Pythonni mustaqil

Sabab: Satr bilan sonni o‘zaro qo‘shib bo‘lmaydi.
Yechim: Satrni int() funksiyasi yordamida songa aylantirish lozim. Bu yerda input() funksiyasi har doim satrni qaytarishiga e’tibor qiling.

• 
  a = int(input()) + 5
  

8

• 
  a
  

13

Muammo: SyntaxError: invalid syntax.

a = 5
if a == 5
print('Ura!')
Va natijada:
File "a.py", line 3
if a == 5
^
SyntaxError: invalid syntax
Sabab: Ikki nuqta esdan chiqib qolgan.
Yechim:

a = 5
if a == 5:

print('Ura!')

15

Muammo: NameError: name 'a' is not defined
print(a)
Sabab: a o‘zgaruvchisi mavjud emas. Siz o‘zgaruvchini yozishda xato qilgansiz yoki bu o‘zgaru-vchini hali e’lon qilmagansiz.



Yechim: Yozuvdagi xatoni to‘g‘rilash lozim.
a = 10
print(a)



Muammo: IndentationError: expected an indented block.
a = 10
if a > 0:
print(a)
Sabab: Bo‘sh joy tashlash kerak.



Yechim:
a = 10
if a > 0:
print(a)


Muammo: TabError: inconsistent use of tabs and spaces in indentation.
a = 10
if a > 0:
print(a)
print('Ura!')
Natijada quyidagi xatolik:
File "a.py", line 5
print('Ura!')
^
TabError: inconsistent use of tabs and spaces in indentation
Sabab: Joy tashlanganda bo‘sh joylar va tabulyatsiyadan aralash tarzda foydalanilgan.
Yechim: Bo‘sh joylarni to‘g‘ri tashkil qilish lozim:

16

a = 10
if a > 0:

print(a)
print('Ura!')


Muammo: UnboundLocalError: local variable 'a' referenced before assignment.

def f():
a += 1

print(a)
a = 10
f()
Natijada quyidagi xatolik:
Traceback (most recent call last):
File "a.py", line 7, in
f()
File "a.py", line 3, in f
a += 1
UnboundLocalError: local variable 'a' referenced before assignment
Sabab: Hali yaratilmagan lokal o‘zgaruvchiga murojaat qilingan.
Yechim:

def f():
global a

a += 1
print(a)
a = 10
f()


Muammo: Dastur ishladi, lekin faylga hech narsa yozilmadi/hammasi yozilmadi.

• 
  f = open('output.txt', 'w', encoding='utf-8')
  

• 
  f.write('bla')
  

3
>>>

Sabab: Fayl yopilmagan. Ma’lumotlarning bir qismi buferda qolib ketgan bo‘lishi mumkin.
Yechim: Bo‘sh joylarni to‘g‘ri tashkil qilish lozim:

17

• 
  f = open('output.txt', 'w', encoding='utf-8')
  

• 
  f.write('bla')
  

3

• 
  f.close()
  

• 
  
  

Muammo: Bu yerda muammoni o‘zingiz keltirib chqargan bo‘lishingiz ham mumkin. Izohi esa pastroqda :D

18

6-bob: if-elif-else konstruksiyasi. Rostlikka tekshirish. if/else uch bo‘ginli qurilishi
if-elif-else shartli konstruksiyasi (uni ba’zan tarmoqlanish operatori deb ham atashadi) – Pythondagi asosiy tanlash qurilishidir. Boshqacha aytganda, u qaysi amalni bajarish kerakligini shartni tekshirish vaqtidagi o‘zgaruvchilar qiymatlaridan keyin chiqqan holda tanlaydi.

if instruksiyasining sintaksisi

Dastlab if ning shartli iborali qismi yoziladi, so‘ngra bitta yoki bir nechta majburiy bo‘lmagan elif qismlari va oxirida majburiy bo‘lmagan else qismi yoziladi. if shartli ko‘rsatmasining umumiy ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:

if test1:

blok1
elif test2:
blok2
else:
blok3
Oddiy misol (true ni chiqaradi, chunki 1 – rost):

• 
  if 1:
  

... print('true')

... else:
... print('false')
...
true
Ozgina qiyinroq misol (uning natijasi foydalanuvchi nimani kiritishiga bog‘liq bo‘ladi):
a = int(input())
if a < -5:
print('Low')
elif -5 <= a <= 5:
print('Mid')
else:
print('High')
elif ishtirok etgan konstruksiya boshqa dasturlash tillarida keng qo‘llaniladigan swich-case kon-struksiyasining o‘rnida ham bemalol qo‘llanilishi mumkin.