Pedagogika 016, 1-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA
2016, 1-son
 
 
57 
qismi olib tashlanadi. Qirqim berilgan 3D Obyektning kesim yuzasini ko‘rsatish 
uchun, odatda, avval “Сервис–Палитры” va “Инструментальные палитры” 
buyruqlari ketma-ket tanlanib, hosil bo‘lgan oynadan “Штриховка
4
” bandi 
tanlanadi. Obyektning shtrix chiziqlar bilan ko‘rsatilgan joyi “Рисование-
Полилиния” buyruqlari yordamida chegaralanadi. Shundan so‘ng 3D obyektning 
chegaralangan qismiga “Штриховка” bandidan kerakli ko‘rinishdagisi tanlab 
qo‘yiladi
1
. Natijada 3D obyektning kesim yuzasini ko‘rsatuvchi shtrix chiziqlar 
hosil bo‘ladi. 
Bu harakatlarning birinchisida bilish nazariyasiga mos “deduktiv” 
(umumiydan xususiyga), ikkinchisida esa “induktiv” (xususiydan umumiyga) 
metodlarini ishlatgan bo‘lamiz. Bu harakatlar talabadan berilgan detalni tahlil qila 
olish, ya’ni uni tashkil qilgan geometrik shakllarga ajrata olish va ularni o‘zaro 
birlashtira olishni talab qiladi. Bulardan ko‘rinib turibdiki, bu operatsiyalarni 
bajarish uchun talaba ishning mazmuniga chuqur kira olishi zarur, aks holda bu 
ishni mexanik ravishda bajarib bo‘lmaydi. Demak, didaktikaning onglilik tamoyili 
to‘la bajariladi. Talabalardan bilish nazariyasining deduktiv va induktiv usullarini 
amalda tatbiq qilish bo‘yicha ma’lum ko‘nikma shakllanib boradi. Bu esa 
talabalarning grafik ishlarini yangi standartlarda hamda xalqaro standartlarda 
“AutoCAD” grafik dasturi yordamida bajarish orqali ta’lim samaradorligini 
oshirishga xizmat qiladi. Talaba bu jarayonga ijodiy yondashib o‘zining ijodiy 
faoliyatini rivojlantirish imkoniyatlariga ham ega bo‘ladi. Zamonaviy grafik 
dasturlarni mukammal o‘zlashtirish uning maqbul bo‘lgan usullarini topish va 
ishlab chiqish imkoniyatlarini beradi. Bu esa barcha sohalarni tobora keng egallab 
borayotgan kompyuter texnologiyalaridan ta’lim jarayonida foydalanish va uni 
amaliy ish faoliyatida qo‘llash chog‘ida muhim vosita bo‘lib xizmat qiladi.
TS-401 va TS-403 guruhlarda (TDPU) o‘tkazilgan tajribalarning tahlili shuni 
ko‘rsatadiki, AutoCAD grafik dasturlari muhandislik grafikasi darslarining 
samaradorligini oshirish vositasi sifatida foydalanish uchun ishlab chiqilgan 
didaktik ishlanmalar ilmiy-nazariy asos hisoblanadi hamda bunga oid 
metodlardan zamonaviy talqinda foydalanish, birinchidan, ta’lim modulini 
boyitadi, ikkinchidan, grafik ta’limni mustahkamlaydi.