P. S. Su L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari

davlatlari hududida 160 dan ortiq q o ‘riqxonalar mavjud bo'lib,
ularning yarm idan k o ‘p rog‘i R ossiya hududida joylashgan.
Odatda qo'riqxona m aydoni 30-70 ming gektar bo'ladi. Ammo
hududi 700 dan 1000 gektargacha keladigan qo'riqxonalar ham
m a v ju d . Q o 'r iq x o n a la r ta b iiy -g e o g r a f ik m in ta q a la r va
b o'lin m ala rn in g o 'z ig a x o s o 'sim lik q op lam i va h a yv on ot
dunyosining biologik xilma-xilligini tabiiy holatda saqlab qolish
m a q sa d id a ta sh k il q ilin a d i. Q o 'r iq x o n a h u d u d la rid a
qo'riqxonaga yuklatilgan vazifalar bilan b og'liq bo'lm agan
barcha faoliyatlar bilan shug'ullanish, qo'riqxona hududlariga
sanoat va qishloq xo'jalik korxonalari, dam olish uylari, turistik
bazalar qurish, u joylashgan hududda qazilmalarni qazib olish,
o'rm on larn i kesish, p ichan o'rish , o 'sim lik la rn i terish, uy
hayvonlarini boqish, ov qilish, baliq tutish, pestitsidlarni qo'llash,
turizmning barcha turlari va aholining dam olishi taqiqlanadi.
Qo'riqxonalar uchun hudud vazifasini bajara oladigan landshaft-
g e o g r a fik m in ta q a la r a jr a tila d i. B u n d a a s o s iy e ’tib o r
inson larn in g x o 'ja lik faoliyatlari t a ’sirida kam o'zgargan ,
birinchi navbatda yo'qolib ketish xavfi mavjud bo'lgan «etalon»
landshaftlarni qo'riqlashga qaratiladi. Q o'riqxonaga ajratilgan
hudud, unda kechadigan o 'z-o 'z in i boshqarishni ta ’m inlash
uchun yetarli b o'lish i va q o'sh n i an trop ogen hududlarning
sezilarli ta ’siridan esa xoli b o'lish i m uhim ah am iyatga ega.
Qo'riqxona uchun hudud tanlashda muhim belgilardan biri, bu
hududda noyob hayvon va o'sim lik turlarini, o'lik tabiatning
n od ir h o sila la rin i (g 'o rla r , sh arsh aralar va h .k .) m avjud