Psixolingvistika nutqiy faoliyat haqidagi fan


Savollar Javob variantlari



Download 0,82 Mb.
bet42/46
Sana09.06.2023
Hajmi0,82 Mb.
#950187
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46
Bog'liq
Психолингвистика Мажмуа2021

Savollar

Javob variantlari

A

B

C

D

1.

Alaliya qanday kasallik?

Aqliy holat saqlangan holda nutqning buzilishi

Tuig’ma aqliy zaiflik

Soqovlik

Z, s, r kabi undoshlarni ayta olmaslik

2

Alaliyaning mavjudligi necha yoshda ma’lum bo’ladi?

3 yoshda

5 yoshda

7 yoshda

Bu kasallik tug’ma bo’ladi

3.

Alaliya kasalligining necha turi mavjud?

3 ta: motorli, sensorli, aralash alaliya

2 ta: doimiy va o’zgaruvchan

2 ta: brok va verniki

3 ta: akustik, optik, agrafiya

4.

Alaliya kasalligini qanday davolash mumkin?

Lagapedik mashqlar yordamida

Dori- darmon yordamida

Nutqini o’stirish yordamida

Bu kasallikni davolab bo’lmaydi

5.

Alaliyaning simptomlarini toping

Tana harakatining buzilishi, faollikdan kamharakatlilikka o’tish

Umuman gapirolmay qolish

Xotiraning o’ta susayib ketishi

Eshitish qobiliyatining buzilishi

6.

Motorli alaliyaga berilgan to’g’ri ta’rifni toping

Nutq ifodalanadi ammo, tushunarsiz

Boshqalar nutqini tushunmaslik

Umuman gapirolmay qolish

Xotiraning o’ta susayib ketishi

7.

O’z yaqinining ismini eslayolmay g’ing’illab turish alaliyaning qaysi turida uchraydi?

Aralash alaliya

Motorli alaliya

Sensorli alaliya

Alaliyaning barcha turida uchraydi

8.

Alaliya kasalligi tibbiyotning qaysi tarmog’I bilan bog’liq?

Nevrologiya bilan bog’liq

Terapiya bilan bog’liq

Pedyatriya bilan bog’liq

Lor bilan bog’liq

9.

O’zgalar nutqini tushunmaslik alaliya kasalligining qaysi turida namoyon bo’ladi?

Sensorli alaliya

Aralash alaliya

Alaliyaning barcha turida uchraydi

Motorli alaliya

10.

Alaliyaning simptomlaridan bo’lgan harakatning buzilishiga qaysi qatorda misol keltirilgan?

Ignaga ip otkaza olmasli

Yurganda qalqib ketish

To’g’ri o’tira olmaslik

Oddiy qo’l harakatlarini ham esdan chiqarish




Pauza, mantiqiy urg’u, temp, tembr,chastota, ritmika va boshqa tashkiliy qismlar hamda mexanizmlarni o’zida mujassamlashtirgan, tilning barcha qoidalari, qonunlari, shartli belgilar sifatida xizmat qilishga asoslanuvchi nutq turi qanday nutq deyiladi?

Og’zaki nutq

Yozma nutq

Exologik nutq

Pantomimika




Pantomimika deb nimaga aytiladi

Yuz harakatlari, tana a‘zolari, qaddi-qomat yordami bilan fikrlarni uzatish, syujetli qoidali, ma‘noli, dramatik kechinmali noverbal nutq turi

Ayrim his-hayajonli shartli tovushlarda mujassamlashgan axborot uzatish va qabul qilish maqsadini amalga oshiruvchi, tabiiy to’siqlarga urilib qaytuvchi aloqa turi

Aniq shartli alomatlar orqali muayyan mantiqiy yuklamani o’zida aks ettiruvchi kommunikativ xususiyatli noverbal nutq turi

Muayyan axborotlarni tartibga keltirish, g’oyalarni yaratish, fikriy dasturni ishlab chiqishga mo’ljallangan, lekin latent davridagi ma‘lumotlar majmuasidan tuziluvchi nutq




Inson tana a‘zolari, imo-ishoralar, mimika, xullas hissiyot yordami bilan muomala o’rnatishga qaratilgan aloqa vositasi qanday nutq sanaladi?

Daktiologik nutq

Monologik nutq

Dialogik nutq

Polilogik nutq




Tilning barcha qoidalariga, qonuniyatlariga, mexanizmlariga asoslangan tarzda, muayyan shartli alomatlar (grafiklar) yordamida shakl, tuzilishi, ma‘no, mazmun va mohiyatni uzluksiz, tadrijiy ravishda axborotlarga aylantirib beruvchi nutq turi qanday nutq deyiladi

Yozma

Og’zaki

Pantomimika

Daktiologik




Yozma nutq o’z navbatida qanday tarkiblardan tashkil topadi?

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v)ichki, g)lakonik(yig’iq, qatra),d)epik(yoyiq, yirik roman, qissa)

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v)lakonik(yig’iq, qatra),
g)epik(yoyiq, yirik roman, qissa)

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v)lakonik(yig’iq, qatra),
g)ichki

a)monolgik (drama),
b)ichki, v)lakonik(yig’iq, qatra),
g)epik(yoyiq, yirik roman, qissa




Verbal nutq turlarini shartli qanday turlarga ajratish mumkin:



1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6)ichki, 7) ekspressiv, 8) impressiv, 9) lakonik (qatra, yig’iq), 10) epik (yoyiq), 11) affektiv (jahl holatidagi).

1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6)ichki, 7) ekspressiv, 8) impressiv, 9) lakonik (qatra, yig’iq), 10) epik

1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6) ekspressiv, 7) impressiv, 8) lakonik (qatra, yig’iq), 9) epik (yoyiq)

1) og’zaki, 2) yozma, 3) tashqi, 6)ichki, 4) ekspressiv, 5) impressiv, 6) lakonik (qatra, yig’iq), 7) epik (yoyiq), 8) affektiv (jahl holatidagi).




Noverbal nutq turlari qaysi qatorda to’liq berilgan?

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) pantomimika, g) daktiologik; 2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) pantomimika;
2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) daktiologik; 2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).

1) tovushsiz: a) imo-ishora b) pantomimika, v) daktiologik;
2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).




Yakka shaxsning ichki kechinmalarini til mexanizmlariga asoslangan holda aks ettiruvchi, uning o’ziga qaratilgan (egotsentrik), ta‘sirlanishini ifodalashga va axborot uzatishga mo’ljallangan nutq turi….

Monologik nutq

Dialogik nutq

Polilogik nutq

Daktiologik nutq




Aniq shartli alomatlar orqali muayyan mantiqiy yuklamani o’zida aks ettiruvchi kommunikativ xususiyatli noverbal nutq turi….

signifikatsiya deyiladi. (shartli belgilar, signallar, modellar).

exologik (aks sado)deyiladi

lakonik (qatra, yig’iq)deyiladi

poliologik deyiladi




Muayyan axborotlarni tartibga keltirish, g’oyalarni yaratish, fikriy dasturni ishlab chiqishga mo’ljallangan, lekin latent davridagi ma‘lumotlar majmuasidan tuziluvchi nutq turi qanday ataladi?

Ichki nutq

Tashqi nutq

Og’zaki nutq

Dialogik nutq




Afaziya hodisasi nima sababdan yuzaga keladi?

Miyaga qon quyilishi, biror mehanik shikast tufayli

Biror mehanik shikast tufayli,qattiq qo`rquv

Miya o‘simtasi, kuchli hayajon

Tug`ilishdagi jarohatlar




Afaziya so‘zining ma’nosi qanday?

Yunoncha nutqning yo‘qotilishi

Lotincha eshitishning yo‘qotilishi

Yunoncha aql-hushning yo‘qolishi

Inglizcha xotiraning yo`qolishi




Agar miyadagi nutqiy zonalarning hammasi shikastlansa qanday afaziya yuzaga keladi?

Motor afaziya



Total afaziya



Qisman afaziya



Akustik afaziya




Miyadagi Vernika zonasi deb qaysi markaz nazarda tutilgan?

Harakat markazi



Nutq markazi

Eshitish markazi

Ko`rish markazi




Agar miyadagi Broka zonasi shikastlansa qanday afaziya yuzaga keladi?

Motor afaziya



Total afaziya

Qisman afaziya



Akustik afaziya




Alaliya hodisasiga ko`proq nima sabab bo`ladi?



Ona qornida bola miyasi chap yarim sharining shikastlanishi, tug`ulish vaqtidagi bola miyasi chap yarim sharining shikastlanishi

Kuchli hayajon va qo`rquv



Miyaga qon quyilishi



Miya o‘simtasi, kuchli hayajon






Alaliyaning necha xil ko`rinishi bor?

2 xil

3xil

4xil

5xil




Eng og`ir nutqiy defekt hisoblangan alaliya turini aniqlang.

Sensor alaliya

Motor alaliya

Sensomotor alaliya

Akustik alaliya




Respodent kim?

So`zlovchi

Tinglovchi

O`zga

Begona




Assotsiativ eksperimentning qanday turlari bor?

Erkin, Yo`naltirilgan, Zanjirli

Ijodiy, Yo`naltirilgan, Zanjirli

Erkin, Yo`naltirilgan, Sistemali

Badiiy, Yo`naltirilgan, Zanjirli




Verbal nutq turkumini shartli ravishda qanday turlarga ajratish mumkin?

1,2,5,6

1, og’zaki
2. yozma



3. monologik
4. filologik

5. tashqi
6. ichki




Muayyan axborotlarni tartibga keltirish, goyalarni yaratish, fikriy dasturni ishlab chiqarishga mo’ljallangan, lekin latent davridagi ma’lumotlar majmuasidan tuziluvchi nutq turi …deyiladi

Ichki nutq



Tashqi nutq



Og’zaki nutq



Yozma nutq






Impressive nutqning norasoligi, unda so’zlarning ma’nosi va tovush ifodasi o’rtasida uzilish kuzatladi. Gap nima haqida ketmoqda?

