Buxoro davlat universitetining

O‘zbek tili
oltoy tillar oilasiga mansub bo‘lib, uning turkiy tillar 
guruhiga kiradi. Oltoy tillar oilasi quyidagi tillar guruhlariga 
bo‘linadi: 
1. Turkiy tillar. 2. Mo‘g‘ul tillari. 3. Tungus-manchjur tillari. 
Turkiy tillar oltoy tillar oilasining ko‘p sonli va rang-barang 
guruhidir. Turkiy tillar ikki guruhga ajratiladi: 1) g‘arbiy turkiy tillari; 
2) sharqiy turkiy tillari. 

---

28 
G‘arbiy turkiy tillari tarmog‘i o‘z navbatida yana to‘rt guruhga 
bo‘linadi: a) bulg‘or tillari (chuvash tili), b) o‘g‘uz tillari (gagauz, 
turkman, turk, ozarbayjon tillari), v) qipchoq tillari (tatar, boshqird, 
qumiq, no‘g‘ay, qoraqalpoq, qozoq tillari), g) qorluq tillari (o‘zbek, 
uyg‘ur tillari). 
Sharqiy turkiy tillari tarmog‘i ikki guruhga bo‘linadi: a) uyg‘ur-
to‘kyuy tillari (tuva, yoqut, shor, xakas tillari), b) qirg‘iz-qipchoq 
tillari (qirg‘iz, oltoy tillari). 
Mo‘g‘ul tillariga
mo‘g‘ul, buryat, qalmiq tillari (shimoliy 
mo‘g‘ul tillari guruhi), dagur, dunsyan, mengir tillari (janubiy-sharqiy 
mo‘g‘ul tillari guruhi) kiradi. 
Tungus-manchjur
tillariga evenk, even, negidal tillari (tungus 
guruhi) va manchjur, nanay, udegey, ulch, oroch tillari (manchjur 
guruhi) kiradi. 
 
1.3.2. Tillarning morfologik tasnifi 
Jahon tillarining morfologik tasnifi nisbatan keng tus olgan, 
chunki morfologik tizim tilning eng barqaror sathi hisoblanadi. 
Morfologik tasnif so‘zning tuzilishidagi o‘zak va qo‘shimchalarni bir-
biriga qarama-qarshi qo‘yishga asoslanadi. 
Bu tasnifga ko‘ra tillarning qarindoshligidan qat’i nazar, 
so‘zlarning tuzilish turi asos qilib olinadi. 
Morfologik tasnifga muvofiq jahon tillari to‘rt guruhga bo‘linadi:
1) amorf (so‘z o‘zgartuvchi qo‘shimchasiz) tillar; 2) agglyutinativ 
tillar; 3) flektiv tillar ; 4) polisintetik tillar.