, Gulxayridoshlar oilasining vakili. Olimlar Afrika va Shimoliy Amerikani o‘simlikning vatani deb hisoblashadi. Shuningdek, u Yevropada o‘sadi. Poyasi yer bagʻirlab, baʼzan yerdan bir oz koʻtarilib oʻsadi. Shoxlangan, boʻyi 10-40 sm. Ildizi oʻq ildiz. Barglari uzun bandli, 5-7 boʻlakli. Gullari 3-4 tadan barg qoʻltigʻida joylashgan. Mevasi danakchali toʻpmeva. Aprel oyidan to okttabrgacha gullab mevalaydi.
Dorivorlik xususiyati. Bargi Kavkazda ovqatga ishlatiladi Gulidan tayyorlangan nastoyka yo‘talda yuqori nafas yo‘llari yallig‘lanishida foyda beradi. Shuningdek ovoz bo‘g‘ilishini bartaraf etadi. Tugmachagulning barg va ildizi ham foydali xususiyatga ega. Bargi va gullaridan tayyorlangan aralashma taloqdagi shishlarni davolashda ishlatiladi.
Qovoqdoshlar (Cucurbitaceae) oilasi. Bu oilaga asosan bir yillik ilashib o‘suvchi o‘t o‘simliklar,kamdan-kam chala buta yoki kichik daraxtlar kiradi. Barglari oddiy,yonbargchasiz, bo‘lakchali yoki ko‘p o‘yiqli bo‘lib, birin-ketin navbatlashib joylashgan. Ko‘pchiligining guli bir jinsli, bir uyli,yakka yoki simozto‘pgulga yig‘ilgan gultojisi odatdatutash kamdankam hollarda ayrim-ayrim tojibargdan iborat. Changchisi 3-5 ta bo‘lib. ular o‘zaro har xil birikib o‘sgan yoki erkin bo‘ladi. Changdonlari ikki uyali, o‘ziga xos tarzda egri-bugri. Pushtsiz debataladigan erkak gullarida ko‘pincha urug‘chi palak otib chirmashib o‘suvchi 2-5ta mevacha bargli, tugunchasi pastki va uch uyali bo‘ladi. Oila vakillari asosan entomofil o‘simliklar bo‘lib, ular asalari, sariqari va qovoqarilar vositasi bilan changlanadi. Mevasi yirik rezavor, qovoq meva ayrim hollarda ko‘sak meva ham uchraydi. Urug‘I endospermsiz bo‘ladi. Qovoqdoshlarning ko‘p turining mevasini iste’mol qilish mumkin bo‘lganligidan yer yuzining hamma qit’alarida ko‘p yillardan beri ekib yetishtirib kelinadi. Bularning eng ko‘p ekiladigan turkumlari quydagilardir. Sistematikasi