Pedagogika kafedrasi «pedagogik riskologiya»

Pedagogik riskologiya – bu yangi integrativ fan, kasbiy muayyan kasbiy fanlarga oid bilamlar, pedagogika, psixologiya va falsafa, sotsiologiya va madaniyat kabi umumta’lim fanlaridan yangi kontent darajasiga ko’tarilgan. Pedagogik riskologiya haqidagi bilimlar ta’limni boshqarish sohasining muhim qismi sanaladi. Fanning yo’nalishlari: pedagoglik kasbi va ta’lim jarayoni qarama-qarshiliklair va xatarlar haqida muhim tasavvurlarni shakllantirish; murakkab va ziddiyatli voqelikni pedagogik voqelik sifatida tushunish; murakkab va ziddiyatli pedagogik jarayonda o’qituvchining muhim rolini tushunish.

Pedagogikada xavf o’ziga xos xususiyatlarga ega.

Birinchidan, pedagogik risk o’qituvchining o’z kasbiy faoliyatlarini bajarishda o’quvchilar oldida masuliyatidir.

Ikkinchi, risk – qaror qabul qilish sharoitida noaniqlikni bartaraf etishga qaratilgan.

Uchinchidan, o’quv jarayonida ishtirokchilar o’rtasidagi munosabatlarni tartibga solish.

To’rtinchidan, pedagogik tavakkalchilik jarayonning barcha ishtirokchilar haraktlarining uyg’unlgini aks ettiradi.

Pedagogik riskologiya ko’pgina pedagog olimlar tomonidan tasnifigan. Masalan, amaliy maqsadlar uchun qulay bo’lgan tasniflash V.I.Zubkov tomonidan ishlab chiqilgan.

Xatarlarning to’rt asosiy xususiyatga ko’ra ajratdi:

• 
  ob’ekt-ob’ekt xususiyatlariga (masalan, individual, jamoaviy xavf);
  
• 
  vujudga kelish shartlari (ixtiyoriy, ixtiyorsiz);
  
• 
  mazmunga ko’ra (harakat, harakatsiz);
  
• 
  mumkin bo’lgan oqibatlarga ko’ra.
  

Ushbu tasnif standartlashtirilgan xususiyatlarni o’z ichiga oladi, bu orqali inson faoliyati sohasining har qanday xavfini ta’riflash mumkin.

M.A.Belyaeva pedagogik tavakkalchiliklar tasnifini taklif qiladi. Ular quyidagi xatarlarga bo’linadi: kadrli risklar, kontingent riski, prtsessual risk (o’quv-uslubiy), imidj risklari.

Kadrli risklar – ta’lim muassasasining inson resurslarini ifodalaydi. Xodimlar tavakkalchiligi o’qituvchilar malakasini normativ talablarga muvofiqligini aniqlaydi.