Prinsipial sxemalar bo‘yicha funksional sxemalar tuzish 1-masala

Tizimlarning (sistemalarning)turg‘unligi

1. 
   Raus-Gurvitsamezonibo‘yichatizimturg‘unliginitekshirish
   

5.1-masala
Avtomatikrostlashtizimiturg‘unliginiGurvitsamezonibo‘yichatekshiring.
Tizimningtavsifiytenglamasiquyidagiko‘rinishgaega:

Gurvitsamezonibo‘yichauchinchidarajalitenglamalaruchun (ijobiykoeffitsientlardantashqari) quyidagitenglikbajarilishilozim:

Buerda, ∆2 – ikkinchidarajalianiqlik.
Buholdaa0=1; a1=1,48; a2=4,6; a3=4.

Demak, tizimturg‘un.
5.2-masala
Avtomatikrostlashtizimiturg‘unliginiGurvitsamezonibo‘yichatekshiring.
Tizimningtavsifiytenglamasiquyidagiko‘rinishgaega:

Gurvitsamezonibo‘yichaoltinchidarajalitenglamalaruchun (ijobiykoeffitsientlardantashqari) quyidagitenglikbajarilishilozim:
Buerda, ∆2, ∆3, ∆4, ∆5, ∆6– ikkinchi, uchinchi, to‘rtinchi, beshinchi, oltinchidarajaaniqlagichlari.
Buholdayuqoridagishartlarbajarilmasligisabablitizimturg‘unemas.
5.3-masala
Avtomatikrostlashtizimiturg‘unliginiRausmezonibo‘yichatekshiring.
Tizimningtavsifiytenglamasiquyidagiko‘rinishgaega:

Rausjadvalinituzamiz:

Jadvaldagiqiymatlardanquyidagixulosagakelishmumkin:
a0>0, a1>0, b1>0, c1>0, d1>0, e1>0 bo‘lganiuchuntizimturg‘un.
5.4-masala
Generatorkuchlanishiniavtomatikrostlashtizimiturg‘unliginiGurvitsamezonibo‘yichatekshiring.
Rostlashtiziminingtuzilmaviysxemasi 5.1-rasmdakeltirilgan.

5.1-rasm. Generatorkuchlanishiniavtomatikrostlashtiziminingtuzilmaviysxemasi
Tuzilmaviysxemanisoddalashtirib, quyidagiko‘rinishgaegabo‘lamiz:

buerda,

Gurvitsamezonibo‘yichato‘rinchidarajalitenglamalaruchun (ijobiykoeffitsientlardantashqari) quyidagitenglikbajarilishilozim:

Koeffitsientlarqiymatiniyuqoridagiformulagaqo‘yib, quyidaginihosilqilamiz:

Demak, tizimturg‘un.
5.5-masala
Gurvitsamezonibo‘yichakuzatuvchitizimturg‘unliginitekshiring.
Tizimningtavsifiytenglamasiquyidagiko‘rinishgaega:

5.6-masala
Ikkiko‘rsatkichtekisligidatezlikbo‘yichateskaribog‘lanishlitizimningturg‘unlikchegarasinianiqlang.
Tizimningtuzilmaviysxemasi 5.2–rasmdako‘rsatilgan. birinchikaskadkuchaytirgichiva teskaribog‘lanishkoeffitsientifunksiyalariningturg‘unlikchegarasinitopamiz.
Tizimko‘rsatkichlari:



5.2-rasm. Tezlikbo‘yichateskaribog‘lanishlitizimningtuzilmaviysxemasi
Avval, yopiqtizimninguzatishfunksiyasinitopishkerak:

Ushbuifodanisoddalashtirgandanso‘ng, quyidagigaegabo‘lamiz:

Ochiqtizimninguzatishfunksiyasi:

<sub>belgilashnikiritamizvaochiqtizimningyakuniyuzatishfunksiyasigaegabo‘lamiz:

Buuzatishfunksiyasitizimningtavsifiytenglamasinitopamiz:

Buerda,</sub>

Tizimko‘rsatkichlariningsonliqiymatlariniyuqoridagiifodagaqo‘yamiz:

<sub>Gurvitsabo‘yichaturg‘unlikshartlari:

Birinchito‘rttashart</sub> bo‘lgandabajariladi. So‘nggishartdanquyidagigaegabo‘lamiz:
_buerdan,

Butengsizliktizimturg‘unligishartiniifodaqiladi. Turg‘unlikchegarasi (-0.192; j0) koordinatalinuqtadan arctg 0.0036 burchakostida (-0.192; j0) koordinatalinuqtadano‘tuvchiquyidagitenglamabilananiqlanadi:
qiymatiturg‘unlikchegarasihisoblanadi. Buniquyidagitenglamahamisbotlabturibdi:

ko‘rsatkichlaritekisligidagiturg‘unlikchegarasi 5.3-rasmdako‘rsatilgan.

5.3-rasm. ko‘rsatkichlaritekisligidagikuzatuvchitizimningturg‘unlikchegarasi
5.7-masala
5.4-rasmdatasvirlangantezlikbo‘yichateskaribog‘lanshgaega, integrallovchivadifferensiallovchibo‘g‘inlikuzatuvchitizimningRausmezonibo‘yichaturg‘unliginitekshiring.

5.4-rasm. Tezlikbo‘yichateskaribog‘lanshgaega, integrallovchivadifferensiallovchibo‘g‘inlikuzatuvchitizimtuzilmaviysxemasi