Sensor alaliya

Total afaziya



Qisman afaziya



Motor alaliya




Sensor va motor alaliyaning kombinatsiyasidan vujudga kelgan bo’lib, unda turli darajada eshitish va dvigatel buzilishlari mavjud bolib, eng og’ir nutqiy nuqson hisoblanadi

Sensomotor alaliya



Motor alaliya

Sensor alaliya

Ko`rish markazi




Nutqiy buzilishlar etiologiyasida bosh miya jarohatlanishining o’z o’rni borligi eramizdan avvalgi 400 ming yil avval kim aytib o’tgan?

Gippokrat



Vernike

Kolmayer



Dyuran




Alaliya hodisasiga ko`proq nima sabab bo`ladi?



Ona qornida bola miyasi chap yarim sharining shikastlanishi, tug`ulish vaqtidagi bola miyasi chap yarim sharining shikastlanishi

Kuchli hayajon va qo`rquv



Miyaga qon quyilishi



Miya o‘simtasi, kuchli hayajon






Umumiy kommunikatsiya jarayonida tanlab olingan va mustahkamlangan til sistemasining turg’un an’anaviy relizatsiyalari majmuyi bu −

Lisoniy me’yor

Nutqiy me’yor

Nutq patologiyasi

Sensor sistema




Bola 10-12 yoshlarga kelib 2-3 yoshli bolalardek gapirish, ya’ni Grammatik jihatdan tugallanmagan holatda bo’lishi qanday kasallik oqibatida ro’y beradi?

Alaliya

O’tkir nevrit

Afaziya

Patologiya




Madaniy jamiyat tomonidan ongli ravishda qayd qilingan barqaror va birlashtirilgan lisoniy vositalar va ularni qo’llash qoidalarining majmuyi −

Nutqiy meyor

Lisoniy me’yor

Nutq patologiyasi

Sensor sistema




Assotsiativ eksperimentning qanday turlari bor?

Erkin, Yo`naltirilgan, Zanjirli

Ijodiy, Yo`naltirilgan, Zanjirli

Erkin, Yo`naltirilgan, Sistemali

Badiiy, Yo`naltirilgan, Zanjirli




Bosh miyaning shikastlanishi natijasida nutqni to’liq yoki qisman yo’qolishi fanda nima deb nomlanadi?

Afaziya

Alaliya

Optik-mnestik afaziya

Semantik afaziya




Afaziyaning nechta ko’rinishi mavjud?

4

3

2

5




“Inson miyasidagi Broka markazi shikastlanishi natijasida yuzaga keladi. Afaziyaning bu turida afaziyaga chalinganlar nutqni tushuna oladi, lekin gapirmoqchi bo’lganda so’zlarni topa olmasligi sababli gapira olmaydi” Afaziyaning qaysi turi haqida gap ketyapti?

Motor afaziya

Sensor afaziya

Semantik afaziya

Optik-mnestik afaziya




1861-yilda Polem Broka chap peshonaning pastki orqa uchdan bir qismi buramalarida “so’zlar obrazini harakatlantiruvchi markaz” deb ataluvchi Broka markazini topdi va birinchilardan bo’lib afaziyaning qaysi turining holatini ta’riflab berdi.

Motor afaziya

Sensor afaziya

Semantik afaziya

Optik-mnestik afaziya




Afaziyaning qaysi turida fonematik eshitish qobiliyatining buzilishi, so’zlarning tovush tarkibining ajratilishi yotadi. U miya chap yarim sharining chakka buramasining orqa uchdan bir qismining shikastlanishi natijasida yuzaga keladi?

Sensor afaziya

Motor afaziya

Optik-mnestik afaziya

Semantik afaziya




Ko’rib eslab qolish xotirasining buzilishi, so’zlar obrazini ko’rishning susayishi, predmetlar va ularni nomlanishini, harakatlarni nomlanishini osonligini saqlangan holda, qiyinchiliklarni yuzaga kelishi, miya chap yarim shari chakka qismining orqa ostki qismining shikastlanishida afaziyaning qaysi turi yuzaga keladi?

Optik-mnestik afaziya

Motor afaziya

Sensor afaziya

Amnestik afaziya




Zamonaviy insonning nutq tizimlari necha guruhga bo‘linadi?

2 guruhga

3 guruhga

4 guruhga

5 guruhga




3 yoshgacha nutqida nuqsoni bor yoki umuman gapira olmayotgan bolalar kimning oldiga olib borilishi kerak?

Logoped

Stomatolog

Surdopedagog

Psixiatr




Inson tana a‘zolari, imo-ishoralar, mimika, xullas hissiyot yordami bilan muomala o’rnatishga qaratilgan aloqa vositasi (barmoq nutqi deb ham atashadi) qanday nutq?

Daktiogik nutq

Fizionimiya

Noverbal nutq

Lakonik nutq




Transformatsiya metodi dastlab deskriptiv lingvistika nazariyotchilaridan biri hisoblangan qaysi tadqiqotchi tomonidan tavsiya etilgan?

Z.S.Xerris

L.S.Barxudarov

N.Xomskiy

L.Blumfild




Psixolingvistika atamasi dastlab kim tomonidan qo‘llangan?

N.Pronko

G.Shteyntal

Ch.Osgud

F.de Sossyur




Turli etnik guruhlar vakillarining psixologik turlarini o'rganadigan fan qanday nomlanadi?

Etnopsixolingvistika

Sotsiolingvistika

Neyrolingvistika

Lingvogeografiya




Kimning fikricha, “Psixolingvistika” so‘zlovchi niyatining muayyan madaniyat kodida (tilida) qabul qilingan signalga aylanishi va bu signallar tinglovchining interpretatsiyasida qaytadan namoyon bo‘lishi jarayonlarini o‘rganadi?

Ch.Osgud

A.A.Leontev

A.A.Zalevskaya

L.V.Saxarniy




Nutqning me’yordan chetga chiqish jarayoni qanday termin bilan nomlanadi?

Nutq patologiyasi

Alaliya

Fenomen

Afaziya




“Neyrolingvistikaning asosiy muammolari” kitobining muallifi kim?

A.R.Luriya

S.Usmonov

F.Boas

V. I. Postovalova




Afaziya haqida berilgan noto‘g‘ri hukmni toping

Chap qo‘lda ish qiladiganlar, yozadiganlarda (95 %) nutqiy zonalar o‘ng yarim sharda joylashgani uchun afaziologiya asosan o‘ng yarim sharning tadqiqi bilan shug‘ullanadi

Miya qismlarining shikastlanishi natijasida nutqning buzilishi

Afaziyaning asosli tadqiqotlari XIX asrda Yevropada amalga oshirilgan

Afaziyaning eng tez-tez uchraydigan alomatlaridan biri so‘zni eslab qolishning qiyinligidir




Zamonaviy insonning nutq tizimlari necha guruhga bo‘linadi?

2 guruhga

3 guruhga

4 guruhga

5 guruhga




3 yoshgacha nutqida nuqsoni bor yoki umuman gapira olmayotgan bolalar kimning oldiga olib borilishi kerak?

Logoped

Stomatolog

Surdopedagog

Psixiatr




Inson tana a‘zolari, imo-ishoralar, mimika, xullas hissiyot yordami bilan muomala o’rnatishga qaratilgan aloqa vositasi (barmoq nutqi deb ham atashadi) qanday nutq?

Daktiogik nutq

Fizionimiya

Noverbal nutq

Lakonik nutq




Transformatsiya metodi dastlab deskriptiv lingvistika nazariyotchilaridan biri hisoblangan qaysi tadqiqotchi tomonidan tavsiya etilgan?

Z.S.Xerris

L.S.Barxudarov

N.Xomskiy

L.Blumfild




Ikki tilni yoki muayyan adabiy til va uning dialektini mukammal bilish qobiliyati nima deyiladi?

Bilingvizm

Monolingvizm



Oriyentirlash



Diskurs






Turli tilli ijtimoiy muhit ta’sirida shakllangan bilingvizm qanday bilingvizm?

Tabiiy

Sun’iy

Reproduktiv

Produktiv




V.A.Avrorin bilingvizmni qanday ko`rinishlarini ajratgan?

Reseptiv
Reproduktiv
Produktiv

Tabiiy
Sun’iy



Oriyentirlash
Diskurs



Reproduktiv
Produktiv






V.A.Avrorin blingvizmning reseptiv ko`rinishini qanday ta’riflaydi?



Axborot o`zbek tilida bayon qilinadi, tinglovchi axborotni to`liq qabul qiladi. Axborotning javobi esa rus, tojik tilida qaytariladi

Axborot o`zbek tilida ifodalanadi, tinglovchi bayon qilingan axborotni o`zbek tili modeli asosida qabul qilib tafakkurda unga ikkinchi bir tilni modelini tanlaydi. Nutqiy jarayon esa sof o`zbekcha model bilan amalga oshiriladi.



O`zaro kommunikativ munosabatga kirishish uchun so`zlovchi va tinglovchi ongida har ikki tilga xos model qurish imkoniyatlari yuqori darajada bo`ladi. Suhbatdoshlardan birining o`zi har ikki tilda axborot ifodalalash imkoniyatiga ega bo`ladi

Axborot o`zbek tilida ifodalanadi,
Nutqiy jarayon esa sof o`zbekcha model bilan amalga oshiriladi.






V.A.Avrorin blingvizmning reproduktiv ko`rinishini qanday ta’riflaydi ?



Axborot o`zbek tilida ifodalanadi, tinglovchi bayon qilingan axborotni o`zbek tili modeli asosida qabul qilib tafakkurda unga ikkinchi bir tilni modelini tanlaydi. Nutqiy jarayon esa sof o`zbekcha model bilan amalga oshiriladi.

Axborot o`zbek tilida bayon qilinadi,tinglov
chi axborotni to`liq qabul qiladi. Axborotning javobi esa rus, tojik tilida qaytariladi

Suhbatdoshlardan birining o`zi har ikki tilda axborot ifodalalash imkoniyatiga ega bo`ladi



O`zaro kommunikativ munosabatga kirishish uchun so`zlovchi va tinglovchi ongida har ikki tilga xos model qurish imkoniyatlari yuqori darajada bo`ladi.




V.A.Avrorin blingvizmning produktiv ko`rinishini qanday ta’riflaydi ?



O`zaro kommunikativ munosabatga kirishish uchun so`zlovchi va tinglovchi ongida har ikki tilga xos model qurish imkoniyatlari yuqori darajada bo`ladi. Suhbatdoshlardan birining o`zi har ikki tilda axborot ifodalalash imkoniyatiga ega bo`ladi

Axborot o`zbek tilida bayon qilinadi,tinglovchi axborotni to`liq qabul qiladi. Axborotning javobi esa rus, tojik tilida qaytariladi

Axborot o`zbek tilida ifodalanadi,
Nutqiy jarayon esa sof o`zbekcha model bilan amalga oshiriladi

Axborot o`zbek tilida bayon qilinadi. Nutqiy jarayon esa ingliz tilida amalga oshiriladi.




Blingvizmni reseptiv, reproduktiv, produktiv kabi ko`rinishlariga ajratgan olim?

V.A.Avrorin

Leonard
Blumfild



Fransua Grojen



D.Xamers






Qaysi psixolog eshitish,so`zlash, o`qish yoki yozish kabi asosiy til qobiliyatlaridan biridan minimal kompetensiyaga ega bo`lgan barchani blingval hisoblash lozimligini taklif qiladi?

J.Maknamarova

M.Blanklar



Fransua Grojen



V.A.Avrorin






Tilning asosiy funksiyalaridan biri “oriyentirlash (yo`llash)” funksiyasidir. Bu atama kim tomonidan qo`llangan?

E.S.Kubryakova

N.D.Arutyunova



Lyudvig Vittgenshteyn



Fransua
Grojen






Tilning mantiqiy tahlili maktabi asoschisi?

N.D.Arutyunova

E.S.Kubryakova

Fransua
Grojen

Lyudvig Vittgenshteyn




Psixolingvistikada ta’sir etish qaratilgan shaxs nima deyiladi?

Adresat.

adresant

patsient

subyekt




Patopsixologiyada psixoanalitik konsepsiyani ilgari surgan olim kim?

Z. Freyd.

J. Uotsin

P. Brok

Vernike




Fanda ilk bor gapirolmaydigan ,lekin ogzaki nutqni tushunadigan bemor miyasi ustrida tadqiqot olib brogan va nutqning motor markazini aniqlagan olim kim?

P. Brok.

Vernike

Z. Freyd

J. Uotsin




Dunyo ilm fanida patopsixologiyaga oid ilk “ Patapsixologiya” jurnali qachon va qayerda nashr etilgan?

Germaniya .1912.

Rossiya. 1925

Amerika.1920

Angliya.1912




Psixolingvistikada nutqning tezlashishiga nisbatan qaysi atama ishlatiladi?

bradilaliya.

taxilaliya

dislaliya

alaliya




Agrafiya nima?

Yozish qobilyatining yo’qolishi.

O’qish qobilyatining rivojlanmasligi

Yozma nutqning buzilishi

O’qish qobilyatining yo’qligi




Psixolingvistikada bolaning eshitish apparati ishlab, ammo nutqning kechikishi qaynday atama bilan yuritiladi?

Dislaliya.

Afaziya

Aleksiya

Disleksiya




Patopsixologiya so’zining ma’nosi nima?

Pathos-tashqi, psixo-ruh, logos- ta’limot.

Pathos-ichkii, psixo-ruh, logos- ta’limot

Pathos-tashqi, psixo-olam, logos- ta’limot

Pathos-ichki, psixo-olam, logos- ta’limot




Potopsixologiya qaysi metod asosida tashxis qo’yadi?

Diagnostik.

Tarnsformatsion

Generativ

Assotsiativ




Miyada nutq uchun mas’ul ikki qismning fandagi nomini toping.

Vernike markazi, Brok markazi.

Geshtald markazi, Freyd markazi

Neyromarkaz, psixomarkaz

O’ng markaz, chap markaz




Nutq tahlilini matematik-struktur va sintaktik tahlil qilish modeli qaysi?

Generativ model.

Transformatsion model

Portativ model

Assotsiativ model




Obyektni ikkilamchi xususiyatlaridan holi ,ya’ni periferiyalar qo’llanmay asosan fikr yadro orqali ifodalanishi qanday usul sanaladi?

Mavhumlashtirish.

Aniqlashtirish

Ideallashtirish

Tug’diruvchi




Quyidagilardan qaysi biri Assotsiativ eksprimentning turiga mansub emas?

Oddiy.

Zanjirli

Yo’naltirilgan

Erkin




Psixolingvistikada nutq bilan bog’liq ko’p reaksiyalar qanday lug’atlarda aks etadi?

