Ona tili umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-sinfi uchun darslik

TI
L 
SANDIG
‘I
USTOZ OTANGDAN ULUG‘

---

34
Siz ko‘rib turgan rasmda jirafa olma va 
shisha idish tasvirini ishlamoqda. Jirafaning 
ijod mahsuliga qarab atrofimizdagi qanday 
odamlar nishonga olingani haqida fikr 
yuriting. 
Topshiriq. 
Jamiyatimizdagi “jirafalar” 
kimlar va ular nimasi bilan xavfli 
ekani haqida so‘zlab bering. Og‘zaki 
matningiz bir daqiqadan oshmasligiga 
erishing. Uyda audiomatn tayyorlang.
 Mustaqil 
bajaraman.

---

35
9-dars
9.1-mashq. 
Quyidagi savollarga javob bering.
9.2-mashq. 
Jadvaldagi ma’lumotlar bilan tanishib chiqing. Undan ism qo‘yish bilan 
bog‘liq odatlar o‘rin olgan.
1. 
Ismingiz qanday ma’noni bildiradi?
2. 
Ismingizni kim qo‘ygan? Sizga nega shunday ism qo‘yishgan?
3. 
Ismingiz o‘zingizga yoqadimi? Uni o‘zgartirish haqida o‘ylab ko‘rganmisiz?
ISMLAR
ODATLAR (niyat, vaziyat, irim) 
Muqaddam
Oiladagi to‘ng‘ich farzandga qo‘yilgan.
Soniya
Oiladagi ikkinchi farzandga qo‘yilgan.
Robiya, Chori
Oiladagi to‘rtinchi farzandga qo‘yilgan.
Panji
Oiladagi beshinchi farzandga qo‘yilgan.
Oltmishboy, Yetmishboy, 
Saksonboy, To‘qsonboy
Otasi keksayganda tug‘ilgan farzandlarga qo‘yilgan.
Teshavoy, Boltavoy, 
O‘roqbek, Qilichbek
Hovlida tug‘ilgan chaqaloqning kindigi pichoqdan boshqa 
tig‘li vosita bilan kesilganda qo‘yilgan.
Jumavoy, Jumagul, 
Odina
Juma kuni tug‘ilgan chaqaloqqa qo‘yilgan.
Navro‘z(a), Murod
Navro‘zda tug‘ilgan chaqaloqqa qo‘yilgan.
Yodgor
Otasi yoki onasi vafot etgan chaqaloqqa qo‘yilgan.
O‘g‘iloy, Basanda, Ul-
bo‘lsin
Oilada ketma-ket qiz farzandlar tug‘ilaversa, keyingisi o‘g‘il 
bo‘lishini niyat qilib qo‘yilgan.
Yashar, Turdi, Tursun, 
O‘lmas, Qo‘ysintosh
Chaqaloqlar nobud bo‘laversa, keyingisi yashab ketishini niyat 
qilib qo‘yilgan.
Xolbek, Xolbibi, 
Tojimu rod, Tojixon, 
Norqobil, Anora
Oddiy yoki qizil xol (nor) bilan tug‘ilgan chaqaloqqa qo‘yilgan.

---