Prinsipial sxemalar bo‘yicha funksional sxemalar tuzish 1-masala

Dinamikbo‘g‘inlartavsifi

1. 
   Bo‘g‘inlarningamplituda-faza(xarakteristika) tavsiflari
   

4.1-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegabo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitoping:

Yechish:Bo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitopishda Laplasoperatorini bilanalmashtiramiz:

Bo‘g‘innianiqvamavhumqismlargaajratamiz: -aniqqism, -mavhumqism. gaqiymatberibjadvaltuzamizvajadvalasosidatavsifyasaymiz:

	2	0
	1	0
	0,5	0
	0	0

4.1-rasm. Integral bo‘g‘inning amplituda-faza tavsifi
4.2-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegabo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitoping:

4.3-masala
4.2-rasmdakeltirilgan RC zanjiriningamplituda-fazatavsifinitoping (R=1 kOm, S=10 mkF).
Yechish:Zanjirningchastotaviyuzatishfunksiyasiquyidagigateng:
(4.1)
Buerda,
(4.1) ifodaniquyidagiko‘rinishgakeltiribolamiz (aniqvamavhumqismlargaajratamiz):
(4.2)
gaqiymatberib, aniqva mavhumqismlarningqiymatlarinianiqlab, amplituda-fazatavsifiquriladi (4.3-rasm).

4.2-rasm. Differensialbo‘g‘in

4.3-rasm. Differensialbo‘g‘invauningamplituda-fazatavsifi
Komplekssonningargumentiquyidagigateng:
(4.3)
4.4-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaaperiodikbo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitoping:

4.5-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaikkinchitartibliaperiodikbo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitoping:
,
4.6-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegatebranmabo‘g‘inningamplituda-fazatavsifinitoping:
,
4.7-masala
4.4-rasmdakeltirilgansustdifferensialkonturlikuzatuvchitizimningamplituda-fazatavsifiniquring.



4.4-rasm. Sustdifferensialkonturlikuzatuvchitizimningamplituda-fazatavsifi
Tizimko‘rsatkichlari: Tizimninguzatishfunksiyasi:

4.8-masala
Aperiodikbo‘g‘inningamplituda-chastota, faza-chastotavaamplituda-fazatavsiflarinituzing.
Uzatishkoeffitsientini , vaqto‘zgarmassini debolamiz.
Aperiodikbo‘g‘inninguzatishfunksiyasiquyidagigateng:

poperatorini gaalmashtirib, amplituda-chastotavafaza-chastotatavsiflarigamosravishdaegabo‘lamiz:


gaqiymatlarberib, va nitopamiz. Hisoblashlarningnatijasi 4.1-jadvaldako‘rsatilgan. Bujadvalgamuvofiq va tavsiflariquriladi (4.5-rasm).
4.1-jadval

0.5	0.622	-51^06^’	1	0.895	-26^036^’
1	0.372	-68^024^’	2	0.708	-46^0
1.5	0.258	-75^06^’	3	0.554	-56^018^’
2	0.195	-78^048^’	5	0.372	-68^012^’
2.5	0.158	-81^0	7	0.279	-74^0
3	0.127	-82^06^’	10	0.196	-78^042^’
20	0.02	-86^030^’	50	0.04	-87^048^’

Aperiodikbo‘g‘inningamplituda-fazatavsifi (4.5-rasm) to‘rtinchikvadrantdajoylashgan, diametri kesimgateng, haqiqiyo‘qda ( koordinatamarkazidajoylashganyarimdoiraniifodaetadi.

4.5-rasm. Aperiodikbo‘g‘inningchastotaviytavsiflari: a– ampli-tuda; b– faza; v– amplituda-faza.

4.6-rasm. Ketma-ketulanganaperiodikbo‘g‘inningchastotaviytavsiflari: a – amplituda; b – faza; v – amplituda-faza.