Assotsiativ.

Tarjima

Izohli







Nutqda bir shakldan boshqa shaklni hosil qilish qanday metodning natijasi hisoblanadi?

Transformatsion metod.

Generativ metod

Komparativistik metod

Tasviriy metod




Transformatsion metod tilshunoslikning qaysi paradigmasi asosida yuzaga kelgan?

Sistem-struktur.

Antroposentrik

Komparativistik

Qiyosiy-tarixiy




Assotsativ metodning qanday ko’rinishlari mavjud?

Paradigmatik va sintagmatk.

Oddiy va murakkab

Grammatik va leksik

Zanjirli va zanjirsiz




Psixolingvistikada “performans” atamasi qaysi tushuncha uchun ishlatiladi?

Lisoniy faollik.

Lisoniy qobiliyat

Til o’zlashtirish

Nutqning yo’qolishi






Tabiiy til ifodalarining avtomatik sxemalarga solishda qaysi metod ahamiyatli sanaladi?

Transformatsion metod.

Tasviriy metod

Qiyosiy tarixiy metod

Assotsativ metod




Inson kommunikatsiyasiga lingvistikadan yondashish yoki inson kommunikatsiyasiga psixologiyadan yondashish modeli qaysi olim tomonidan ishlab chiqilgan?

Chalz Osgud.

Zigmund Freyd

A.A.Leontyev

Jorj Uotsin




Ortodoksal so'zining ma'nosi qaysi javobda to'g'ri berilgan?

Izchillik,sobitqadamlik

Biror mehanik shikast



Miya o‘simtas



Tug`ilishdagi jarohatlar




Noverbal kommunikatsiyada belgilar tizimi sifatida nechta tizimdan foydalaniladi?

4ta



5ta



3ta



6ta






Optik-kinetik tizimni o'rganish uchun qanday soha mavjud?

Kinesika



Leksika



Statika



Akustika




Ko'zlar orqali muloqot qilish qaysi tizimga kiradi?

Vizual

Proksemik

Optik-kineik

Paralingvistik




Yo'talib qo'yishlar, yig'i, kulgi, nutq tembri kabilar qaysi tizimga aloqador?

Ekstralingvistika



Vizual

Proksemika



Ksenika




Tibbiyot, pedagogika sohalarida ham o'rganilayotgan tizimni aniqlang.

Vizual



Ekstralingvistika



Ksenika



Proksemik






"Dastlab muloqotning bunday turi faqat intim muloqot doirasidagina bo'lishi mumkin". Qaysi tizim haqidaligini aniqlang.

Vizual

Proksemik

Optik-knetik

Paralingvistik




N.I.Jinkinning fikricha,nutqiy boshqarish nechta sistemadan iborat?

2ta

4ta

5ta

1ta




Butun gavda motorikasi qaysi tizimga mansub?

Optik-knetik

Proksemik

Vizual

Ekstralingvistika




Noverbal kommunikatsiya tizimlari qanday jarayonda muhim rol o'ynaydi?

Kommunikativ jarayon

Tarixiy jarayon

Siyosiy jarayon

Ijtimoiy jarayon




Kimlar tomonidan bir bemor rasmni yozma va og'zaki nomlashda ikki xil natija ko'rsatganligi qayd etib o'tilgan?

B. Rapp, A. Karamatsa



A. Shtern,
B. Rapp



A. Karamatsa,
A. Leontev



A. Shtern,
A. Karamatsa




A. Ellis va A. Yang muallifligidagi model markazida qanday tizim turadi?

semantik



fonematik



leksikonik



grafemik




O'rta ta'limda qo'llanadigan yozma nutq shakllari asosan nimalardan iborat?

bayon, diktant, insho

diktant, matn, insho

ijodiy topshiriq, insho

bayon, insho, ijodiy matn




I. Azimovaning nomzodlik dissertatsiyasida psixolingivistikadagi nimaga oid umumnazariy qarashlar sharhi berilgan?

Matnning mazmuniy persepsiyasiga oid

Matnning neyrolingivistikasiga oid

So'zning fonematikasiga oid

Nutqning telegrafikasiga oid




Matnni o'qib tushunish qanday jarayon hisoblanadi?

Psixolingivistik

Kontekstuallik

Leksikonik

Neyrolingivistik




O'zbek bolalarining aksariyati non emas nanna deyishi nimani bildiradi?

Hali nutq apparatini to'liq boshqara olmayotganini

Neyrolingivistikaning shakllanmaganligini

Telegrafikaning shakllanmaganini

Leksikonining rivozlanmaganini




A. Ellis va A. Yang muallifligidagi modelning qabul qiluvchi tizimlari qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan?

Ko'rish tahlil tizimi va eshitish tahlil tizimi

O'qish tahlil tizimi va yozish tahlil tizimi

Ko'rish tahlil tizimi va o'qish tahlil tizimi

Eshitish tahlil tizimi va anglash tahlil tizimi




A. Ellis va A. Yang muallifligidagi modelning chiquvchi tizimlarini aniqlang?

Fonema va grafema

Eshitish va grafema

Grafema va Ko'rish

Ko'rish va fonema




Grafemalarning ma'lum kombinatsiyalari ko'p takrorlanishi ortidan insonda nima shakllanadi?

Vizual kirish leksikoni

Vizual kirish grafeni

Eshitish leksikoni

Ko'rish leksikoni




Psixolingvistik tadqiqotlardan maʼlumki, insonning til qobiliyati toʻrt xil kognitiv malakaning oʻzaro bogʻliqligida rivojlanadi. Ushbu to’rt malakani belgilang?

eshitib tushunish, fikrini ogʻzaki bayon qilish, oʻqib tushunish, fikrini yozma bayon qilish

ko'rib tushunish, fikrini ogʻzaki bayon qilish, oʻqib tushunish, fikrini yozma bayon qilish

eshitib tushunish, fikrini ogʻzaki bayon qilish, yozib tushunish, fikrini yozma bayon qilish

amalda qo’llab tushunish, fikrini ogʻzaki va yozma bayon qilish, oʻqib tushunish




Pauza, mantiqiy urg’u, temp, tembr,chastota, ritmika va boshqa tashkiliy qismlar hamda mexanizmlarni o’zida mujassamlashtirgan, tilning barcha qoidalari, qonunlari, shartli belgilar sifatida xizmat qilishga asoslanuvchi nutq turi qanday nutq deyiladi?

Og’zaki nutq

Yozma nutq

Exologik nutq







Pantomimika deb nimaga aytiladi?

Yuz harakatlari, tana a‘zolari, qaddi-qomat yordami bilan fikrlarni uzatish, syujetli qoidali, ma‘noli, dramatik kechinmali noverbal nutq turi

Ayrim his-hayajonli shartli tovushlarda mujassamlashgan axborot uzatish va qabul qilish maqsadini amalga oshiruvchi, tabiiy to’siqlarga urilib qaytuvchi aloqa turi

Aniq shartli alomatlar orqali muayyan mantiqiy yuklamani o’zida aks ettiruvchi kommunikativ xususiyatli noverbal nutq turi

His-hayajon va syubyektiv fikrlarni tana harakati orqali ifodalash va nutq samaradorligiga erishish




Inson tana a‘zolari, imo-ishoralar, mimika, xullas hissiyot yordami bilan muomala o’rnatishga qaratilgan aloqa vositasi qanday nutq sanaladi?

Daktiologik nutq

Monologik nutq

Dialogik nutq

Polifonik nutq




Tilning barcha qoidalariga (grafik, morfologik, sintaksistik, leksik, orfoepik, lingvistik, fonemetik, fleksiv va hokazo), qonuniyatlariga, mexanizmlariga (jonli ifodalarni mujassamlashtirgan holda) asoslangan tarzda, muayyan shartli alomatlar (grafiklar) yordamida shakl, tuzilishi, ma‘no, mazmun va mohiyatni uzluksiz, tadrijiy ravishda axborotlarga aylantirib beruvchi nutq turi qanday nutq deyiladi

Yozma

Og’zaki

Pantomimika

Polifonik nutq




Yozma nutq o’z navbatida qanday tarkiblardan tashkil topadi?

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v) ichki, g)lakonik(yig’iq, qatra), d)epic (yoyiq, yirik roman, qissa)

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v)lakonik(yig’iq, qatra),
g)epik(yoyiq, yirik roman, qissa)

a)monolgik (drama),
b)dialogik (badiiy asar janrlarida), v)lakonik(yig’iq, qatra),
g)ichki







Verbal nutq turlarini shartli qanday turlarga ajratish mumkin:



1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6)ichki, 7) ekspressiv, 8) impressiv, 9) lakonik (qatra, yig’iq), 10) epik (yoyiq), 11) affektiv (jahl holatidagi).

1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6)ichki, 7) ekspressiv, 8) impressiv, 9) lakonik (qatra, yig’iq), 10) epik

1) og’zaki, 2) yozma, 3) monologik, 4) poliologik, 5) tashqi, 6) ekspressiv, 7) impressiv, 8) lakonik (qatra, yig’iq), 9) epik (yoyiq)







Noverbal nutq turlari qaysi qatorda to’liq berilgan?

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) pantomimika, g) daktiologik; 2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) pantomimika;
2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya(shartli belgilar, signallar, modellar).

1) tovushsiz: a) imo-ishora, b) mimika, v) daktiologik; 2) tovushli: a) exologik (aks sado), b) signifikatsiya (shartli belgilar, signallar, modellar).







Yakka shaxsning ichki kechinmalarini til mexanizmlariga asoslangan holda aks ettiruvchi, uning o’ziga qaratilgan (egotsentrik), ta‘sirlanishini ifodalashga va axborot uzatishga mo’ljallangan nutq turi….

