O„zbekiston respublikasi qurilish vazirligi samarqand davlat arxitektura-qurilish instituti

 
12.4 Ilmiy texnik-taraqqiyotning qurilishdagi samaradorligini iqtisodiy 
baholash va uning ko„rsatkichlari 
Ilmiy 
texnik-taraqqiyot 
borasidagi 
iqtisodiy 
samaradorlik 
va 
ish 
mahsuldorligini baholash fan va texnika rivojlanishiga, tashkiliy- texnik va xo‗jalik 
tadbirlarini olib borishga o‗z hissasini qo‗shadi. Bunda tarmoq darajasida asosan 
quyidagilar muhim sanaladi: 

loyihalarning yangiligi va istiqbolligi; 

ishlab chiqarishning texnik darajasi va texnik iqtisodiy ko‗rsatkichlarini 
oshirishda qo‗shilgan amaliy ulushi; 

ish sifatini tushirmagan holda o‗z muddatida bajarish; 

ilmiy texnik loyihalarni amalga oshirishdan olinadigan iqtisodiy 
samaradorlik;

yangiliklarning mazkur sohada mavjud o‗zimizning va chet el yutuqlaridan 
farqi. 
Samaradorlikni baholash fan va texnika rivojlanishining rejalarini tasdiqlashda, 
shuningdek qurilish tashkilotlarining aniq tashkiliy texnik tadbirlarini ko‗rsatib 
berishda katta rol o‗ynaydi. 
Qurilishda ilmiy texnik-taraqqiyotning samaradorligini baholashning eng 
ko‗zga ko‗ringan sohalari bo‗lib quyidagilar hisoblanadi: 
1. Ishlab chiqarish resurslarini tejalishini ta‘minlovchi yangi texnologik 
jarayonlarni qo‗llash, ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash, ishlab chiqarish va 
mehnatni tashkil etish usullari. 
Bu yerda samaradorlikni baholash quyidagi formula asosida baholanadi: 

---

~ 144 ~ 
 
E = A ((S
1
+E
n
K
1
) - (S
2
+E
n
K
2
))
(12.1)
 
 
bunda: 
A -
yangi texnikadan foydalangan holda hisobot yilida bajarilgan ish 
hajmi;