Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Pektinli bijg‟ish
. O‘simlik hujayralarini bir –biriga biriktirib turuvchi moddalar 
pektin 
deb ataladi, ya‘ni bu o‘simlik hujayralarini mustahkamlab to‘qimalarga 
aylantiradigan hujayralararo moddadir. Ular suvda erimaydi va har qanday o‘simlik 
qoldiqlarida anchagina miqdorda bo‘ladi.
Bakteriya va achitqilar pektin, protopektin, pektin kislotasini aerob va anaerob 
sharoitlarda parchalaydi Pektin kislotasining parchalanishidan hosil bo‘lgan mahsulotlar 
oksidlanadi yoki mikroorganizmlar bijg‘itadi.Anaerob sharoitda moy kislotali 
bakteriyalardan 
Cl. pectinovorum 
bijg‘itishi natijasida moy, sirka kislotalari, H
2
va CO
2
gazlari hosil bo‘ladi.
 Cl. felsineum
da esa ulardan tashqari kam miqdorda aseton va butil 
spirti hosil bo‘ladi. Pektinli bijg‘ish zig‘ir, nasha, kanop, kandir va boshqa 
o‘simliklardan tola ajratib olishda keng qo‘llaniladi. 
Fosfor aylanishi
. Tuproqda oqsil moddalar va lipoidlar tarkibida fosfor ko‘p 
bo‘ladi. Organik moddalar chirib parchalanganda fosfor kislotasi hosil bo‘lib, 
tuproqdagi kaliy, magniy, temir tuzlari bilan birikadi. Bu birikmani o‘simlik 
o‘zlashtiradigan-eriydigan holatga fosfor mikroblari keltiradi. Bunda nitrifikasiyalovchi, 
oltingugurt, tion bakteriyalari qatnashadi. Fosfor mikrobalarining toza kulturasidan 
bakterial o‘g‘it – fosfobakterin tayyorlashda foydalaniladi. (
Bas.megaterium var 
phosphaticum
). Ular organik fosforni mineralizasiya qilib, o‘simliklarning fosforli 
oziqlanishini yaxshilaydi 
Oltingugurt almashinishi
. Oltingugurt hayvon va o‘simlik oqsilining, ko‘pchilik 
organik va anorganik birikmalarning asosiy qismidir. Tuproqqa o‘simlik va hayvon 
qoldiqlari bilan tushadi. Qoldiqlar parchalanganda, oltingugurt vodorod sulfid shaklida 
ajralib chiqadi. Vodorod sulfid oltingugurtli bakteriyalar ishtirokida oksidlanib sulfat 
kislotasi va suv hosil qiladi.