Педагогика олий билимгоҳи «Дефектология» ихтисослиги талабалари учун уқув қўлланма

ся,
сўнгра тил бир оз ичкарироқ итарил- 
ганда 
ха
бўгини эш итилади. 
X
товушининг артикуляцияси аниқ 
ҳосил бўлгандан сўнг механик воситалар ёрдамисиз 
х
товуши- 
ни талаф ф уз этиш тавсия қилинади ва у бўғин, сўз, гап л ард а 
ва ш еърларда м устаҳкам ланади.
П арахитизм да 
х
товуши 
т
ва 
к
товуш ларига алмаш тирили- 
ши н азарда тутилиб, ю қорида баён этилганлардан таш қари х ва 
т, х
ва 
к
товуш ларини бир-биридан ф арқлаш бўйича оғзаки 
ва ёзма м аш қлар ўтказилади.
Гаммацизмни тузатиш . 
Г
товушини ҳосил қилишда болага 
да
—
да—да
бўғинини айтиш таклиф этилади, шу вақтнинг ўзи- 
да махсус зонд ёрдам ида тилнинг учи босилиб, орқага бир оз 
итарилади. Бунда тил ичкарироқ итарилганда 
га
бўғини эши- 
тилади. 
Г
товуши артикуляцияси аниқ ҳосил бўлгандан сўнг 
меха-ник воситалар ёрдамисиз г товушини талаф ф уз этиш тав- 
сия қилинади в а у бўғинларда, сўзларда, гапларда, ш еърлард а 
мустаҳкамланади.
Ғ
товушини ҳосил қилиш да аввал тақлид қилиш усулидан 
фойдаланиш тавсия этилади. Бунда бола «томоқ чайиш», «ма- 
шинанинг ғириллаш и» 
( ғ
—
ғ
—
ғ )
ва ғозларнинг «ғағиллаш ига» 
тақлид қилади. Бу ж ар аён аввал логопед томонидан кўрсатиб 
берилади, сўнг бола логопедга тақлид қилиб, уни қай таради . 
А гарда тақлид қилиш усули орқали ғ товуши ҳосил бўлм аса, 
унда 
ғ
товушини қуйидаги усул билан ҳосил қилиш тавсия 
этилади. Логопед боладан 
х
товушини аниқ талаф ф уз этишни 
сўрайди