Поль брэгг асаб кучи т арж им он: м ирафзал м ирфайзиев

"Асаблар" - нозик ва хатарли,
америкаликлар ҳаёт-мамотини емирувчи
ҳолат
"А саб лар" - б у с ў з н и б и з ҳ а м м а ж о й д а
эш итамиз. Ш иф окор ў з бем орига бу сизнинг 
асабларингиз бузилганидан, дейди.
Сезгир аёллар ўз асабларидан нолийдилар, ҳар 
куни и ш х о н ан ги зд а а с а б л а р и т ар ан гл аш ган
и н с о н л а р н и
у ч р а т а с и з . 
О т а - о н а л а р
ф арзандларининг асаблари бузилганини рўкач 
қилиб, уларни жазолаш дан воз кечадилар.
А м ер и кал и к ў с п и р и н - энг асаб и й лаш ган
инсон. Ўспиринлар асаб тизим лари ш унчалик 
б у з и л г а н к и , қ а т т и қ о в о з л и м у с и қ а б и л а н
ўзларини жонлантирмоқчи бўладилар. Баъзилар 
ўзлари билан магнитофон олиб юрадилар. Улар 
ш у н ч а л и к
ҳ а я ж о н л а н г а н к и , 
т е л е ф о н д а
гаплашаётиб, ўзларини бош қара олмайдилар.
Сиз асабларни барча жойда - кўчада, ишда, 
театрда, м актабда, коллеж да, институтда, ўз 
оилангизда учратасиз. Телевизор ярим кечагача 
тўхтамай ишлайди. Томошабинлар таранглашган, 
асабини мувозанатга келтираман, деб, аксинча 
қотиллик, қон тўкиш, азоблаш, ўққа тутиш каби 
кўрсатувларни томоша қилади.
Ҳаддан таш қари куч ишлатиш, бузуқ эркак ва
6

---

аёлларнинг беҳаё хатти-ҳаракатлари телевизор 
экранларида маданий дастурлар ўрнини эгаллаб 
олди.
Америкаликлар энг асабий миллат, бу бутун 
дунёга маълум, буни мутахассисларимиз ҳам қайд 
этиш м оқда. Бу ҳ а ёти м и зн и н г тезлаш ган идан 
келиб чиқади (дақиқасига 1 миля). Бу бизни ер 
юзида энг илғор миллат қилади, шу билан бирга, 
и н с о н л а р
с а л о м а т л и г и н и
е м и р а д и . 
Касалхоналаримиз асаби бузуқ беморлар билан 
тўлиб-тош ган.
С о ғ л и к н и
с а қ л а ш
б ў й и ч а
е т у к
м у тах асси сл ар н и н г таъ ки длаш ича, агар асаб 
бузилиш касалликлари ш у зайлда ўсиб бораверса, 
100 й и л д ан к а м р о қ м у д д атд а а с а б т и з и м и
тўғрисида қайғурадиган ҳеч ким қолмайди, чунки 
ҳ а р б и р киш и асаб т и зи м и ж аб р д и й д ал ар и
қаторидан ўрин олади. Бу қўрқув ва хавотирга 
соладиган келаж ак. Ш ундай эмасми? Соғликни 
сақлаш бўйича тадқиқотлар буни тасдиқламокда. 
Қ озир психологлар, психиатрлар етишмаётгани 
ҳ ам м ага м аълум . Б из ач и н ар ли аҳволдам и з. 
Миллионлаб одамларнинг асаб кучи нормадан 
паст, бу эса уларнинг турли хасталиклардан бир 
умр азоб чекиш ига сабаб бўлмокда. Инсонлар 
асаб кучи пастлашса, ҳаёт зарбаларига бардош 
бериш учун аввал кучсизроқ, яъни тамаки, чой, 
к о ф е , к о к а - к о л а к а б и з ў р и қ т и р у в ч и л а р н и
и с т е ъ м о л қ и л а б о ш л а й д и л а р , с ў н г р а э с а
к у ч л и р о ғ и , 
я ъ н и
а л к о г о л ь , 
к е й и н
э с а
наркотикларга ўтадилар. Уларнинг кўпчилиги 
н ар к о ти к қаб у л қ и л м ай туролм айд иганларга 
айланади. Кўпчилик инсонлар ўзларини нормал 
ҳисоблашади, аммо тетиклаш тирувчи таблетка
7

---

қ аб у л қ и л м асд ан к у н л ар и ўтм ай д и . К ечаси
уларнинг асаблари ш унчалик таранглаш адики, 
у й қ у
к е л т и р а д и г а н
т а б л е т к а
қ а б у л
қилмагунларича ухлай олмайдилар. Телевизорда 
уйқу келтирадиган ва тинчлантирувчи воситалар 
рекламасига назар солсангиз, кифоя.