mahkam bog‘langan bo‘ladi. Ammo yuqorida aytilganidek, nerv

Inson
Hayvonlar
«Intilyapsizmi-
siz talantlisiz!»
Qobiliyatsiz inson yo`q,
Qobiliyatlar bo`nak ko`rinishida,
Miyya 0,0000000001 imkoniyatini ishlatadi,
Miyyaning imkoniyati chegaralanmagan,
Insonlar ko`pincha o`zlariga tegishli ish bilan 
shug`ullanmaydilar.

Tinglovchi: Eshov E.S.

Esda saqlash turlari:
-ko`rib,
-sayohat,
-algoritmik va b.q.
B.Gadjanskiy
(СФРЮ)-11 yosh
Qanday?-Bilmayman?

Prognoz (30-е gg.20 asr):
-100 m-10,0 sek,
-balandlik-2,25 m
Shtanga-200кг,
Dunyo rekordlari (2000):
-100 m-9,81 sek,
-balandlik-2,45 m
Shtangа-280кг,

Мoisey-
980-?
F.Каrr(17 asr
Аngliya)-209-?
Sh.Мuslimov
SSSR-167 yosh

Gipnoz:
-og`irlik 10 кг
2 soat davomida
Qo`rquv:
-sakrash
14 metr

Qobiliyatlarni shakllantirishda
oilaning o`rni

Qobiliyatlar – bu ma`lum bir ish 
faoliyatiga yo’nalgan shaxsning 
individual xususiytalari. Qobiliyatlar 
bilim, qo`ldan keladigan ishlar, 
yangiliklar bilan birlashadi. Ular ba`zi 
ishlarni bajarishdagi noananaviyliklarda 
bilinadi.

Qobiliyatlar
Umumiy
Maxsus

Qobiliyatlarning quyidagi 
turlari mavjud
: 
* Ilmiy va ijodiy
* Maxsus va aqliy
* Matematik
* Konstruktiv - texnik
* Musiqiy
* Adabiy
* San`at – tasviriy
* Jismoniy

1.
Zakalot
2.
Qobiliyat
3.
Iqtidor
4.
Talant
5.
Iste`dod

Ota onalarning vazifasi
Bolaning har tomonlama rivojlanishi uchun 
oilada sharoit yaratish. Yaratilgan imkoniyatlar 
sizning o`gil, qizingiz qobiliyatlarninglarining 
rivoji uchun ta`sir qiladi; ularning 
yaratilmaganligi esa bolaning o`z xoxish 
istaklarini amalga oshirish uchun to`siq 
bo`ladi.

I
NTELLEKT EKSPERIMENTAL
PSIXOLOGIYADA
Reja:
Intellekt nima?
Intellekt haqida olimlar fikrlari.
 Intellekt testlari haqida.

Intellekt lotincha so’z –
intellectus,tushunish,bilish va
intelectum aql,so’zlari negizida paydo
bo’lgan tushuncha bo’lib u aql-idrokning
shunday bo’lagiki,uni o’lchab,o’zgartirib
rivojlantirib bo’lmaydi.Intellektga va
qobiliyatga bevosita tashqi muhit va
undagi insoniy munosabatlar,yashash
davri ta’sir etadi
. 

Intellekt
Intellekt bilim, tajriba egallash
uchun insonni tayyorgarligini
muammoli vaziyatda ongli xatti-
harakatini belgilab beruvchi
umumiy bilish qobiliyati. 

 Intellekt- bu intellektual testlar orqali aniqlanadigan jarayon.
 Intellekt- bu umumlashtirilgan ta’lim olish qobiliyati.
 Intellekt-bu majoziy abstrakt fikrlash qobiliyati.
 Intellekt-bu murakkab muhitga moslashuv,unda o’zini tutish
samaradorligini ta’minlaydigan jarayon. 

Olimlar intellekt 
haqida 
Intellekt-abstrakt
tafakkur qilish qobiliyati
sifati
belgilanadi.(TERMEN)
Intellekt-nerv
sistemasining
modifikatsiyalarga nisbatan
qobiliyati.(KALVIN)
Muhitga moslashish
imkoniyatini ta’minlovchi
bilimlarning yig’indisi.

Testlarning kuchli sinfi ongni o’lchovchi
xususiyatga ega emas.Hozirda quyidagi
iboralar ishlatiladi:omma va ko’pchilik
qo’lallaydigan –”intellekt testlari” yoki uning
eskirmagan turi –”aql testlari”.Bular bilan
birgalikda “maxsus qobiliyatlar o’lchaydigan
testlar”,”umumiy intellekt testlari yoki
“umumiy intellekt testlari”.Umuman olganda
tarixan testlar umimiy intellektni
o’lchash,qobiliyatni o’lchashga bo’lingan va
bugungi kunda bu “kognitiv testlar” kabi
yangi klassifikatsiyalarga ehtiyoj yo’q.
Intellektni o’lchaydigan testlar.

Testdagi topshiriqlarga qarab ular quyidagicha turkumlanadi
:
 VERBAL(So’zlar klassifikatsiyasi testi)
 NOVERBAL(Raven matritsalari)
Bundan tashqari intellekt testlari
 INDIVIDUAL (Veksler shkalasi)
 GURUHIY(Alfaning harbiy xizmat testi)
 Aytib o’tilgan turli xil testlardan tashqari ,spesifik populyasiya
 Va har xil madaniyatga bo’linuvchilar uchun mo’ljallangan
.

Psixometrik intellekt bugungi
kunda ikki maktab:ingliz va
AQSH maktabi namoyondalari
ishlarida ko’rinadi.Intellektni
o’rganuvchi testlarda umumiy
baholash har xil mashqlarga
qarab o’lchanadi,ularda
sinaluvchilar intellektning bir –
biri bilanbog’liq va bog’liq
bo’lmagan guruhiy test 
mashqlarini bajaradilar.

Intellektni tekshirishning eng keng
tarqalgan metodikalaridan biri
amerikalik psixolog D.Veksler tomonidan
ishlab chiqilgan (1949) bolalar
intellektini o’lchash
shkalasidir.Bumetodikaga 1974-yilda 
so’ngi marta 5yoshdan 15yoshgacha 
bo’lgan bolalarni tekshirish uchun
o’zgartirishlar kiritiladi
.

B.G.ANANEV
Intellektni tushunishda B.G.Ananev tomonidan 
Original yondashuv taklif qilingan.B.G.Ananev
Inson rivojlanish potensiallarining umumiy 
yig’indi-
Sida institutga alohida ahamiyat bergan 
.Intellektni 
u,bilish kuchlarining ko’pdarajali tashkillanishi
Sifatida ko’rgan.Bu esa psixofiziologik 

Download 66,44 Mb.