Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Serologik diagnoz
qo‘yishda PR, AR, DPR, KBR, GAR, gemoliz reaksiyalari 
o‘rganilgan. PR va AR hayvonlarda samara bermadi. Faqat tovuqlarda qon tomchili AR 
usuli ishonchli natijalar bergan. 
Komplement bog‘lash reaksiyasi tuberkulinga reaksiya bergan hayvonlarni 
nazoratli so‘yishga ajratish uchun qo‘shimcha usul sifatida qo‘llaniladi. Murakkab 
aralashma antigen yoki kompleks antigen ishlatiladi 
Allergik diagnoz
. 1890 yilda R.Kox davolash maqsadida tuberkulinni taklif etdi. 
Keyin uni diagnostik preparat sifatida qo‘llay boshlashdi. Hozirgi vaqtda alttuberkulin 
va quritib tozalangan tuberkulin – PPD (protein purifiyed derivat) qo‘llaniladi. Ular 
biofabrikalarda ishlab chiqariladi. Diagnostik maqsadda tuberkulin teri orasiga, teri 
ostiga yuboriladi yoki kon‘yunktivaga tomdiriladi. 
Qoramol, 
qo‘y, 
echki, tovuqlarda tuberkulin teri orasiga yuboriladi. 
Qoramollarning bo‘yniga, buzoqlarga ko‘krak sohasiga, echkilarga dum osti qatlamiga, 
qo‘ylarga sonining ichki tarafiga, cho‘chqalarga quloq tashqi yuzasi asosiga yuboriladi. 
Tovuqlarga sirg‘asiga yuboriladi. Dozasi hayvonlar uchun 0,2 ml, parrandalarga 0,1 ml. 
Qoramollarda 72 soatdan, echki, qo‘y, cho‘chqalarda – 48, parrandalarda 30 – 36 
soatdan keyin hisobga olinadi. Qoramollarda teri qatlami qalinligi, normal teriga 
nisbatan 3 mm va undan ko‘p qalinlashsa, natijada ijobiydir. 
Biopreparatlar
. Qator 
G‘arbiy Yevropa mamlakatlarida BSJ vaksinasi bilan 15 kungacha bo‘lgan buzoqlarni 
emlashadi. Chexloslavakiyada sichqonlardan ajratilgan mikobakteriya kultirasidan 
tayyorlangan vaksinadan foydalaniladi. 

Nazorat savollari: 

1.Tuberkulyoz qo‘zg‘atuvchisining xususiyatlarini ayting
2.Laboratoriyada qanday usullarda tuberkulyozga diganoz qo‘yiladi 
3.Mikobakteriyaning turlari qanday farqlanadi
4.Tuberkulyozga yakuniy diagnoz nimaga asoslanib quyiladi.