«turon-iqbol»

Ilk qadam
o‘sha kungi telegram tarmog‘idagi kitobxonlar bahsiga qo‘shil-
may turolmadi. Gap shundaki, o‘sha kungi bahs uchun O‘lmas 
Umarbekovning “Odam bo‘lish qiyin” romani tanlangan edi. 
Bir yigit Gulchehrani qattiq tanqid ostiga olib, bu ahvolga tush-
ishiga o‘zi sababchi ekanligini yozdi. U o‘z joniga qasd qilib 
yanada katta gunoh qilganligini yoza boshlaganda Nizomiddin 
chidab turolmadi. 
Gulchehradek qizni shu ahvolga solib tashlab ketgan Abdulla 
qanchalik pastkashlik qilgan bo‘lsa, siz jabrdiydani aybdorga 
chiqarib, noinsoflikda Abdulla bilan tenglashmoqchi bo‘lyap-
siz! – deb yozdi u yigitning fikriga javob tariqasida. Shundan 
so‘ng bahs yana olovlandi. Nizomiddinni yoqlab “Oymomo” 
taxallusli qiz ham bahsga qo‘shildi. Oymomo Gulchehra o‘zini 
o‘ldirmaganligini, aksincha bu baxtsiz tasodif ekanligini isbotlab 
berdi. Shu bahs sabab Nizomiddin o‘zi uchun hamfikr, hozir-
gi kundagi kitobxonlarda kam uchraydigan fazilat, kamtarinligi 
bor bir do‘st orttirdi. Nizomiddinning o‘qishlari deyarli tugab 
qolgandi. Barcha yakuniy imtihonlarini a’loga topshirdi. Diplom 
ishi ham tayyor. Kelajak rejalari ham tuzib qo‘yilgan. Xullas, 
hammasi o‘zi o‘ylaganicha davom etayotgandi. Bo‘sh vaqti ko‘p 
bo‘layotganligidan kutubxonadan kitob olib o‘qishga tutindi. 
Kutubxonaning talabalarga to‘la o‘quv zalidan chiqar ekan, bir 
qizga urilib ketishiga sal qoldi. Qiz unga tanishdek tuyuldi-yu 
qayerda ko‘rganini eslolmadi. Notanish qiz ham, yigitga ham 
uning qo‘lidagi kitobga bir qarab oldi-da “Uzr” deb yonidan 
o‘tib ketdi. Nizomiddinning yuragi tez-tez urib zaldan chiqdi. 
Bu yerda esa orqa partaga o‘tirib, konspekt qilmoqchi bo‘lgan 
notanish qiz nima sababdan yuragi bezovta urayotganligini tu-
shunolmay qolaverdi. Nizomiddin qo‘liga olgan navbatdagi asar 
sevimli yozuvchisi Ulug‘bek Hamdamning “Sabo va Saman-
dar”i edi. Asarni o‘qib tugatishi og‘ir kechdi. Kutilmagan yakun 
topgan asardan ham ko‘ra, kitobning so‘nggi sahifasiga chiroyli 
husnixatda yozilgan fikr uni hayratlantirdi. Asar mazmuniga mos 

---

52