4.9-masala
Ikkitaketma-ketulanganaperiodikbo‘g‘inningamplituda-chastota, faza-chastotavaamplituda-fazatavsiflarinituzing.
Umumiyuzatishkoeffitsientini , vaqto‘zgarmasini debolamiz.
Aperiodikbo‘g‘inninguzatishfunksiyasiquyidagigateng:

operatorini gaalmashtirib, amplituda-chastotavafaza-chastotatavsiflarigamosravishdaegabo‘lamiz:


gaqiymatlarberib, , va nitopamiz. Hisoblashlarnatijasi 4.2-jadvaldako‘rsatilgan. Bujadvalgamuvofiq , va tavsiflariquriladi (4.6-rasm).
4.2 -jadval

1	0.99	-10^0
2	0.968	-19^0
5	0.83	-45^0
10	0.572	-76^030^’
20	0.272	-112^030^’
50	0.061	-148^030^’
0	1	0

2. 
   Bo‘g‘inlarninglogorifmikamplituda-faza(xarakteristika) tavsiflari
   

4.10-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaaperiodikbo‘g‘inninglogarifmikamplitudafazatavsifinitoping:
(4.4)
Yechish: (1) ifodagamoskeluvchilogarifmikamplitudatavsifiquyidagigateng:
(4.5)
(4.4) ifodagamoskeluvchiasimptotiklogarifmikamplitudatavsif 4.6-rasmdako‘rsatilgan. Abssissao‘qibo‘yicha kattaligilogarifmikmasshtabda, ordinatao‘qibo‘yicha kattaligidetsibeldajoylashtirilgan.
(4.5) ifodagamuvofiqasimptotikL.A.T. (logarifmikamplitudatavsifi) nuqtadasinishgaega. Sinishdanchaptarafdatavsifgorizontalchiziqbo‘ladiva balandlikdajoylashadi. Sinishdano‘ngtarafda og‘ishgaega. CHastotao‘qibilantavsifningkesishishnuqtasi, ya’ni kesishishchastotasiquyidagitenglikdananiqlanadi:
yoki .
Tavsifningengkattaog‘ishnuqtasi nuqtagato‘g‘rikeladi, (4.5) ifodadanhisoblansa, 3 dBgateng. va datavsifningqiymatitaxminan 1dBga, hududdatavsifningog‘ishijudakichikbo‘ladi.

4.7-rasm. Tizimninglogarifmiktavsiflari
Bo‘g‘inningfazatavsifi (4.4) ifodagamuvofiqaniqlanadi:
(4.6)
Kichikchastotalarhududida fazanolgaintiladi, kattachastotalarhududida ψ gaintiladi, da ψ gateng. (4.6) ifodadanfazatavsifi, , ψ nuqtaganisbatansimmetrikligianiqlanadi.
(4.4) ifodadakeltiriganaperiodikbo‘g‘inningfazatavsifi (4.5) ifodagamuvofiqquriladi (4.7-rasm).
Tavsifniqurishdaquyidagijadvaldanfoydalanildi:

	0	0,05	0,1	0,2	0,5	1	2	5	10	20
	0	-2^050^’	-5^040^’	-11^020^’	-26^030^’	-45^0	-63^030^’	-78^040^’	-84^020^’	-87^010^’	-90^0

4.11-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaaperiodikbo‘g‘inning logarifmikamplitudai fazatavsifinitoping:

4.12-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaaperiodikbo‘g‘inning logarifmikamplitudai fazatavsifinitoping:

4.13-masala
4.8–rasmdakeltirilgantuzilmaviysxemaning logarifmikamplitudai fazatavsifinitoping.

4.8-rasm. O‘zgaruvchantokrostlagichlikuzatuvchitizimningtuzilmaviysxemasi
4.14-masala
4.9–rasmdakeltirilgantuzilmaviysxemaning logarifmikamplitudai fazatavsifinitoping.

4.9-rasm. O‘zgaruvchantokrostlagichlikuzatuvchitizimningtuzilmaviysxemasi
4.15-masala
Quyidagiuzatishfunksiyasigaegaaperiodikbo‘g‘inning logarifmikamplitudai fazatavsifinitoping

3.