Presentation · May 2019 doi: 10. 13140/RG

Muloqotni oldindan rejalashtirish.
Psixologik aloqa oʻrnatish chogʻida 
maqbul tarzdagi munosabatga erishish uchun harakatlarning avvaldan tuzilgan 
rejasiga ega boʻlish, boʻlgʻusi muloqotning qanday kechishini oldindan koʻrish 
maqsadga muvofiqdir. Buning uchun muloqotga kirishish moʻljallanayotgan shaxs 
haqida dastlabki mahlumotlarga ega boʻlish zarur. Masalan, uning muomalaga 
kirishuvchanlik xislatlari haqidagi mahlumotlarga ega boʻlish lozim. SHaxs bilan 
aloqaga kirishishni osonlashtiradigan ochiqlik, qiziquvchanlik, kirishimlilik, 
xushmuomalalik, odoblilik kabi xislatlar ham mavjud. SHu bilan birgalikda, aloqa 
oʻrnatishni qiyinlashtiradigan ortiqcha asabiylik, jizzakilik, tajovvuzkorlik, 
shubhaga beriluvchanlik, alamzadalik kabi shaxsiy xislatlar mavjud. Muloqotni 
oldindan rejalashtirish chogʻida yuqorida sanab oʻtilgan xislatlarning mavjudligini 
doimo inobatga olish zarur. 
Aloqa oʻrnatishni osonlashtiruvchi tashqi sharoitlarni yaratish.
Har bir 
muayyan vaziyatda tashqi sharoitlar muomala jarayonida muloqot qilish zarur 
boʻlgan ijtimoiy rolga ideal ravishda mos kelishi kerak. Hech narsa muloqotga 
xalaqit bermasligi, suhbatdoshingizni chalgʻitmasligi kerak. Vaziyat ishonchli 
suhbatga moyil boʻlishi lozim. SHaxslararo masofa, shaxsiy maydonlar haqida 
bilim va koʻnikmalarga ega boʻlish hamda ulardan muomala jarayonida unumli 
foydalanish zarur.
Tashqi kommunikativ xislatlarni namoyon etish.
Qiyofada namoyon 
boʻladigan tabassum muloqotdagi sherikni moyil qiladi, unda beixtiyor ijobiy 
xislatlar keltirib chiqaradi. Bu esa psixologik aloqa oʻrnatishda juda muhim.
Kelishuvlarni toʻplash.
Muloqotning dastlabki bosqichida suhbatdoshning 
sizning fikringizga qoʻshilishiga erishish, uning roziligini toʻplash zarur. Bunda 
nima masalada rozilikka erishilganining ahamiyati yoʻq: roziliklar soni muhim. 
Savolni shunday qoʻya olish lozimki, suhbatdosh siz bilan rozi boʻlmasligi 

---

48 
mumkin boʻlmasin. (masalan: «Siz yolgʻon gapirganlarni yoqtirmaysiz, 
toʻgʻrimi?», «Siz albatta, adolat qaror topishini xoxlaysiz, shundaymi?» va 
hokazo). 
Umumiy va neytral qiziqishlarni izlash. Muloqotning dastlabki bosqichida 
odamni oʻziga moyil qilish, u bilan til topish muhim. Ushbu maqsadga erishish 
uchun umumiy va, ayni paytda, neytral qiziqishlarni aniqlash yordam beradi(bu 
xobbilar: markalar, tangalar, kitoblar yigʻish; sport, turizm kabi qiziqishlar boʻlishi 
mumkin). Umumiy qiziqishlar va ularni izlash doimo ijobiy his-tuygʻular keltirib 
chiqaradi va ushbu vaziyatda aloqa tashabbuskori mazkur his tuygʻularning manbai 
boʻladi. Qiziqishlar boʻyicha muloqotga kirishishning oʻzi hamsuhbatlarni 
yaqinlashtiradi.