Психологиянинг предмети, вазифалари ва методлари

Инсониятнинг шахсга қизиқиши нотабиий ҳодисаларга қизиқиши каби қадимийдир. Шу сабаб, шахсият ҳақидаги баъзи фикрлар илк одатлар, мифларда ва миш-мишларда акс эттирилган. Адабиётда катта шеърият вақтларида характерли ёзувчилар қизиқ характер турига эга бўлганлар. Шахс психологияси, аммо, яқинда пайдо бўлган ўсишдир. Гарчи психология ҳар доим шахсият билан боғлиқ бўлган бўлса-да, бу Галтон ва Фрейд давригача содир бўлмаган. Шахс психологияси, ўз маъносида, жуда қадимийди ва шу билан бирга жуда қисқа тарихга эга. Охирги 30 йилда бир неча янги тушунчалар, техникалар, топилмалар, нашрлар ва бир неча ишлар бу борада олиб борилди.

• Инсониятнинг шахсга қизиқиши нотабиий ҳодисаларга қизиқиши каби қадимийдир. Шу сабаб, шахсият ҳақидаги баъзи фикрлар илк одатлар, мифларда ва миш-мишларда акс эттирилган. Адабиётда катта шеърият вақтларида характерли ёзувчилар қизиқ характер турига эга бўлганлар. Шахс психологияси, аммо, яқинда пайдо бўлган ўсишдир. Гарчи психология ҳар доим шахсият билан боғлиқ бўлган бўлса-да, бу Галтон ва Фрейд давригача содир бўлмаган. Шахс психологияси, ўз маъносида, жуда қадимийди ва шу билан бирга жуда қисқа тарихга эга. Охирги 30 йилда бир неча янги тушунчалар, техникалар, топилмалар, нашрлар ва бир неча ишлар бу борада олиб борилди.

Олимлар ташқи муҳит, яъни инсон қараши, овози, кийими, муомаласи ва ҳаракатлари биоан шахсиятини аниқлаш мумкин. Ташқи, моддий ҳолат ва ташқи кўриниш бир кишининг фақат биргина омилини кўрсатади: у бутун нарсани кўрсатмайди.

• Олимлар ташқи муҳит, яъни инсон қараши, овози, кийими, муомаласи ва ҳаракатлари биоан шахсиятини аниқлаш мумкин. Ташқи, моддий ҳолат ва ташқи кўриниш бир кишининг фақат биргина омилини кўрсатади: у бутун нарсани кўрсатмайди.
• Бошқа мавҳум атамалар каби шахсиятни аниқлаш жуда қийиндир. Шахсиятга бир неча таърифлар берилган. Олппорт, масалан, ўз таърифи билан умумий ҳисобда 50 таърифни кўрсатган.
• Шахсият инсон хулқининг умумий йиғиндиси бўлиб, бу унинг ўйлаш одати, муносабати, қизиқиши, муомаласи ва шахсий ҳаёт фалсафасини кўрсатади. Бу унинг асл бўлишидир. У ўз ичига унинг жисмоний, ақлий, ҳиссий ва темпераментал пардози олади.
• Бу турли компонентлар бир-биридан алоҳидалашмайди ва натижада бу характернинг шаклланишига олиб келади.
• Бу томонларнинг баъзилари бошқалардан кўра кучлироқ бўлиши мумкин ва шахсият ривожланишида бу жуда муҳим роль ўйнайди.