Psixik rivojlanish. Psixikada yosh

Idrokning murakkabligi
Sezgilar 
oddiy 
elementar 
psixik 
jarayondir.
Idrok esa 
sezgilarga 
qaraganda 
murakkab psixik 
jarayon 
hisoblanadi. 

---

7
Idrokning predmetliligi va yaxlitligi.

Predmetlilik idrokning sifati tarzida ish-
harakatlarni boshqarishda alohida rol o‘ynaydi. 
Bu xususiyat yordamida tashqi olamdan 
olingan ma’lumotlarni ana shu olamning o‘ziga 
solishtirib ko‘riladi va idrok obrazlarining real 
predmetlariga adekvat (mosligi) taminlanadi. 
Tashqi olam bilan aks ettirilishi mos kelmay 
qolgan xollarda odam to‘g‘riroq aks ettirishni 
ta’sinlovchi idrokning yangi usullarini qidirishga 
majbur bo‘ladi.

---

8
Idrokning yaxlitligi. 

Yukorida ko‘rsatganimizdek, idrok sezgi 
a’zolariga ta’sir kiluvchi narsa va 
hodisalarning ayrim xususiyatlarini aks 
ettiruvchi sezgilardan farqli ravishda, 
narsalarning yaxlit obrazidir. O‘z-o‘zidan 
ravshanki, bu yaxlit obraz turli 
modallikdagi sezgilar orkali olingan 
narsalarning ayrim xususiyat va sifatlari 
haqidagi bilimlarni umumlashtirish 
asosida vujudga keladi.

---

9
Idrokning murakkabligi quyidagilarda ifodalanadi:
Har bir idrok tarkibiga ayni vaqtda bir necha sezgi kiradi. 
Masalan, qovunni idrok qilish.
Bunda quyidagi sezgilar ishtirok etadi qovunning shakli va rangini aks 
etgiruvchi ko'rish sezgisi, hidini aks ettiruvchi hid sezgisi, mazasinn aks 
ettiruvchi ta'm sezgisi, harakatni aks etgiruvchi teri sezgisi va boshqalar. Bu 
sezgilar taxlil yordamida ajratib olinadi va idrokning reseptiv tomonini tashkil 
etadi. Ular ishtirokida narsaning barcha xossalari bir butun holda aks
ettiriladi. 
Bu esa idrokning perseptiv tomonini tashkil etadi.

---

10