Практикум по статистике. (2 издание). Тащкент изд. «Iqtisod-moliya»

Ko’rsatkichlar	2010-y.	2011-y.	2012-y.
2013-y.
1. Doimiy aholining o’rtacha yillik soni( )	26167	26488.4	26868.0	27302.7
2. Mehnat resurslari soni(MR)	14453.2	14816.5	15219.6	15685.7
Mehnat qilish yoshidagi mehnatga layoqatli aholi soni( )	14263.7	14624.5	15036.0	15474.6
4. Mehnat qilish yoshigacha bo’lgan aholi	9217.1	9110.7	9025.4	8993.5
5. Nafaqa yoshidagi aholi soni(Anyo)	1854.3	1889.5	1944.9	1996.5
6. Iqtisodiyotda ish bilan band bo’lgan nafaqaxo’rlar soni( )	129.7	119.1	101.7	108.7
7. Iqtisodiyotda ish bilan band bo’lgan o’smirlar va boshqalar	59.8	72.9	81.9	102.4
8. Jami ish bilan band aholi (Aban)	10196.3	10467.0	10735.4	11035.4
9. Ro’yxatdan o’tgan ishsizlar soni ( )	27.7	25.5	23.2	16.9

Yechish.
Keltirilgan ma’lumotlar asosida 2010-yil uchun quyidagi ko’rsatkichlarni aniqlaymiz:

1. 
   Iqtisodiy faol aholi soni
   

ming kishi.

2. 
   Aholining iqtisodiy faollik koeffisiyenti,
   

3. 
   Iqtisodiy nofaol aholi soni,
   

ming kishi.

4. 
   Iqtisodiy nofaol aholi koeffisiyenti
   

5. 
   Ish bilan bandlik koeffisiyenti
   

6. 
   Ishsizlik koeffisiyenti
   

7. 
   Potentsial almashtirish koeffisiyenti
   

8. 
   Nafaqa yoshidagilar bo’yicha yuklama koeffisiyenti,
   

9. 
   Umumiy yuklama koeffisiyenti,
   

Korxona xodimlarining soni va tarkibini o’rganish statisitikaning muhim vazifalaridan biridir. Ro’yxatdagi xodimlarning o’rtacha oylik soni ( )ni aniqlash uchun oyning har bir kuni bo’yicha ro’yxatdagi xodimlar soni (H) qo’shilib, shu oyning kalendar kunlari soni ( ) ga bo’linadi, ya’ni
yoki ,
bu yerda, - oy davomida ishlangan va ishlanmagan kishi-kunlarining yig’indisi.
Ishga kelgan xodimlarning o’rtacha sonini aniqlash uchun oy (davr) davomida har kuni ishga kelganlar sonini (yoki ishga kelingan kishi-kunlarini) jamlab ( ) shu oy (davr)dagi ish kunlari soni (D_k )ga bo’linadi, ya’ni:
.
Haqiqatda ishlagan xodimlarning o’rtacha soni ( )ni aniqlashda davr davomida haqiqatda ishlangan kishi-kunlarining umumiy soni ( )ni shu davrdagi ish kunlari soni (D_k )ga bo’linadi, ya’ni:
,
bu yerda, = ishga kelganlar soni – ishga kelib kun bo’yi bekor turganlar soni.
Xodimlar sonidagi o’zgarishlar, ya’ni ular harakati quyidagi ko’rsatkichlar orqali o’rganiladi:

1. 
   Xodimlarning ishdan bo’shatilish koeffisiyenti( )-hisobot davrida ishdan bo’shatilganlar soni( )ni xodimlarning shu davrdagi ro’yxatdagi o’rtacha soni ( )ga bo’lish orqali aniqlanadi:
   

2. 
   Xodimlarni ishga qabul qilish koeffisiyenti-hisobot davrida ishga qabul qilinganlar soni( )ni shu davrdagi xodimlarning ro’yxatdagi o’rtacha soniga bo’lish orqali aniqlanadi:
   

3. 
   Qo’nimsizlik koeffisiyenti ( )-hisobot davrida o’z xohishiga ko’ra va mehnat intizomini buzgani uchun ishdan bo’shatilganlar soni( )ni shu davrdagi xodimlarning ro’yxatdagi o’rtacha soniga bo’lish orqali aniqlanadi:
   

4. 
   Xodimlarning doimiylik koeffisiyenti - hisobot davri (yil) davomida ishlaganlar soni(H_d)ni shu davr (yil) oxiridagi xodimlarning (yoki o’rtacha ro’yxatdagi) soniga bo’lish orqali aniqlanadi.
   

*100

5. 
   Xodimlarning umumiy aylanish koeffisiyenti ( ) teng:
   

Yuqorida keltirilgan koeffitsientlarni hisoblash quyidagi misolda ko’rib chiqamiz: