Педагогика ва Психология соҳаларидаги инновациялар

10
MODULLI O‘RGANISH TEXNOLOGIYASINING AFZALLIKLARI
Toshquvatova Nargiza Rashidovna 
Qarshi tumani 63-maktab ingliz tili fani o‘qituvchisi 
Telefon: [phone] 
[e-mail]
Annotatsiya:
ushbu maqolada modulli o‘rganish texnologiyasidan foydalanish va uning 
rivojlanishi haqida ma’lumotlar berilgan bo‘lib, o‘zaro o‘qituvchi va talaba o‘rtasida aloqa qilish 
orqali amalga oshiriladi. Talabani mustaqil bilim olishga va o‘rganishga o‘rgatadi.
Kalit so‘zlar:
modul, ma’lumot bloki, modulli o‘qitish, individual, kognitiv faoliyat, nazariya 
va amaliyot, o‘z-o‘zini rivojlantirish.
Modulli o‘rganish an’anaviy o‘rganishga alternativa sifatida paydo bo‘ldi. bu “modul” xalqaro 
tushunchasi bilan bog‘liq bo‘lib, uning ma’nolaridan biri funktsional birlikdir. Shu nuqtai nazardan, 
modulli o‘rganishning asosiy vositasi, to‘liq ma’lumot bloki sifatida tushuniladi.
O‘zining asl shaklida, modulli o‘rganish XX asrning 60-yillari oxirida paydo bo‘ldi va tezda 
ingliz tilida so‘zlashadigan mamlakatlarda tarqaldi. Uning mohiyati shundaki, talaba o‘qituvchining 
ozgina yordami bilan yoki butunlay mustaqil ravishda unga taklif etilgan individual o‘quv rejasi, shu 
jumladan maqsadli harakatlar rejasi, belgilangan didaktik maqsadlarga erishish uchun ma’lumot 
va uslubiy ko‘rsatmalar banki bilan ishlashi mumkin edi. O‘qituvchining vazifalari axborotni 
boshqarishdan maslahat-muvofiqlashtirishgacha o‘zgarib turdi. O‘qituvchi va talabaning o‘quv 
jarayonidagi o‘zaro munosabatlari tubdan boshqacha asosda amalga oshirila boshlandi: modullar 
yordamida muayyan tayyorgarlik darajasida talabaning ongli ravishda mustaqil muvaffaqiyati 
ta’minlandi. Modulli o‘qitishning muvaffaqiyati o‘qituvchi va talabalar o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirga 
rioya qilish orqali aniqlandi.
Zamonaviy maktabning asosiy maqsadi har bir o‘quvchining ta’limga bo‘lgan ehtiyojini uning 
moyilligi, qiziqishi va qobiliyatiga mos keladigan o‘quv tizimini yaratishdir.
Modulli o‘qitish an’anaviy o‘qitishning muqobili bo‘lib, u ilg‘or pedagogik nazariya va 
amaliyotda to‘plangan barcha narsalarni o‘zida jamlaydi.
Modulli o‘qitish asosiy maqsadlardan biri sifatida talabalarda mustaqil faoliyat va mustaqil 
ta’lim ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan. Modulli o‘qitishning mohiyati shundaki, 
talaba mustaqil ravishda (yoki ma’lum bir yordam dozasi bilan) o‘quv va kognitiv faoliyatning 
aniq maqsadlariga erishadi. O‘qish xotira ekspluatatsiyasiga emas, balki fikrlash mexanizmini 
shakllantirishga asoslangan! O‘quv modulini yaratish uchun harakatlar ketma-ketligini ko‘rib 
chiqing.
Modul maqsadli funksional birlik bo‘lib, u quyidagilarni o‘z ichiga oladi: o‘quv mazmuni 
va uni yuqori darajadagi yaxlitlik tizimida o‘zlashtirish texnologiyasi. bu texnologiya ko‘plab 
oliy ta’lim universitetlarida qo‘llanilib kelinmoqda. O‘qituvchilar uchun ham samarali ekanligi, 
vaqtdan unumli foydalanish, o‘quvchi bilan mustaqil ishlash mumkinligi bilan alohida ahamiyatga 
ega ekanligini kuzatish mumkin.
Modulli o‘qitishdan foydalanish talabalarning mustaqil faoliyatini rivojlantirishga, o‘z-o‘zini 
rivojlantirishga, bilim sifatini oshirishga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Talabalar o‘z ishlarini mohirona 
rejalashtirishadi, o‘quv adabiyotlaridan qanday foydalanishni bilishadi. Ular umumiy ta’lim 
ko‘nikmalariga ega: taqqoslash, tahlil qilish, umumlashtirish, asosiy narsani ta’kidlash va hk. 
Talabalarning faol kognitiv faoliyati bilim, bilim, chuqurlik, samaradorlik, moslashuvchanlik kabi 
fazilatlarni rivojlantirishga yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.Ларина В.П., Ходырева Е.А., Окунев А.А. Лекции на занятиях творческой лаборато
-
рии «Современные педагогические технологии».- Киров: 1999–2002.

---

233