Pedagogika

Исмаилов  А.  Д.
  Развитие  образного  мышления  младших  школьников  на  занятиях 
декоративно-прикладным искусством: дисс. ... канд. психол. наук. – Москва: НИИ общей и 
педагогической психологии АПН, 1988. – С. 22.  

---

PEDAGOGIKA
 
2016, 4-son
 
 
 
34 
о‘z xatti-harakatlari rejasini tuzish, ularning yakuniy natijasini aniq tasavvur qila 
olishida muhim ahamiyatga ega bо‘lishi mumkin; 
4)  simmetriyaga  ijobiy  munosabat  optimizm,  konservatizm,  uyushqoqlik, 
zavqlanishga  moyillik  bilan  aloqadorligi
1
,  aksincha,  asimmetriyaga  nisbatan 
mayllar  bog‘lanib  qolishni  xushlamaslik,  impulsivlik  bilan  bog‘liqligi
2
  pedagogik 
faoliyatdek  о‘zini  о‘zi  yaxshi  boshqarish,  boshqa  odam  kelajagiga  umid  bilan 
qarash,  ma’lum  qoidalarga  bо‘ysunib  ishlashdan  org‘inmaslik  talab  etiladigan 
soha uchun ayniqsa ahamiyatli bо‘lishi mumkin; 
5)  fikrlashda  analitik  uslubning  yetakchiligi  odatda  simmetriyaga  ijobiy 
munosabat bilan bog‘liq bо‘lib
3
, о‘qituvchi uchun tahlil va mushohadaga qodirlik, 
shunday  yondashuv  asosida  narsa-hodisalarni  tushunishga  intilish  kasbiy  zarur 
xususiyatlar jumlasiga kirar ekan, demak, simmetriya hissining yaxshi rivojlangan 
darajasi ham muhim ahamiyat kasb etishi mumkin.  
6) simmetriya hissining yuqori darajasida ish faoliyat va uning natijalarida 
belgilangan  namunadan  chetga  chiqish  ichki  hissiy  tajanglikni  kuchaytirishi
4
 
kо‘plab aniq shakldagi о‘quv-me’yoriy hujjatlar bilan ishlash, ularni qat’iy talablar 
asosida  yuritishni  talab  qiluvchi  о‘qituvchi  faoliyatida  katta  ahamiyatga  ega 
bо‘lishi mumkin.  
Albatta,  ta’lim  samaradorligi  psixologik  nuqtayi  nazardan,  avvalo, 
о‘quvchining  о‘qish-о‘rganishga  nisbatan  ijobiy  munosabat  darajasiga  bog‘liq 
bо‘ladi. Ayniq vaqtda bunday munosabat qanchalik ijobiy bо‘lishini kо‘p jihatdan, 
shubhasiz,  о‘qituvchining  shaxsi  va  kasbiy  mahorati  belgilab  beradi.  Bunda 
о‘qituvchining simmetriya hissi qanchalik muhim ahamiyatga egaligini ta’kidlash 
kerak. Xususan, о‘quv topshiriqlari ketma-ketligida о‘qituvchi muayyan tartibga 
qat’iy  rioya  etmasa,  о‘quvchilar  ular  о‘rtasidagi  aloqani  anglamaydilar, 
topshiriqlar  murakkabligida  ma’lum  muvozanat  yoki  vazifa  mazmuni  va  uni 
bajarishga ajratilgan vaqt, imkoniyat berilgan urinishlar soni, ruxsat beriladigan 
xatolar miqdori о‘rtasidagi mutanosiblik saqlanmasa, ta’lim oluvchilarda о‘qish-
о‘rganish  jarayoni  salbiy  kechinmalarni  uyg‘otadi.  Ta’lim  jarayonini  tashkil 
                                                           
1