Monologik nutq

Dialogik nutq

Polilogik nutq







Aniq shartli alomatlar orqali muayyan mantiqiy yuklamani o’zida aks ettiruvchi kommunikativ xususiyatli noverbal nutq turi….

signifikatsiya (shartli belgilar, signallar, modellar) deyiladi.

exologik (aks sado)deyiladi

lakonik (qatra, yig’iq) deyiladi







Muayyan axborotlarni tartibga keltirish, g’oyalarni yaratish, fikriy dasturni ishlab chiqishga mo’ljallangan, lekin latent davridagi ma‘lumotlar majmuasidan tuziluvchi nutq turi qanday ataladi?

Ichki nutq

Tashqi nutq

Og’zaki nutq







Neyrolingvistika qaysi fanlar kesishgan nuqtada yuzaga kelgan?

Neyrologiya,psixologiya,lingvistika

Psixologiya,anatomiya

Tibbiyot va tilshunoslik

Tilshunoslik va psixologiya




Nutqiy buzilishlar etiologiyasida
bosh miya jarohatining o’z o’rni borligini bundan 400ming yil ilgari kim aytgan?

Gippokrat

Galen

Ibn Sino

Xorun ar-Rashid




Nutq patalogiyasi nima?

Nutq me’yoridan chetga chiqish

Lisoniy vositalar va ularni qo’llash qoidalari

Nutq faoliyati

Til sistemasining turg’un realizatsiyasi




A.A.Leontev nutq patalogiyasining nechta muhim turini ajratib ko’rsatgan?

5 ta

10 ta

4 ta

3 ta




Afaziya nima?

Miya muayyan qismlarining,odatda, chap yarim sharning shikast topishi tufayli vujudga kelgan nutqiy buzilish

Nutqning juda kech paydo bo’lishi

Nutq me’yoridan chetga chiqish

Insonlar bilan kam muloqotga kirishish




Lisoniy muomala buzilishining noafazik shaklllarini toping?

Nutqiy agnoziya,apraksiya, aleksiya, agrafiya

Simpatiya va antipatiya

Afaziya, neyron

Nutq patalogiyasi, aqliy zaiflik




Substrati so’zining ma’nosi nima?

Asos, zamin, negiz

Yoqtirish

Sensor

Nutqiy me’yor




Neyrolingvistika qanday fan?

Nutqiy faoliyatning miya mexanizmlarini va miyaning mahalliy jarohatlanishi tufayli yuzaga keladigan nutqiy jarayondagi o’zgarishlarni o’rganuvchi fan.

Til qonuniyatlarini o’rganadi

nutq va til dixotomiyasini o’rganadi

Matn tuzuvchi va qabul qiluvchi o’rtasidagi faoliyat




Neyrolingvistikani sistematik jihatdan o’rganish qachondan boshlangan?

XIX asrning ikkinchi yarmidan

XX asr boshlari

XIX boshlari

XVII asr oxiridan




A.R Luriya kimlarning ishlariga
tayanib tadqiqotlar olib borgan?

L.S.Vigotskiy,I.P.Pavlov, P.K.Anoxin

B.de Kurtene, L.B.Sherba

R.Yakobson,L.R.Zinder

K.Konrad,K,Breyn




Psixolingvistikada ontogenez termini nimani anglatadi?

Inson lisoniy qobiliyatlarining shakllanishini

Biror narsaning izchil rivojlanishini

Inson qobiliyatlarini

Nutq turlarini




Go`dakning ko`p eshitgan tovushlarga taqlid qilishi quyidagi qaysi qarashda namoyon bo`ladi?

Xatti-harakatga asoslangan qarashda

Ona tiliga asoslangan qarashda

Biologik qarashda

Ijtimoiy ta`sirga asoslangan qarashda




Qaysi olim bolada til va tafakkur bosqichma-bosqich amalga oshadi,-deb aytadi?

J.Piaje

Yu.N.Karaulov

C. Osgood

J. Dize




“Tug’ma bilimlar” nazariyasini kim ilgari suradi?

N.Xomskiy

H. G. Kent J

A. J. Rozanov

J. Dize




Bola nutqining rivojlanishi nech bosqichda kechadi?

3

5

4

2




Bola nech yoshdan asta-sekin buyruq maylini o`zlashtira boshlaydi?

1 yarim yoshdan

1 yoshdan

2 yoshdan

2 yarim yoshdan




Bola nech yoshidan so`z yasalishi va morfemikasiga muvofiq so`z boyligini kengaytiradi?

2 yoshdan so`ng

1 yoshdan keyin

3 yoshdan

2 yarim yoshdan so`ng




J.Piajega ko`ra,3-4 yoshdagi bola nutqining nech foizini egosentrik nutq tashkil etadi?

40%

30%

50%

60%




Nutqning Grammatik qurilishi bolalarda nech yoshdan shakllana boshlaydi?

3

2

4

5




Egosentrik nutq maktab yoshigacha bo`lgan bolalarda qanday shakllanadi?

O`z-o`zi bilan gaplashishdan

Dialogik nutq jarayonida

Ko`pchilik bilan muloqot jarayonida

A va B jav.to`g`ri



Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish