asoslangan holda umuminsoniy qadriyatlar tamoyillariga tayanish – о‗ziga ham boshqalarga,
о‗zigadek,
uyda ham, ishda ham hamjihatlik.
О‗qituvchining talabalarga ta‘siri nihoyatda katta, agar о‗qituvchi ular uchun namunali
bо‗la olsa, talabaga u о‗zini yuragini qismini bera olsa. Pedagogik etikada о‗qituvchining
jamoadagi о‗rni katta rol о‗ynaydi. Eng muhimi о‗qituvchi о‗z rolini oshirib yubormasdan va
hamkasblari rolini kamsitmasdan, u hamkasblariga ishonchi va ularga ham ishonishi kerak
bо‗ladi.
3. Muhitning qulaylikligini uchinchi sharti - har bir talabaga xayrixohlik munosabati.
О‗qituvchi maktabda shunday mikroklimatni yaratish lozimki, barcha о‗quvchilarga bir xil emas,
balki har bir о‗quvchini hisobga olgan holda jiddiy va shu bilan birga usta, bolalar
psixologiyasiga qarab muomalada bо‗lishi zarur.
4. Pedagogik etikaning tо‗rtinchi sharti - bu о‗qituvchining talabalar bilan bо‗ladigan
uchrashuvidagi nutqiy muloqoti yoqimli bо‗lishi ayni muddao.
5. Beshinchi sharti - bu о‗qituvchining о‗zini qiyofasi, tashqi kо‗rinishi va auditoriyadagi
muhitning о‗zi, auditoriyaning jihozlanishi ham muhim rol о‗ynaydi.
Shunday qilib, ta‘lim uchun yoqimli muhitni yaratish asosan о‗qituvchining о‗z qо‗lida
ekanligi unutmaslik zarur. Ta‘limning muvaffaqiyatini: qiziqish, xayrixohlik, pedagogik sabr-
toqatli va ijodiy onglikni ta‘minlashi kerak.
Pedagogik etikaning sо‗nggi qoidasi - bilim sifatini ta‘min etish. Sifatli bilimning eng
muhim omillaridan biri - bu uning tizimiyligidir. Har qanday ilmiy nazariya uch qismdan iborat:
tushuncha, asosiy holat yoki qonunlar va natija ya‘ni, buning mazmunini tizimiyligidir.
Ta‘lim etikaning muhim qoidasi – bu bilimning fundamental ekanligi. Navbatdagi
ta‘limning о‗qituvchi etikasining qoidasi - bu ta‘lim jarayonida talabalarni о‗zlari bilim olishga
va uni ijodiy rivojlantirishga tayyorlash bilan qanchalik ta‘min etilishini kо‗rishdir. Pedagogik
etika har bir о‗qituvchini о‗z predmeti nuqtai nazaridan yuqori malakali mutaxassis tayyorlashga
qaratilishi kerak. Bularning barchasi о‗qituvchi oldiga quyidagi vazifalarni qо‗yadi:
1. О‗quvchini о‗qitish uchun aniq materiallarni tanlash: bilimi, uni amalda qо‗llash,
qо‗llashning maqsadini bilish, nima uchun bо‗lajak mutaxassisga zarurligi.
2. О‗quvchilarning professional yо‗nalish olishni hisobga olish.
3. О‗quv jarayonida imkoniyati bо‗yicha darhol predmet mohiyatidan foydalanish,
predmetlararo aloqadan foydalanish.
4. Oxirgisi - pedagogika vitaminlarsiz maqsadga erishishda quvonch keltirmaydi.
Favqulodda vitamin «CH» muhimdir.
Vitamin «CH» – sofdillik,
sezuvchanlik, insoniylik.
Tajribali pedagog mashg‗ulotni albatta xushchaqchaq-qiziqarli о‗tkazadi. Talabaning
kо‗ngliga–diliga yо‗l topa biladi. Pedagogik etika har qanday holatda ham о‗quv jarayonida
talabalarning psixologik holatini о‗qituvchi hisobga olishga undaydi. О‗qituvchiga hammasi
tabiiy bо‗lishi shart, aks holda pand yeyishi aniq va mumkin.
Insoniylik tarbiyada katta rol о‗ynaydi. Estetik tarbiyaning vazifasi - bu shaxsning estetik
asoslarini shakllantirishga chorlaydi (bunda shaxsning yо‗nalishi va qat‘iyligi, dunyoqarashi,
ma‘naviy psixologik
sifatlari, sezish va odat).
Karl Rodjers – Amerika psixologi va terapevti 1962 yilda shunday g‗oyani olg‗a surdi,
tarbiyaning oliy-yuqori maqsadi - bu shaxsga eng katta imkoniyat berish bilan о‗zini tо‗la va
yetarli
darajada ifoda etsin, о‗zini kim ekanligini bildirsin.
Do'stlaringiz bilan baham: