План – конспект занятия по ознакомлению с окружающим



Download 3,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet152/159
Sana29.03.2022
Hajmi3,31 Mb.
#515920
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   159
Bog'liq
39.TOPLAM. TALIM FIDOYILARI QAYTA TOL YlNTwZ2

ISSUE 9. SENTABR 
safarda insonga mashaqqatlar tikani 
sanchilishini, lekin har bir qadamdan so‗ng 
maqsad guli ochilishini juda chiroyli 
tashbehlar bilan tasvirlaydi. Darhaqiqat , 
safarga chiqish, yo‗l yurish, sayohat qilish 
orqali inson ko‗p narsalarga erishadi. 
Avvalo, safardan ko‗zlangan maqsadiga - u 
turlicha bo‗lishi mumkin – xizmat safari, 
sayohat-tomosha safari, Haj safari, kimnidir 
izlab yoki qadrdonlar bilan diydorlashish 
uchun safar, xorijda ta‘lim olish yoki ishlash 
uchun safar qilish va h. Bu ro‗yxatni uzoq 
davom ettirish mumkin. Zero, insonlar ko‗p, 
maqsadlar turfa. Ikkinchidan, zarur bilimga 
- safar insonning ilmiy, ma‘naviy
dunyosini boyitadi. Safar davomida kishilar
tajriba orttiradilar, o‗zlari uchun yangi-yangi 
bilimlarni kashf qiladilar: no‘malumlari 
ma‘lum bo‗ladi, mavhumlari aniqlashadi. 
Uchinchidan, safar insonni toblaydi, sabr-
toqatga o‗rgatadi, irodasini mustahkam 
qiladi. Mashaqqatlarni yengish asnosida 
inson ruhiy-ma‘na‘viy kamolotga erishib 
boradi.
Adabiyot – insonshunoslik ekan, uning 
bosh tasvir obyekti inson va uning hayoti
kechmishi ekan, u bilan bog‘liq boshqa 
omillar qatori safar motivi ham badiiy 
adabiyotda eng ko‗p murojaat qilinadigan 
mavzulardan biridir. Xalqimizning 
bebaho durdonalaridan hisoblangan o‗zbek 
folklori namunalari, xususan, ertak janrida 
ham safar maqsadidan kelib chiqqan holda
turli ko‗rinishlarda namoyon bo‗ladi. 
Masalan, qahramonlari hayvonlar bo‗lgan 
―Susambil‖ ertagida eshak, ho‗kiz, xo‗roz, 
arilar, kalamushlar o‗zlari uchun ―ideal 
makon‖ hisoblangan - ―o‗tning bo‗lig‗i, 
suvning tinig‗i‖ Susambilga hayotlarini 
asrab qolish, azob-uqubatlarga barham 
berish, bundan buyog‗iga farovon hayot 
kechirish uchun yolga otlanadilar[4:45]. Bu 
yerda safarga chiqish, mavjud turmushdan 
voz kechib, yangi hayot sari otlanish juda 
muhim vazifa bajaradiki, hayvonlar 
vositasida mashaqqatlardan ezilgan xalqning 
o‗z ideallari tomon intilishi, safar chog‘i 
tanishgan hamrohlarning keyinchalik butun 
bir jamoaga aylanishi tasvirlangan, desak 
mubolag‗a bo‗lmaydi. Ushbu o‗rinda 
hammaslaklik (Susambilni izlab topish 
istagi), iqtisodiy tanglik (jonivorlarlarning 
deyarli barchasi och edi), insonlardan 
xizmati evaziga jabr ko‗rish (ho‗kiz, eshak, 
xo‗roz) turli hayvonlarni birlashtirgan 
bo‗lsa, ―Egri va To‗g‗ri‖ ertagida, aksincha, 
bir yo‗ldagi ikki insonning tabiatlari, 
xarakter xususiyatiga ko‗ra safardosh bo‗la 
olmagani aks etadi. Xalqimizda ―insonni 
sinamoqchi bo‗lsang birga safarga chiq‖ 
maqoli bejiz yuzaga kelmagan. Ismi jismiga 
monand To‗g‗rivoy yo‗ldosh topilganidan 
xursand bo‗lib, ishonuvchanligi oqibatida 
bor-budini Egrivoyga boy beradi. Yo‗l 
mashaqqatlariga duch kelgan bo‗lsa-da, 
oqko‗ngilligi tufayli safar so‗ngida go‗zal 
baxtga erishadi[4:337]. Bunday syujet 
yozma adabiyotda ham ko‗plab uchraydi. 
Masalan, Alisher Navoiyning ―Xamsa‖ asari 
(―Hayrat ul-abror‖, ―Sab‘ai sayyor‖) dan 
o‗rin olgan ―Muqbil va mudbir‖ nomli ikki 
hikoyat ham ayni mazmunga ega. Ushbu 


- 168 - 
Volume 1 Issue 05, May 2021
ISSN 218

Download 3,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   159




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish