Qabila. Pistanamolar (Burserales) — Сумаховые Oila

Dorivorlik xususiyati. Tibbiyotda saforaning qo‘llaniladigan qismi guli (g‘unchasi) va mevasi hisoblanadi. Gullari ochilishidan oldin yig‘iladi va soya yerda quritiladi. Sofora meva nastoykasi trofik yaralami hamda kuygan joyni davolash uchun qo‘llaniladi. Rutin va kversetin R vitamini ta’siriga ega bo‘lib, tabletka holida shu vitamin yetishmasligida - gipo va avitaminoz, qon tomirlar devori o‘tazuvchanligining buzilishidan kelib chiqqan kasalliklar, gemorragik diatez, ko‘z pardasiga qon quyilishi, kapillyar toksikoz, nur kasalligi, qon bosimining oshishi (gipertoniyA., bod, qizamiq va boshqa kasalliklarni davolash hamda oldini olish uchun ishlatiladi
Sistematikasi Bo‘lim. Magnoliyatoifa (gulli, yopiq urug‘li) o ‘simlikIar (Magnoliophyta yoki Angyospermae) Ajdod (sinf). Magnoliyasimonlar (ikki urug‘pallalilar) (Magnoliopsida yoki Dicotyledones) - Магнолиевые или ДвудольныеAjdodcha (sinfcha) Ra'nokabilar (Rosoidae)-РозоцветныеQabila. Toshbaqatolnamolar (Rutales) - РутовыеOila. Toshbaqatoldoshlar (Rutaceae Juss.) - Рутовые Turkum. Toshbaqatol (Haplophyllum Adr. Juss.) – Цельнолистник
Tur. Toshbaqatol (Haplophyllum regforatum) toshbaqatoldoshlar oilasiga mansub koʻp yillik badboʻy oʻt. Nuqtasimon qora bezlar bilan qoplangan. Boʻyi 30-70 sm, bargi tolning bargiga oʻxshash uzunchoq, tekis qirrali. Guli sariq, poya va shoxlar uchida qalqonsimon toʻpgulni hosil qiladi. Mevasi koʻsakcha. May — iyudda gullaydi, avgustda urugʻi pishadi. Toshbaqatol Toshkent, Sirdaryo, Jizzax, Samarqand, Fargʻona, Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlaridagi adirlar, togʻ etaklari va oʻrta qismidagi yon bagʻirlarda oʻsadi. O’simlik tarkibida 0,050— 0,21% efir moyi, bargida 0,1 — 1,2%, poyasida 0,075 — 0,14%, ildizida 0,025%, urugʻida esa 1,6% alkaloid Toshbaqatol. (xaploperin, ixoxaploperin, skimmanin, xaplofin, xaplofilidin va perforin) bor
Dorivorlik xususiyati. O’simlik poyasi va barglaridan tayyorlangan qaynatma va damlamalar tish ogʻrigʻi va har xil teri kasalliklarini davolashda qoʻllanadi
.ranodoshla
Bu oila 100 ga yaqin turkumga kiruvchi 3000 ta dan ziyod turni birlashtiradi. Ular Yer yuzida keng tarqalgan. Hayotiy shakliga ko’ra ularga o’tlar, yarimbutalar, butalar va daraxtlar kiradi. Barglari ketma-ket o’rnashgan, oddiy yoki murakkab, yonbargchali. To’pgullari har xil..
Gul formulasi: Ca₅Co₅A_∞ G_(1,5,∞). Mevalari turlicha, ular orasida danakli chin meva, yong’oqcha, pista, to’p meva, soxtameva, rezavor meva va boshqalar bor . Oila vakillari asosan urug’idan ko’payadi, vegetativ yo’l bilan ko’payadiganlari ham bor (atirgul, qulupnay va boshqalar).