Pedagogika 017, 3-son Bosh muharrir

Выготский Л. С.
Мышление и речь. – Москва: Педагогика, 1982. – Т. 2. – С. 26.
2
Саттаров Т. К.
Мутахассислик бўйича амалий машғулотларда бўлажак чет тили 
муаллимининг касбий-услубий малакаларини шакллантириш (инглиз тили материалида): 
пед. фан. докт. ... дисс. – Тошкент: ЎзДЖТУ, 2000. – Б. 421.
3
Initial Teacher Training in Universities of England. – London, 1988. – P. 250.
4
Киченко А. А.
Методика обучения профессионально-ориентированному иноязычному 
общению студентов посредством мультимедийных презентаций (английский язык, 
специальность юристпруденция): дисс. ... канд. пед. наук. – Москва, 2010. – С. 13.
5
Вербицкий А. А.
Активное обучение в высшей школе: контекстный подход. – Москва: 
Высшая школа, 1991. – С. 207.

---

PEDAGOGIKA 
2017, 3-son
 
 
102 
tayyorlamaydigan nofilologik oliy о‘quv yurtlari. 
 
Birinchi guruhdagi oliy o‘quv yurtida talabalarga chet til maxsus dastur va 
darsliklar asosida ham nazariy, ham amaliy jihatdan, tо‘rtta maqsadni ko‘zlab 
о‘qitiladi: amaliy, ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi. Chet tilni kelajakda ish 
faoliyatida mukammal qо‘llay olish talabi qо‘yiladi. Leksika, grammatika, 
talaffuz, og‘zaki va yozma nutq mukammal о‘rgatiladi. Talaba tо‘rt asosiy nutq 
faoliyati turidan tashqari oltita qо‘shimcha nutq faoliyati turlarini о‘rganadi. 
Chet tillarni kasb sifatida tanlagan talabalar uchun qо‘shimcha kasbiy 
(professional) maqsad ham qо‘yiladi. Og‘zaki nutqni erkin qо‘llay olish, chet 
elliklar bilan bemalol muloqot qilish talab etiladi. 
Ikkinchi guruhdagi nofilologik oliy о‘quv yurtida chet til о‘qitishda 
kompleks maqsad kо‘zda tutiladi. Talaba tо‘rt maqsad asosida chet tildan ta’lim 
olib, о‘zining kelajak kasbiy faoliyatida og‘zaki va yozma muloqot vositasi 
sifatida foydalana olish malakasiga ega bо‘lishi lozim. Shuningdek, chet tillar 
bо‘yicha olgan bilimlari va hosil qilgan malakalari asosida sohaviy terminlarni 
tushunish va tildan foydalanish jarayonida qо‘llash, bо‘lajak mutaxassisning 
kasbiga mos keluvchi tor doirada sо‘zlashga о‘rgatish, о‘z sohasi bо‘yicha chet 
tildagi ilmiy-texnik adabiyotlardan foydalana olishlari kerak bо‘ladi. Mazkur oliy 
о‘quv yurtlarida chet til о‘qitishda vaqt me’yorlari chegaralangandir. Shuni 
alohida ta’kidlab о‘tish joizki, birinchi guruhga oid oliy o‘quv yurtida
(mutaxassislik bо‘yicha) amaliy mashg‘ulotlarda bо‘lajak chet til muallimining 
kasbiy malakalarini shakllantirish muammolari professor T. Q. Sattorov 
tomonidan mukammal ishlab chiqilgan. 
Chet 
til 
о‘qitish 
jarayonida 
talabalarning 
kasbiy 
malakalarini 
shakllantirishda kasbga yо‘naltirilgan nutqni rivojlantirish alohida ahamiyat kasb 
etadi. Kasbiy nutqni shakllantirishda, avvalambor, tafakkur, xotira, idrok kabi 
psixik jarayonlarni, bilim, kо‘nikma, malaka tushunchalari mohiyatini, ularning 
kechishi, sodir bо‘lishini bilish muhim. 
Nofilologik oliy о‘quv yurtida talabalarning kasbiy malakalarini 
shakllantirishda xotirani rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilishi talab etiladi. 
Chet til о‘qitishda kasbiy malakalarni shakllantirishda onglilikning ahamiyati 
ulkan bо‘lib, bu holat mashqlar tizimida о‘z aksini topadi.
Ilmiy tadqiqotlar shuni kо‘rsatadiki, chet til ta’limi jarayonida kо‘nikma va 
malaka parallel ravishda rivojlanadi. Kо‘nikmalarning rivojlanishiga tayanib 
malaka
 
takomillashadi. 
Professor Y. I. Passov ta’kidlaganidek, chet til nafaqat shaxslararo vosita, 
balki millatlararo, davlatlararo, xalqaro muloqotga xizmat qiladi. Chet tilning 

---