Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

Quyidagilar ishga qabul qilishni g’ayriqonuniy ravishda rad etish 
deb hisoblanadi:
-
Mehnat Kodeksining 6-moddasi birinchi qismidagi talablar (jinsi, 
yoshi, irqi, millati, tili, ijtimoiy kelib chiqishi, mulkiy holati va mansab 
mavqei, dinga bo’lgan munosabati, e’tiqodi, jamoat birlashmalariga 
mansubligi, shuningdek, xodimlarning ishchanlik qobiliyatlariga va ular 
mehnatining natijalariga aloqador bo’lmagan boshqa jihatlariga qarab, 
mehnatga oid munosabatlar sohasida har qanday cheklashlarga yoki 
516

---

imtiyozlar belgilashga yo’l qo’yilmasligi)ning buzilishi
49
;
-
ish beruvchi tomonidan ish taklif qilgan shaxslarni ishga qabul 
qilmaslik;
-
ish beruvchi qonunga muvofiq mehnat shartnomasi tuzishi shart 
bo’lgan shaxslarni (belgilangan minimal ish joylari hisobidan ishga 
yuborilgan shaxslarni: homilador ayollarni va uch yoshga to’lmagan 
bolalari bor ayollarni — tegishlicha ularning homiladorligi yoki bolasi 
borligini vaj qilib) ishga qabul qilmaslik.
Ishga qabul qilish rad etilgan taqdirda, xodimning talabi bilan ish 
beruvchi ishga qabul qilishni rad etishning sababini asoslab uch kun 
muddat ichida yozma javob berishi shart. Bu javob ishga qabul qilish 
huquqiga ega bo’lgan mansabdor shaxs tomonidan imzolangan bo’lishi 
lozim. Asoslantirilgan javob berish haqidagi talablarni qondirishni rad 
etish xodimni ishga qabul qilish g’ayriqonuniy ravishda rad etilganligi 
ustidan shikoyat qilishga to’siq bo’lmaydi.
O’zaro yaqin qarindosh yoki quda-anda bo’lgan shaxslarning (ota-
onalar, aka-ukalar, opa-singillar, o’g’il va qizlar, er-xotinlar, shuningdek 
er-xotinlarning ota-onalari, aka-ukalari, opa-singillari va bolalari), basharti 
ulardan biri ikkinchisiga bevosita bo’ysunib yoki uning nazorati ostida 
xizmat qiladigan bo’lsa, bir davlat korxonasida birga xizmat qilishlari 
taqiqlanadi.
Bu qoidadan istisnolar O’zbekiston Respublikasi hukumati tomonidan 
belgilanishi mumkin.
Ishga qabul qilish vaqtida, ishga kirayotgan shaxs quyidagi hujjatlarni:
-
pasport yoki uning o’rnini bosadigan boshqa shaxsni tasdiqlovchi 
hujjatni, o’n olti yoshgacha bo’lgan shaxslar esa, — tug’ilganlik 
to’g’risidagi guvohnoma va turar joyidan ma’lumotnomani;
-
mehnat daftarchasini, birinchi marotaba ishga kirayotgan shaxslar 
bundan mustasno. O’rindoshlik asosida ishga kirayotgan shaxslar, mehnat 
daftarchasi o’rniga asosiy ish joyidan olgan ma’lumotnomani;
-
harbiy xizmatga majburlar yoki chaqiriluvchilar tegishlicha 
harbiy biletni yoki harbiy hisobda turganlik haqidagi guvohnomani;
-
qonun hujjatlariga muvofiq maxsus tayyorgarlikka ega 
shaxslargina bajarishi mumkin bo’lgan ishlarga kirayotganda oliy yoki 
o’rta maxsus o’quv yurtini tamomlaganligi to’g’risidagi diplomni yoxud 
mazkur ishni bajarish huquqini beradigan guvohnomani yoki boshqa 
tegishli hujjatni taqdim etadi.
Ishga qabul qilish vaqtida ishga kirayotgan shaxsdan qonun 
49
O’zbekiston Respublikasi Mehnat qonunchiligi bo’yicha me’yoriy-xuquqiy hujjatlar to’plami. T.: O’zbekiston, 2006. - 7- бет.
517

---

hujjatlarida ko’rsatilmagan hujjatlarni talab qilish taqiqlanadi.
Mehnat shartnomasini tuzish haqidagi kelishuvdan oldin qo’shimcha 
holatlar (tanlovdan o’tish, lavozimga saylanish va boshqalar) bo’lishi 
mumkin.
Ish beruvchi korxonada besh kundan ortiq ishlagan barcha xodimlarga 
mehnat daftarchasini tutishi shart, o’rindoshlik asosida ishlovchilar bundan 
mustasno.